Güncelleme Tarihi:
BORÇLANMA KİMLER İÇİN HÂLÂ CAZİP?
HÜRDANIŞIN NOTU: Asgari ücrete yapılan 2023 yılı zammıyla birlikte yurt dışı borçlanması birçok vatandaş için bir hayal oldu artık. Görünen o ki, yurt dışı borçlanması sadece ve sadece, Türkiye’de sigortalı süresi olup da emekli olmasına yetecek süresi 1.260 günden daha az olanlar için cazip görünüyor. Neden 1.260 gün? Çünkü, 1.260 günden fazla yapılan borçlanma neticesinde, 4/a (SSK) veya 4/c (Emekli Sandığı) sigorta kollarında mevcut olan tüm süreler, borçlanma kapsamındaki yurt dışı sürelerinin kaydedildiği 4/b (Bağ-Kur) sigorta koluna aktarılır ki, bu durumda Bağ-Kur’un şartlarına göre emeklilik söz konusu olur. Bu da kısmi aylık için en az 5.400 gün (en az 15 yıl sigortalılık süresi), tam aylık için kadınlarda 7.200 gün (20 yıl sigortalılık süresi) ve erkeklerde 9.000 gün (25 yıl sigortalılık süresi) şartına göre emeklilik anlamına gelir. Dolaysıyla eski adıyla SSK olan 4/a sigorta kolundan emekli olmak için sigortalı gün sayısı 1.260 günden eksik olanlar için, sürelerini tamamlamak için yurtdışı borçlanma yapmak cazibesini korumaya devam edecektir. Tabii ki günlük borçlanma miktarına yapılan son yüzde 55 oranındaki zammı dikkati alınınca, belki bunun da cazibesi kalmayacaktır.
2023’TE EMEKLİLİKTE NELER DEĞİŞECEK?
ALMANYA’da yaşayan emeklileri, aylıklarına yapılan zammın yanı sıra bu yıl bir dizi yenilikler daha bekliyor. Hazırladığımız ‘Almanya’da Yenilikler Dosyası’nda günlük hayatımızı yakından ilgilendiren sosyal, ekonomik ve hukuki alanda yapılan değişiklikleri ve yenilikleri sizler için derledik. Bugünkü yazımızın konusu emeklileri yakından ilgilendireceğini düşünüyor, tüm okurlarımız için 2023 yılının hayırlara vesile olmasını diliyoruz.
FİNANSMAN KAYNAĞI DEĞİŞECEK
Federal Alman hükümeti, emeklilik sisteminin finansmanında uzun vadede köklü değişiklikler planlıyor. Hükümetin planlarına göre, Alman emeklilik sistemi, sigortalılardan kesilen aylık prim ve vergi destekli finansman modelinden vazgeçilecek. Bunun gerekçesi, demografik değişim. Diğer bir ifadeyle Almanya’da emekli olanların sayısı her geçen gün artarken, çalışan genç nüfus ise azalıyor. Sigortalı çalışanlardan kesilen sosyal güvenlik primleri 20 milyonu aşkın emekliye yapılan aylık ödemeler için artık yetmiyor. Her ay oluşan ödeme açığı vergi paralarıyla takviye ediliyor. Emeklilik sisteminin çökmemesi için farklı kaynak arayışına giren Federal Alman hükümeti, gelecekte, hisse senedi veya fona endeksli sermaye artışıyla, aradaki açığı kapatmayı planlıyor.
FONA YATIRIM YAPILACAK
Yapılan planlar uyarınca, gelecekte sigortalılardan kesilecek primlerin yüzde 2 veya 3’ü doğrudan bir fona yatırılacak. Küresel boyutta faal işlem gören fon, bağımsız bir kamu kurumu tarafından profesyonel bir şekilde yönetilecek ve denetlenecek. Fona yatırılan primlere, devlet güvencesi verilecek ve devlet fonda değerlendirilen primlere dokunamayacak. Bu arada, Almanya’da 01.01.2023’ten itibaren kesilen emeklilik prim oranı Alman Emeklilik Sigortası kolunda yüzde 18.6, Knappschaft adlı diğer emekli sandıklarında ise yüzde 24.7 ile aynı kaldı.
EMEKLİLİK YAŞ SINIRI YÜKSELDİ
Almanya’da 2012 yılından bu yana emeklilik yaşı, kademeli olarak artırılıyor. Emeklilik yaşındaki kademeli artış kapsamında bu yıl da, emeklilik yaş haddi, 1956 ve 1957 doğumlular için 65 ay ve 10 ay ve 65 yaş ve 11 aya yükseldi. 1957 ve sonra doğanlar için de emeklilik yaşı birer ay yükselecek. 2024’ten itibaren 1959 ve sonra doğumlular için emeklilik yaşı her yıl ikişer ay artacak ve 1964 ve sonra doğanlar, artık bundan böyle 67’sinde yaş haddinden emekli olabilecek.
PRİM ÖDEMEDE GELİR SINIRI
Almanya’da prime esas alınan kazançtaki üst limit, Ocak 2023’ten itibaren aylık 7 bin 050 Euro’dan 7 bin 300 Euro’ya yükseltildi. Diğer bir ifadeyle, yıllık kazancı 85 bin 200 Euro’nun üzerinde olanlar, Alman Emeklilik ve İşsizlik Sigortası’na prim muafiyetinden yararlanabilirler. Bu miktarın altında kazancı olanlar ise sosyal güvenlik prim yatırmakla mükellefler. Bu azami kazanç miktarı ülkenin batı eyaletlerinde yaşayan emekliler için de geçerli. Doğuda yaşayanlar için prime esas alınan azami kazanç miktarı yeni yılla birlikte 7 bin 100 Euro’ya yükseltildi. 2022’de bu miktar 6 bin 750 Euro seviyesindeydi. Knappschaft sandıklarında sigortalı olanlardan batıda yaşayanlar için prime esas alınan azami kazanç miktarı aylık 8 bin 650 Euro’dan 8 bin 950 Euro’ya (yıllık brüt gelir 107.400 Euro), doğuda yaşayanlar içinse bu miktar 8 bin 350 Euro’dan 8 bin 700 Euro (yıllık brüt 104.400 Euro) seviyesine yükseltildi.
EMEKLİLİK PUANLARI
Almanya’da sigortalılar çalışma hayatları boyunca çalıştıkları her yıl için, elde ettikleri brüt gelirlerinin Almanya genelindeki ortalama gelire orantısal olarak puan topluyorlar. Kişi Almanya genelindeki ortalama gelir seviyesinde kazanç elde ettiği için, o yıl için bir emeklilik puanı hesabına işleniyor. Örneğin ortalama gelirin yarısı kadar kazanç elde eden bir kişiye 0.5, ortalama gelirin 1.5 katı seviyesinde gelir eden kişiye ise 1.5 emeklilik puanı işleniyor. Emeklilik puanlarındaki üst limit ise 2 puan ile sınırlı. Diğer bir ifadeyle, Almanya’daki ortalama gelirin üç veya dört katı üzerinden gelir elde etseniz dahi, size o yıl için en fazla 2 puan işlenir emeklilik cetvelinize. Çalışma hayatının sonunda ise emeklilik puanları toplanır ve bu rakamın her yıl ekonomik göstergelere göre belirlenen bir çarpanla çarpmak suretiyle emekli aylığı miktarı tespit edilir.
Almanya’da 2023 yılı ortalama yıllık gelirin 43 bin 142 Euro olması bekleniyor. Diğer bir ifadeyle, yıllık ortalama geliri 41 bin 142 Euro civarında olanların emeklilik hesabına bir emeklilik puanı işlenir. 2022’de ortalama gelir 38 bin 901 Euro olarak belirlenmişti.
DEVAM EDECEK: Malulen emekliler için ek işte kazanç sınırı kalkıyor mu?