Türkiye geliştirdi, ABD uyguladı

İstanbul Bilgi Üniversitesi’nde "Böbrek Takas Sistemi ve Organ Nakli Politikalarının Verimlilik ve Eşitlik Açısından Etkileri" konulu bir seminer veren Prof. Dr. Tayfun Sönmez, tıp ve ekonomi dünyasını bir araya getirdi.

2012 yılı Ekonomi Nobel ödüllerine layık görülen “Piyasa tasarımı fikri ve uygulaması” alanında yaptığı katkılarıyla tanınan Prof. Dr. Sönmez, konuşmasında Türkiye’de geliştirilip, ABD’de hayat bulan ulusal böbrek takas sisteminin halen ülkemizde olmamasından duyduğu üzüntüyü dile getirdi.

ABD’de kurdukları sistem hakkında bilgi veren Sönmez, çalışmalara 2004 yılında ABD’nin New England bölgesinde başladıklarını belirtti. Zamanla yeni şeyler öğrenip, sistemi daha da geliştirildiğini belirten Sönmez, ABD için ilk yapılan çalışmaların-takasların, daha Türkiye’deyken, buradaki bilgisayarlarından optimize edildiğini de vurguladı.

Takas sisteminin kurulumu ile ilgili şu an Avustralya ile görüştüklerini belirten Prof. Dr. Sönmez, zaten kurulu olan bir düzeni değiştirmenin aslında daha zor olduğunu, şu an için ulusal bir sistemi olmaması nedeniyle Türkiye’de bu sistemi kurmanın çok daha kolay olacağını vurguladı.

Türkiye’de böbrek nakli konusunda mutlaka ulusal takas sistemi kurulması gerektiğini ifade ederek Prof. Dr. Tayfun Sönmez, bu sayede çok daha fazla hastaya böbrek nakli yapılabileceğinin altını çizdi: “Tüm bu sistem Türkiye’de geliştirildi, ABD’de uygulanmaya başlandı. Ama şu an benim ülkemde ulusal bir böbrek takas sistemi yok. Bu fikirler bu coğrafyada geliştirilirken, burada olmaması beni çok üzüyor.”Bu çalışmalar ile amaçlarının dünyayı değiştirmek olduğunu vurgulayan Sönmez, amaçlarının asla maddi bir getiri olmadığını söyledi.

“İLGİ ALANIM BÖLÜNMEZ KAYNAKLARIN DAĞILIMI”

Sönmez, bir ekonomist olarak konuya olan ilgisini ise şöyle açıkladı: “Ekonomi, kısıtlı kaynakların verimli bir şekilde dağılımıdır. Benim ilgi alanım ise bölünmez kaynakların dağılımı. Konu ile ilgili yaptığım araştırmalar sırasında böbrek takası sisteminin çok daha verimli yapılabileceğini fark ettim.”

BÖBREK NAKLİ BİLGİ’DE MASAYA YATIRILDI

"Böbrek Takas Sistemi ve Organ Nakli Politikalarının Verimlilik ve Eşitlik Açısından Etkileri" başlıklı bir konuşma yapan Prof. Dr. Tayfun Sönmez, böbrek naklinde dünyada gelinen noktaya da vurgu yaptı. Sönmez, çalışmalarının diğer bir ayağını oluşturan üniversitelere öğrenci yerleştirme sistemiyle ilgili Türkiye için örnek teşkil edecek uygulamalara da değindi.

Türk Böbrek Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Timur Erk, “Türkiye'de böbrek nakli sorunları ve çözüm önerileri” konusunda, İÜ Tıp Fakültesi Üroloji Anabilim dalı Öğretim üyesi Prof. Dr. İsmet Nane de “Dünyada ve Ülkemizde Böbrek Nakli" konusunda bilgi aktardı. İstanbul Bilgi Üniversitesi, geçtiğimiz yaz Nobel ödülü sahibi bilim insanları John Nash, Eric Maskin, Reinhard Selten ve Roger Myerson'ın da aralarında bulunduğu 700’e yakın bilim adamının katıldığı "4. Oyun Teorisi Topluluğu Dünya Kongresi”ne de ev sahipliği yapmıştı.