Yabancı sermaye cari a?ığın ancak yüzde 20'sini kapatacak

Yıl sonunda Türkiye ekonomisinin, en az 50 milyar dolar dolayında bir cari a?ık vereceği öngörülen raporda, doğrudan yabancı sermayenin 2008'de a?ığın yalnızca yüzde 20'sini finanse edebileceği tahminine yer verildi.

Raporda, siyasette yaşanan gerilimler ve artan petrol fiyatlarının ekonomiyi tehdit ettiği vurgulanırken, olumsuz gidişin durdurulması i?in ise siyasi belirsizliklerin giderilmesi, mali disiplinin gü?lendirilmesi, IMF ile yeniden yakın bir ilişkiye girilmesi ve yapısal düzenlemelerin hızla hayata ge?irilmesi önerileri sıralandı.

Yapılan a?ıklamada, Deloitte'nin, Türkiye'de Vergi, Yönetim Danışmanlığı, Kurumsal Finansman, Denetim ve Kurumsal Risk alanlarında hizmet verdiği anımsatılarak, yayınladığı "Ekonomik Görünüm 2008-Haziran" raporunda 2008'in ilk beş ayının değerlendirildiği kaydedildi. "Petrol ve Siyasetin Gölgesinde" başlıklı raporda global piyasaların durumu, Türkiye üzerindeki olumsuz etkileri ve makro ekonomi göstergelerindeki değişimin ele alındığı anlatılan a?ıklamada, raporun, Deloitte Türkiye'nin Ekonomi Danışmanı Dr. Murat ??er tarafından 6 Haziran 2008'e kadar olan veriler dikkate alınarak hazırlandığını bildirildi.

"ENFLASYON Y?ZDE 10 SEVİYELERİNDE GERÇEKLEŞECEK"

Raporda, büyümesi yavaşlayan, enflasyon ve cari a?ığı yükselmeye devam eden Türkiye ekonomisinin, petrol fiyatlarındaki sürekli artış ve siyasi ortamdaki belirsizliklerden olumsuz etkilendiğine vurgu yapılarak, küresel ekonomik koşullar ve Türkiye'nin siyasi görünümünün, bir önceki rapordaki temel ekonomik beklentilerde bir revizyona neden olduğu ve bu ?er?evede büyüme beklentileri düşerken, enflasyon ve cari a?ık beklentilerinin yükseldiği söylendi.

Yılın ilk ?eyreğinde büyüme verilerinin gü?lü bir performans sergilediği, ancak baz etkisinden kaynaklanan bu yükselişin yılın tamamı i?in ge?erli olmayacağı belirtilen raporda, bu ?er?evede Türkiye'nin büyümesinin 2008 sonu itibariyle Mart raporundan yaklaşık bir puan aşağıda ger?ekleşerek, yüzde 3-3.5 olacağının tahmin edildiği aktarıldı. Rapora göre, Mart raporundan 2-2.5 puan yukarıda olarak, enflasyon oranının da yüzde 10 seviyelerinde ger?ekleşeceği öngörülüyor. Hükümet ve Merkez Bankası'nın maliye, para politikalarında yaptığı revizyonların piyasa ve analistler tarafından genelde gevşeme sinyalleri olarak değerlendirildiği ve olumlu algılanmadığı belirtilen raporda, "Bu revizyonların başlıcaları, hükümetin, faiz dışı fazlayı 2007'deki yüzde 3.5'ten önümüzdeki yıllarda en az bir puan daha indireceğini a?ıklaması ve daha önemlisi bunu detaylandırarak, sağlam bir temele dayandırmaması. Para politikası tarafında ise Merkez Bankası'nın enflasyon hedefini ciddi şekilde yukarı doğru revize ederek, aceleci davranması olarak sıralanıyor" denildi.

"YABANCI SERMAYE, CARİ AÇIĞIN Y?ZDE 20'SİNİ FİNANSE EDER"

Rapora göre, Türkiye'nin cari a?ığı enerji ithali ve artan petrol fiyatları nedeniyle genişlemeye devam ediyor. 2007 yılını 38 milyar dolar civarında tamamlayan cari a?ık, Nisan ayında 12 aylık toplam olarak 42 milyar dolara yükseldi. Raporda, 2008 sonunda Türkiye ekonomisinin, en az 50 milyar dolar civarında bir cari a?ık vereceği öngörülürken, 2007'de Türkiye'nin cari a?ığının yarısından fazlasını finanse eden doğrudan yabancı sermayenin 2008'de a?ığın yalnızca yüzde 20'sini finanse edebileceği ifade edildi. Yıl sonuna kadar Türkiye'ye, 11-12 milyar dolar civarında doğrudan yabancı sermaye girişinin beklendiği belirtilen raporda, bunun ise cari a?ığın finansmanı a?ısından, 2008'in, bor?lanmanın ağırlık kazanacağı zor bir yıl olacağı yorumuna yer veriliyor.

Yılın başından itibaren ithalatın üzerinde artış gösteren ihracat hacmine karşılık, petrol fiyatlarındaki sürekli artışın dış ticaret dengesini olumsuz etkilediğine işaret edilen raporda, "Nominal olarak bakıldığında Nisan ayında yüzde 37 artan ihracat son 12 ayda 120 milyar doları aşarken, ithalat tarafında ise enerji ithalatının başı ?ekmesi ile yüzde 38'lik bir artış yaşandı ve son bir yıldaki ithalat 189 milyar doları buldu" denildi.

YTL'nin Nisan ayı ortalarında en düşük seviyeyi gördüğü ve özellikle likiditenin daralması, faizlerin yeniden yükselmesiyle dolar karşısında yeniden değerlenmeye başladığı kaydedilen rapora göre, finansman ihtiyacı ve siyasi risklerin göz önünde bulundurulmasıyla YTL'nin bu yılı reel olarak değer kaybıyla bitireceği öngörüldü.

İstanbul Menkul Kıymetler Borsası'nın (İMKB), 2008'e 55 bin seviyelerinde başladığı anımsatılan raporda, İMKB'nin, yaşadığı kayıpları telafi etmekten uzak bir seyir izlediği vurgulandı. Rapora göre, hisse senetlerindeki düşüşün arkasında yerli yatırımcıların tepkisi kadar, yabancı yatırımcıların ?ıkışı da bulunuyor. Haziran ayı itibarıyla İMKB'nin, Gelişmekte Olan Piyasalar (GOP) Endeksi'nde yüzde 35 kayıpla en fazla değer kaybeden hisse senedi piyasası olduğu da kaydedildi.

"IMF İLE İLİŞKİLERİN YENİDEN G?ÇLENDİRİLMESİ ?NEMLİ"

Raporu değerlendiren Deloitte Türkiye Yönetici Ortağı Hüseyin Gürer, Mart ayında yaşanan global dalgalanmanın reel ekonomiye maliyetlerinin ortaya ?ıkmaya başladığını söyleyerek, düşük enflasyon ve yüksek büyüme modelleriyle hareket eden ülkelerin, politikalarını yeniden gözden ge?irmek durumunda kalacağını belirtti.

Gürer, global dalgalanmanın, şu an i?in durulmuş görüldüğünü kaydederek, "Dış finansmanı ekonomisi i?in ?ok önemli olan Türkiye gibi ülkelerin hayli dikkatli ve tedbirli olması gerekiyor" dedi. Makro ekonomik istikrarın temel şartının, sıkı para ve mali disiplin politikalarından taviz verilmemek olduğunu aktaran Gürer, yapısal reformların en tepeden sahiplenilerek hayata ge?irilmesi ve IMF ile ilişkilerin yeniden gü?lendirilmesinin de önem taşıdığını dile getirdi. Gürer, hazırlanan raporun ekonomik ortamın tahlili ve geleceğe yönelik tahminler a?ısından firmalar i?in yararlı olacağını belirterek, "Bu ?alışmaları sürdüreceğiz ve önümüzdeki aylarda yeni raporlar yayınlayacağız. Deloitte küresel uzmanlığını firmalarımızın hizmetine sunmaya devam edecek" diye konuştu.