15 Temmuz darbesi yaşananlar...15 Temmuz gecesi neler yaşandı? 15 Temmuz Demokrasi ve Milli Birlik Günü anlam ve önemi
Güncelleme Tarihi:
15 Temmuz darbesi yıl dönümü olması nedeniyle gündemde yer alıyor. Bugün, 251 şehit verdiğimiz 15 Temmuz 2016’daki FETÖ’cü hain darbe girişiminin 8. yıl dönümü. 15 Temmuz darbe girişimi tüm yurtta birlik ve beraberlikle sonuçsuz kalmıştı. 15 Temmuz Demokrasi ve Milli Birlik Günü tüm yurtta etkinliklerle kutlanıyor. 15 Temmuz darbe girişiminin bu yıl 8. yılı... 15 Temmuz gecesi neler yaşandı merak ediliyor. 15 Temmuz gecesi birçok vatansever canlarını ortaya koyarak darbecilere geçit vermedi. Peki, 15 Temmuz'da ne oldu, 15 Temmuz gecesi neler yaşandı? İşte, 15 Temmuz demokrasi ve milli birlik günü anlam ve önemi
251 kişinin şehit edildiği 15 Temmuz darbe girişiminin üzerinden 8 yıl geçti. O gün Akıncı Üssü'nün de bulunduğu başkentte 15 Temmuz 2016'da "kara" bir gece yaşandı. ÖKK'da görevli Astsubay Ömer Halisdemir, şehit edildi. FETÖ’nün talimatıyla Ankara’da TRT yerleşkesi basılıp zorla ‘darbe bildirisi’ okutuldu. Darbe girişiminin seyrini değiştiren anlardan biri de Hürriyet Ankara Temsilcisi Hande Fırat’ın telefonla Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’a ulaşıp çağrısını bütün Türkiye’ye ulaştırdığı yayındı. Peki, 15 Temmuz’da ne oldu, neler yaşandı? 15 Temmuz demokrasi ve milli birlik günü yaşananlar...
15 TEMMUZ NE OLDU?
Türk Silahlı Kuvvetleri bünyesinde Yurtta Sulh Konseyi adıyla örgütlenen bir grup asker, 15 Temmuz 2016 tarihinde 65. Türkiye Hükûmeti ve Türkiye cumhurbaşkanına karşı darbe girişiminde bulundu. 16 Temmuz sabahı, Türk Silahlı Kuvvetleri ve Emniyet Genel Müdürlüğü personelinin gerçekleştirdiği operasyonlar sonucunda darbe girişimi bastırıldı. Olaylar sonucunda darbeye karşı çıkan en az 248 kişi (180 sivil, 62 polis, 6 asker) hayatını kaybetti.
TSK'nın resmî internet sitesi ve TRT'de yayınlanan bildiride ordunun yönetime el koyduğu ifade edilerek ülkede sıkıyönetim ve sokağa çıkma yasağı ilan edildiği açıklandı. İstanbul'daki Boğaziçi ve Fatih Sultan Mehmet köprüleri, bir grup rütbeli asker ve Hava Harp Okulu öğrencisi tarafından kapatıldı.[58] Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı İsmail Kahraman ve yaklaşık elli milletvekilinin Meclis'te bulunduğu sırada F-16 savaş uçakları Meclis üzerinde uçuş yaparak parlamentoyu dört defa bombaladı. Ankara'nın Beştepe semtinde bulunan Cumhurbaşkanlığı Sarayı'na bombalama girişiminde bulunulsa da başarılı olunamadı. Muğla'nın Marmaris ilçesinde bir otelde bulunan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a karşı suikast girişiminde bulunuldu. Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hulusi Akar, Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Salih Zeki Çolak, Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Abidin Ünal, Jandarma Genel Komutanı Orgeneral Galip Mendi, Genelkurmay II. Başkanı Orgeneral Yaşar Güler, Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri Fahri Kasırga ve bazı üst düzey komutanlar; darbeye kalkışan askerler tarafından rehin alındı. Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Bülent Bostanoğlu ise 'sık sık yer değiştirmesi' dolayısıyla darbeciler tarafından bulunamamıştır.
Gelişmeler üzerine Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, CNN Türk'te kanalın Ankara temsilcisi Hande Fırat'la FaceTime üzerinden iletişime geçerek darbecilere hiçbir şekilde imkân tanınmayacağını ifade ederek halkı darbeye tepki göstermek için meydanlara ve havalimanlarına çıkmaya davet etti. Çağrının ardından Türkiye'nin birçok ilinde darbe karşıtı protesto gösterileri düzenlendi.
16 Temmuz sabahı, TSK ve Emniyet Genel Müdürlüğü personelinin düzenlediği operasyonlar sonucunda askerî darbe girişimi bastırıldı ve askerler silahları ile birlikte teslim oldu. Olaylar sonucunda 104'ü darbe yanlısı asker olmak üzere 300'den fazla kişi hayatını kaybetti, 1.491 kişi yaralandı, farklı rütbelerden 8.036 asker gözaltına alındı. Yargı ve sivil siyaset mensupları dâhil olmak üzere, toplam gözaltı sayısı 22 Temmuz tarihi ile birlikte 10 bini buldu. Bunun yanı sıra askerî, idari ve adli kurumlarda birçok kişi görevden alındı.
Gülen Hareketi destekli olduğu öne sürülen askerî darbe girişiminin ardından İstanbul Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığı ve Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından Türk Ceza Kanunu'nun anayasal düzene karşı suçlar kapsamında yer alan "cebir ve şiddet kullanarak Türkiye Büyük Millet Meclisini ve Türkiye Cumhuriyeti hükûmetini ortadan kaldırmaya veya görevlerini kısmen veya tamamen yapmasını engellemeye teşebbüs", "Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın öngördüğü düzeni ortadan kaldırmaya veya bu düzen yerine başka bir düzen getirmeye teşebbüs", "halkı, Türkiye Cumhuriyeti hükûmetine karşı silahlı isyana tahrik" ve "cumhurbaşkanına suikast" suçlarından soruşturma başlatıldı. 21 Temmuz'da Millî Güvenlik Kurulu toplantısı sonrasında TBMM tarafından Anayasa'nın 120. maddesi gereğince üç ay süreyle olağanüstü hâl ilan edildi. İlan edilen olağanüstü hâl darbe girişiminin ardından geçen iki yıllık süreyi kapsayacak şekilde uzatıldı. Girişimin ardından başlatılan tasfiye süresince Nisan 2018 itibarıyla 160 bin kişi gözaltına alındı, FETÖ/PDY üyesi suçlamasıyla 50 bin kişi tutuklandı ve 152 bin kamu personeli görevlerinden ihraç edildi. Darbe girişimini izleyen dört yıllık sürede 289 dava açıldı, karara bağlanan 275 davada toplamda 4 bin 130 sanık hüküm giydi.
Darbe girişimi sonrası başta Fethullah Gülen'i iade etmediği gerekçesiyle Amerika Birleşik Devletleri ve -aralarında Almanya ve Yunanistan'ın da olduğu- birçok Avrupa Birliği üyesi ülke ile FETÖ üyelerinin iade süreçleri ve sığınma hakkı konularında siyasi ve diplomatik krizler yaşandı. Ayrıca darbe teşebbüsünde bulunan FETÖ mensuplarına finansal destek verdiği ve darbe girişiminin arkasında bulunduğu iddiası nedeniyle Birleşik Arap Emirlikleri ile ilişkiler gerginleşti.
Teşebbüsün ardından geçen süre boyunca aralarında Boğaziçi Köprüsü, Büyük İstanbul Otogarı ve Ilgaz Dağı Tüneli'nin de yer aldığı birçok yapı, mekân, meydan ve yerin adı, darbe girişiminin tarihine ithafen değiştirildi. Ayrıca 15 Temmuz tarihi, darbe girişiminde hayatını kaybedenleri anmak amacıyla Demokrasi ve Millî Birlik Günü adıyla 2017'de resmî tatil olarak ilan edildi.
Darbe girişimi, Türkiye siyasi tarihinde 12 Eylül 1980 askerî darbesinden otuz yıl sonra yaşanan ilk askerî darbe teşebbüsü olarak kayıtlara geçti.
Anma gününün adı ilk önce Demokrasi ve Direnme Hakkı Günü olarak kabul edilmiş daha sonra Demokrasi ve Millî Birlik Günü olarak değiştirilmiştir.
EN SON HABERLER
TARİHİ YAYIN!
Hande Fırat ekranda konuklarıyla birlikte hem İstanbul hem Ankara’daki anormal hareketliliği değerlendirirken bir yandan da Marmaris’te olan Erdoğan’a ulaşmaya çalışıyordu. Erdoğan’ın Özel Kalem Müdürü’nden “Hemen canlı yayına bağlayalım” talebinde bulundu. Olumlu yanıt gelince saat 00.25’te FaceTime üzerinden Erdoğan’a bağlanarak canlı yayına aldı. Tarihi bir röportaj oluyordu. Erdoğan milleti FETÖ’nün darbe girişimine karşı koymaya çağırınca meydanlara halkın akını başlamıştı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Hande Fırat’ın telefonundan CNN Türk yayınına bağlanarak halka darbeye karşı koyma çağrısı yaptı.
TRT’yi ele geçirip darbe bildirisi okutan hainlerin hedefi bu kez, Erdoğan’ın çağrısının ardından Hürriyet gazetesi ve CNN Türk’ün olduğu Bağcılar’daki binaydı. CNN Türk, Kanal D ve Hürriyet binalarının işgal edilerek yayının kesilmesine karar verildi. Erlere bir binaya gidileceği, 2-3 kişi alınarak çıkılacağı söylendi, üstlerine gelen olursa ayağına, daha da yaklaşan olursa üstüne doğru ateş etmeleri emredildi. İlk olarak Hürriyet binasına girerek işgal etmek istediler. Çalışanları silahla tehdit ettiler ancak başaramadılar. Daha sonra Kanal D Haber Merkezi ve CNN Türk stüdyosunun bulunduğu üçüncü kata çıkıp “Yayını kesin” diye bağırdılar. Aynı anlarda CNN Türk ekranlarında darbe karşıtı yayın devam ediyordu. Bu sırada halk darbecilere karşı basını korumak için binanın önünde toplanıyordu. Darbecilerin ateşiyle 28 yaşındaki Vedat Barceğci şehit oldu. Darbeciler, polis ve vatandaşlar tarafından yakalanarak etkisiz hale getirildi.