Türkiye’de “yabancı” olmak

SİZİN hiç bir yabancı yakınınız Türkiye’ye yerleşti mi? Yerleştiyse, yaşadığı sorunları anlattı mı?
Ya da yerleşecekse yaşayacağı sorunları biliyor mu?
Ben size anlatayım.
Bir yabancı yakınım, bu aralar Türkiye’ye yerleşmeye çalışıyor. Aslında eşi Türk.
Ama bu ona pek bir avantaj getirmiyor. Eşiyle ortak bir banka hesabı bile açtıramıyor. Neredeyse, “Yaşar ne yaşar, ne yaşamaz” durumuna düşüyor.

***

Bir yabancı Türkiye’ye yerleşecekse, bir kere önce “ikamet belgesi” çıkarması lazım. Diyelim ki İstanbul’un bir semtine yerleşecek. O semtin nüfus müdürlüğüne gidiyor.
Gitti diyelim... Ona verilecek cevap, önce İstanbul Emniyet Müdürlüğü’nün Yabancılar Dairesi’ne başvurması talebi olacak.
Apar topar, Vatan caddesindeki Eminiyet Müdürlüğü’ne gitti diyelim.
Ona, bir bankaya 3 bin 600 dolar yatırması ve o belgeyle tekrar gelmesi söylenecek.
Cebinde 3 bin 600 dolar varsa kolay... Ama yoksa bulacak, buluşturacak ve bir bankaya bu parayı yatıracak. Parayı buldu ve bankaya gitti diyelim.
Ondan vergi numarası istenecek... Aksi taktirde kendi hesabına hesap açtıramayacağı söylenecek.
Hayda... ne vergisi? Peki eşiyle birlikte ortak hesap açtırabilir mi? Ona da hayır denecek.

Öyle... Eğer Türkiye’de yaşayacaksa mutlaka bir vergi numarası alması gerekiyor.
Apar topar bu kez bir vergi dairesine başvuracak. Ona “geçici” bir vergi numarası verecekler. Sonra bu kez bankaya geri dönecek. Ve bankaya 3 bin 600 dolar yatıracak.
Sonra da pasaportu ve dört tane vesikalık resimle tekrar, yüzlerce insanın kuyruk beklediği yabancılar dairesine gidecek. Yaklaşık 500 Euro’luk bir işlem yapılacak ve de ona bir yıllık bir “ikamet belgesi” verecekler. Yalnız tabii bu belgeyi alabilmek için, bir adres göstermesi lazım. Eşi Türkiye’de yaşıyorsa kolay. Ya yaşamıyorsa?

İşte o zaman iş daha da zor. Çünkü bir ev kiralaması, kira kontratını sunması ya da o evin elektrik ya da suyunu kendi hesabından ödediğine dair bir “ispat” sunması lazım.
Yani iş daha da zorlaştı.

***

Şu ana kadar harcadığı yaklaşık 3 bin Euro bir yana, kapı kapı dolaştığı resmi kurumlar diğer bir yana...
Yalnız Türkiye’de, Avrupa’da olmayan bir avantaj var. O da adamın” olacak. Yani, tanıdıklar vasıtasıyla işler daha kolay hallediliyor.

En azından kuyruk beklemezsin, gittiğin yerlerde müdürlerin odasında bir çay içerken işin halledilir. Ve de 3 ay sürecek olan işin, bir haftada çözümlenir. Ama bir yabancının Türkiye’de “tanıdık” bulması pek kolay değil. Yani bu avantaj, yabancıların kolaylıkla elde edebileceği bir yol değil.

Bir yabancının Türkiye’ye yerleşmesinin yanına bir de bir şirket kurmasını ekleyin.

İşte o konu, başlı başına bir yazı konusu. Zaten işlemler herhalde bu sütuna pek sığmaz.

Haa... Avrupa’da bu işler daha mı kolay?

Tabii ki değil. Onu bizler yakından biliyoruz.

Ben sadece sizin de benim de pem bilmediğim, bir yabancının Türkiye’ye yerleşmesiyle ilgili durumu aktarmak ve olur ya, bir yabancı yakınınız Türkiye’ye yerleşecekse, yaşayacakları hakkında biraz haberiniz olsun istedim.

Olur da belki size danışabilirler.