Yaşlı ve hasta bakımı alanında hangi tedbirler alındı?

Federal hükümet tarafından hazırlanıp ‘Hastaneleri Geleceğe Hazırlama Yasa Tasarısı’ (Krankenhauszukunftsgesetz–KHZG), 18.09.2020 tarihinde Federal Meclis’te yapılan 2. ve 3. Genel Kurul toplantısında onaylandı. Söz konusu yasayla pandemiyle ilgili mücadelede bir dizi yenilikler getirildi. Yeni yasa, öncelikle bakım hizmeti sunan kuruluşlara, bakıma muhtaç insanlara ve kendilerine bakan yakınlarına yönelik daha önce karara bağlanan maddi destek verme sürelerinin uzatılmasını öngörüyor. Alınan kararlar şöyle:

* Bakıma muhtaç kişinin bakım ihtiyacını belirleyen bakım derecesinin tespiti için yasal sağlık sigortaları tarafından görevlendirlen bilirkişinin yapacağı fiili ziyaretler, bir süreliğine askıya alınmştı. Bunun yerine, bilirkişiler telefonla arayıp kişinin sağlık ve bakım ihtiyacı hakkında telefondan bilgi alıyor. Bu yöntemin uygulama süresi 31.03.2021 tarihine kadar uzatıldı. Bu süre içinde, yine de bilirkişinin bizzat ziyarete gitmesine sağlık sigortaları tarafından görevlendirilen, MDK adlı bilirkişi kurumu karar verebilecek. Bu kurum, virüs bulaşma tehlikesi yüksek olması nedeniyle bilirkişi ziyaretlerini erteleyebilir veya görüşmenin telefonla veya mevcut doktor raporlarına dayanılarak yapılmasına karar verebilir.

KOMŞULUK YARDIMI
* Almanya genelinde geçerli olan bakım sigortası mevzuatına göre, 1 ile 5 arasında değişen bakım derecelerinden birine sahip olanlar, bakım parası veya gezici (mobil) bakım servisinin sunduğu bakım hizmetlerdinden yararlanabiliyor. Ayrıca 11. Sosyal Kanun Kitabı’nın 45b. maddesi uyarınca ayda 125 tutarında bakımı faaliyetlerini destekleyici maddi yardım alabiliyorlar. Almancası ‘Entlastungsbetrag’ adı verilen ve sadece herhangi bir mobil bakım servisinden satın alınan bakım hizmetlerini finanse etmek amacıyla kullanılanbilen bu ödenek, artık bundan böyle farklı şekillerde de kullanılabilecek. Alınan son karar uyarınca, bakım derecesi 1’e sahip olanlar, kolay yoldan bu ödenekten yararlanebilecekler. Örneğin pandemi dolaysıyla alışveriş için virüs korkusu nedeniyle dışarı çıkmak istemeyenler, komşularının veya tanıdıklarının yardımına başvurabilirler. Bu yardımlar alışveriş, resmi dairelere evrak getirip götürme, doktor randevularına eşlik etmek, postaneye zarf veya paket götürmek, yemek pişirmek veya dışardan yemek getirmek, kirli çamaşırları çamaşırhaneye bırakmak gibi ev işi tarzı destek şeklinde olabilir. Birinci derecede olanlar, kendilerine yardım edenlere, sundukları hizmet karşılığında ayda 125 euroya kadar ödeme yapabilirler. Özetle, bu yeni karar uyarınca profesyonel bakım hizmeti sunan mobil bakım hizmeti şirketlerine başvurmaksızın, çevrenizdeki herhangi bir kişiden de artık yardım alabilirsiniz. Tek şart, yardımda bulunacak kişi, bakıma muhtaç kişinin 1. ve 2. dereceden yakını olmayacak. Bu uygulama 31.12.2020 tarihine kadar geçerli olacak. 2 ve daha yüksek bakım derecesine sahip olanlar ise, söz konusu ödenekten sadece mobil bakım şirketleri üzerinden yararlanabilirler. Tek istisna; ihtiyaç duyulan hizmetleri sunacak bir bakım şirketinin bulunamaması halinde de bu ödenekten, bakım sigortasına yapılacak müracaatla yararlanılabilir.
* 2019 yılından kalan ve kullanılmayan, aylık 125 euro tutarından destek ödeneğini kullanma süresi de 31.12.2020 tarihine kadar uzatıldı. Bu tüm bakım derecesine sahip olanlar için geçerli. Ne kadar ödenek biriktiğini öğrenmek için bağlı olduğunu bakım sigortasından öğrenebilirsiniz.
* Yakınına bakmak üzere iş yerinden izin almak zorunda olan sigortalı çalışanların, 10 güne kadar olan maaş kaybı bakım sigortası tarafından karşılanıyordu. Alınan yeni karar uyarınca, bu süre 31.12.2020 tarihine kadar 20 güne çıkarıldı. Buna göre, bakıma muhtaç olan yakınına bakmak üzere gelir kaybı olmaksızın işyerinden izin alma süresi yıl sonuna kadar 20 güne çıkarılmış oldu.

İZİNSİZ BAŞVURANLARIN VATANDAŞLIĞI YANAR
Almanya’da yeminli tercüman olarak çalıştığınızı ve bir müşterinizin şu sorununu iletmişsiniz: Kendisi izinle Türk vatandaşlığından çıktıktan sonra 1999 senesinde Alman vatandaşlığını almış ve 24.11.1999’da tekrar Türk vatandaşlığını almak için müracaat etmiş. İşlemleri 27.10.2000’de sonuçlanarak tekrar Türk vatandaşlığını almış. Bu durumda bu kişi Alman vatandaşlığını kaybetmiş oluyor mu? Eğer kayıp oluyor ise, bu durumu kurtarmanın bir olanağı bulunmakta mıdır?
Sayın okurumuz, maalesef bahsettiğiniz kişi, Alman Vatandaşlık Yasası’nın 25. maddesi uyarınca, Alman vatandaşlığını otomatikman kaybetmiş sayılıyor. Söz konusu kişi, yeniden Türk vatandaşlığına müracaat etmeden önce, Alman vatandaşlığını koruma başvurusunda (Beibehaltungsgenehmigung) bulunmuş olsaydı, otomatik kayıp işleme konulmazdı.
01.01.2000’DE UYGULAMA DEĞİŞTİ
Bilindiği gibi, 01.01.2000 tarihinde yürürlüğe giren yeni Alman Vatandaşlık Kanunu uyarınca, yasanın yürürlüğe girdiği tarihten sonra Alman makamlarından izinsiz bir başka ülke vatandaşlığına geçenler, bu yasanın 25. maddesi uyarınca Alman vatandaşlığı otomatikman düşürülür. Bu arada Türk vatandaşlığına başvuru tarihi değil, Türk vatandaşlığına kabul tarihi, yani Bakanlak Kurulu’nun onay verdiği karar tarihine bakılmaktadır. Müşterinizin karşı karşıya kaldığı vatandaşlık kaybı kurtarılabilir mi? Hayır, kurtarma şansı yok. Bunun tek istisnası vardı. Vatandaşlık kaybının vukuu bulduğu tarihten sonraki 12 yıl içinde, eski Alman vatandaşlarına bir dizi kolaylıklar tanıyan Alman Vatandaşlık Yasası’nın 13. maddesine dayanarak, yeniden Alman vatandaşlığına başvurmuş ve yeniden Alman vatandaşlığına kabulü için sağlam gerekçeler (dil ve maddi yeterlilik, Almanya ile olan bağları vs.) sunmuş olsaydı, müşteriniz, bir ihtimal Alman vatandaşlığını kurtarabilirdi. Ancak bu süreyi de kaçıralı 8 yılı geçmiş.
ŞİMDİ NE YAPACAK?
Sorusunu yönelttiğiniz kişi, Türk vatandaşlığına yeniden kabul edildiği Bakanlar Kurulu kararının verildiği tarih itibariyle Alman makamlarının nezdinde bir yabancıdır ve buna göre muamele görecektir. Kendisi, geçerli süreli bir Türk pasaportu ile bağlı olduğu yabancılar dairesine oturma izni için başvuruda bulunmalı. Alman makamı, ilk üç yılda, birer yıl süreyle geçerli oturma izni verecektir. Tabii Almanca dili ve geliri, kendi imkânlarıyla yaşamı idame etmeye yetecek düzeyde olmalı. Eğer bahsettiğiniz kişi, Alman vatandaşı olduktan sonra vatandaşlığını kaybetmiş olsaydı, kendisine yerleşim hakkı (Niederlassungserlaubnis) verilirdi. Ancak bu kişinin Alman vatandaşlığına giriş tarihi ile kaybetme tarihi arasındaki süre beş yılı bulmadığından, kendisi ancak birer yıl süreli oturma izni başvurusunda bulunabilir. ARİF HASDEMİR - ALMANYA

HÜRDANIŞ’TAN MERHABA
Uzun bir tatil arasından sonra Hürdanış köşesi tekrar okurlarıyla buluşuyor. Sosyal güvenlik, sağlık ve bakım sigortası gerek Almanya gerekse Avrupa’daki güncel gelişmelere ilişkin bilgileri siz değerli okurlarla paylaştığımız Hürdanış köşesine aklınıza takılan sorularınızı göndermenizi bekliyoruz. Güncel gelişmelere ve gündelik hayata ilişkin görüş ve düşüncelerinizi de bizlerle paylaşabilirsiniz. Bu arada, koronavirüsün tüm dünyada kol gezdiği bu dönemde, yaşadığınız ülkelerdeki yetkili mercilerin tavsiye ettiği tedbirlere herkesin uymasını diliyor, okurlarımıza sağlıklı bir hafta sonu diliyoruz.