Türkiye'deki gayrimenkulün satışında gelir vergisi

Türkiye’de yürürlükte olan yasalara göre;
1 Ocak 2007 tarihinden önce satın alınan gayrimenkuller, edinme tarihinden itibaren 4 yıl,
1 Ocak 2007 tarihinden itibaren edinilen gayrimenkuller ise, edinme tarihinden itibaren 5 yıl içinde, satılırsa bundan doğan kazanç değer artışı kazancı olarak, gelir vergisine tabi (Gelir Vergisi Kanunu, Mükerrer Madde 80/6). Buna göre, 2011 yılında, 2007 yılından önce edinilen bir gayrimenkul elden çıkartılmışsa, bundan doğan kazanç beyan edilmeyecek ve gelir vergisi de ödenmeyecek. Nedenine gelince, yukarıda belirtilen dört yıllık süre geçmiş oluyor.

1 OCAK 2007’DEN İTİBAREN EDİNİLENLERİN SATIŞI

Satılan gayrimenkul son beş yıl içinde edinilmişse, örneğin İstanbul’da 6 Haziran 2009 tarihinde 300 bin liraya satın alınan bir gayrimenkul, 25 Eylül 2011 tarihinde 450 bin liraya satılmışsa, (satış işlemi 5 yıllık süre içinde gerçekleştiği için) bundan doğan kazanç, değer artışı kazancı olarak beyan edilip, gelir vergisi ödenecek. Kazancın tespitinde, aradaki fark olan 150 bin lira esas alınmayacak.

*Satın alma bedeli olan 300 bin lira, elden çıkarıldığı ay hariç gayrimenkulün edinildiği aydan itibaren ÜFE oranında yükseltilecek.
*Gayrimenkulün alımında ve satışta ödenen tapu harçları ile Varsa komisyonlar, kazançtan düşülecek. *Yükseltilen bedel ile tapu harçları ve komisyonlar(varsa diğer giderler)toplamı ile satış fiyatı arasındaki fark bulunacak.
*Bulunan farktan 8 bin TL (istisna) düşülecek. Kalan tutar vergi matrahı yani gelir vergisinin üzerinden hesaplanacağı kazanç olacak. Gelir vergisi, aşağıdaki vergi tarifesine göre hesaplanacak.

MİRAS KALAN MALLARIN SATIŞI
Miras yolu ile edinilen gayrimenkullerin satışında, beş yıllık süre söz konusu değil. Miras kalan gayrimenkuller, ne zaman ve kaç liraya satılırsa satılsın, bundan doğan kazanç değer artışı kazancı olarak gelir vergisine tabi tutulmaz (GVK. Mük. Md. 80/6 parantez içi hüküm).

MİRAS KALAN ARSANIN DAİRE KARŞILIĞI VERİLMESİ
Miras kalan arsanın, belli sayıda daire karşılığında müteahhide verilmesi halinde, alınan dairelerin satışı da gelir vergisine tabi tutulmayacak.

ARSANIN DAİRE KARŞILIĞI MÜTEAHHİDE VERİLMESİ
Arsanın belli sayıda daire ve/veya dükkan karşılığı inşaat firmasına verilmesi ve karşılığında daire ve/veya dükkan alınması, gelir vergisine tabi değil.

Ancak alınan dairelerin satılması halinde durum değişiyor. Son beş yıl içinde alınan arsanın müteahhide verilmesi halinde, edinilen daire ve/veya dükkanların satılması, değer artışı kazancı olarak gelir vergisine tabi.

Arsanın ediniminde beş yıldan fazla süre geçmesi halinde, müteahhitten alınan dairelerin satışı olayına Maliye; yıl içinde birden fazla veya arka arkaya iki yılda en az birer daire satılmasını devamlılık olarak kabul ediyor. Ardından Gelir Vergisi Kanunu’nun 37/4. maddesi hükümlerine göre “ticari kazanç” olarak vergilendiriyor.

2011 YILI GAYRİMENKUL SATIŞ KAZANCININ GELİR VERGİSİ TARİFESİ
9.400 TL’ye kadar % 15
23.000 TL’nin 9.400 TL’si için 1.410 TL, fazlası % 20
53.000 TL’nin 23.000 TL’si için 4.130 TL, fazlası % 27
53.000 TL’den fazlasının 53.000 TL’si için 12.230 TL, fazlası % 35 oranında vergilendirilir.


GAYRİMENKUL SATANIN BELEDİYEYE YAPACAĞI BİLDİRİM
Gayrimenkul satan kişi; ileride sattığı gayrimenkule ilişkin emlak vergisi borcuna yönelik bir takiple karşılaşabilir. Mükellef bu durumdan, söz konusu gayrimenkulü sattığını kanıtlamak suretiyle de kurtulabilir. Ancak, bu duruma meydan vermeden, gayrimenkullerini sattıklarında, satış bilgilerini içeren bir dilekçe ile belediyeye bildirimde bulunmalarında yarar var.

Aksi halde, gayrimenkulün satıldığına ilişkin bilginin, belediyedeki emlak vergisi dosyasında yer almaması nedeniyle, satan mükelleften belediyece sonraki yılların emlak vergisi istenilmeye devam edilebilir. Gerçi mükellef, gayrimenkulünü sattığını kanıtlamak suretiyle, istenen vergileri ödemekten kurtulabilir ama buna meydan vermeden, gayrimenkullerini sattıklarında, aşağıdaki gibi bir dilekçe vermelerinde yarar var.

DİLEKÇE ÖRNEĞİ

.................... BELEDİYE BAŞKANLIĞINA ......................
........... numaralı kayıtlı emlak (bina) vergisi mükellefiyim. ..... Ada ....... Parseldeki ............. büyüklüğündeki ...................................... adresinde bulunan gayrimenkulümü ......................... Tarihinde .................. TL’ye .........’a satmış bulunuyorum. Bu gayrimenkulle ilgili olarak Dairenizdeki emlak vergisi mükellefiyet kaydımın silinmesini arz ederim.

Saygılarımla (Adı-Soyadı) Adres : .....................................
.....................................
- Varsa yeni alıcının bilgileri veya tapu fotokopisi.

YARIN: Ölüm ve bağış halinde Türkiye'deki gayrimenkulün vergisi.