TOKİ 311 bin konuta ulaştı

Türkiye Kent Kooperatifleri Merkez Birliği (T?RKKENT) tarafından Antalya'nın Kemer il?esinde düzenlenen 20. İlkbahar Semineri başladı. Toplantının a?ılış oturumuna katılacağı bildirilen TOKİ Başkanı Erdoğan Bayraktar, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın Rize programına katıldığı i?in Antalya'ya gelemedi.

Kemer'in Kiriş mahallesindeki AK-KA Alinda Beach Otel'de yapılan ve başkanlığını Türkkent Genel Başkan Yardımcısı Şekip Din?er'in yaptığı a?ılış oturumunda, TOKİ Başkan Yardımcısı Ercan Tıraş konuştu.

Ercan Tıraş, Türkiye'de 35 binin üzerinde yapı kooperatifinin faal olduğunu, bu kooperatiflerin üye sayılarının ise bir bu?uk milyonu ge?tiğini söyledi.

Türkiye'de konut ihtiyacının olduğunu, bu ihtiyacın giderilmesi i?in de vatandaşların ortaklıklar ve birlikler oluşturmaya ?alıştıklarını belirten Tıraş, şunları söyledi:
"Aslında konut, hem anayasamıza hem de uluslararası sözleşmelere göre her insan i?in bir haktır. Türkiye'de her yıl ortalama 500 bin konut ihtiyacı var. Gö?lerle birlikte şehirlerdeki ?arpık yapılaşma ve gecekondulaşma düşünüldüğünde, yaşlanan ve yenilenmesi gereken konutlarla birlikte, ülkemizin konut ihtiyacının ciddi bir rakama ulaştığı görülmektedir. Türkiye'de dar gelirli grubun nitelikli konut problemi vardır. Bu problemi gidermek i?in yeterli ödeme gücü yoktur. Ka?ak, plansız ve niteliksiz yapılaşmayı doğuran en büyük nedenler bunlardır."

Tıraş, 1983-2002 yılları arasında Toplu Konut Fonu imkanlarıyla, kooperatif kredileri kapsamında 549 bini 1989 yılı sonuna kadar olmak üzere toplam 940 bin konuta kredi desteği sağlandığını belirterek, buna rağmen dar ve orta gelirli vatandaşların nitelikli konut ihtiyacının arttığına işaret etti.

KONUTLARDAN 176 BİNİ TAMAMLANDI

Tıraş, TOKİ'nin 2003 yılında edindiği yeni misyonla bugüne kadar yaptığı faaliyetleri anlattığı konuşmasında şu bilgilere yer verdi:
"Mayıs ayı başı itibariyle 81 il, 419 il?edeki toplam bin 12 şantiyede 311 bin konut rakamına ulaşılmıştır. Bu rakam, nüfusu 100 bini aşkın 14 şehre denk düşmektedir. Bu konutlardan 176 bini, sosyal donatıları ve ?evre düzenlemeleriyle birlikte tamamlanmış ya da tamamlanma aşamasındadır. ?retilen konutların 265 bini sosyal konut niteliğindedir. Bu sosyal konutlar 65 ila 87 metrekare büyüklüğündedir ve 6 bin YTL peşin, konutların teslim edilmesinin ardından başlayan 300 YTL taksitlerle ve 15 yıl vadeli olarak satışa sunulmaktadır. Sosyal konutların 157 bini dar ve orta gelir grubuna, 67 bini ise alt gelir grubuna ve yoksullara yöneliktir. Ayrıca 311 bin konutla birlikte sosyal donatı olarak 11 bin dersliğe denk gelecek şekilde 384 okul, 62 spor salonu, 35 kütüphane, 305 ticaret merkezi, 245 cami, 21 hastane, 71 sağlık ocağı, 10 yurt ve pansiyon inşaatlarına başlanmış, büyük bir kısmı da bitirilmiştir. Çevre düzenlemelerinde ise 17 milyon metrekare yeşil alan düzenlemeleri, 2,5 milyon ağa? dikimi ve 3,5 milyon ?alı peyzajı yapılmaktadır."

Cumhuriyet tarihinde görülmemiş hızda ve kapsamda bir gecekondu dönüşüm ?alışması başlatıldığını da kaydeden Tıraş, 138 belediye ile toplam 147 bin konutluk gecekondu dönüşüm protokolü imzalandığını, 68 bölgede yaklaşık 30 bin konutluk uygulamanın başlatıldığını belirtti.

25 MİLYAR YTL'LİK YATIRIM VE 800 BİN KİŞİLİK İSTİHDAM

Tıraş, TOKİ'nin, faaliyetlerini büt?eden pay almadan, gerekli kaynağını hazineden temin ettiği arsaları değerlendirerek ve konut-işyeri satışından elde ettiğini kaydetti. Bu ?er?evede başlatılan 311 bin konutun 45 bininin hasılat paylaşım modeliyle üretildiğini söyleyen Tıraş, "TOKİ, 2003-2008 yılları arasında yatırım maliyeti yaklaşık 25 milyar YTL olan 2 bin ayrı ihale ger?ekleştirmiştir. Doğrudan ve dolaylı olmak üzere 800 bin kişilik istihdam sağlamıştır" diye konuştu.
TOKİ'nin önümüzdeki dönem i?in belirlediği hedefleri de anlatan Tıraş, şöyle devam etti:

"2007 sonu i?in hedeflenen 250 bin konut rakamı Nisan 2007'de aşılmış, önümüzdeki dönemde 500 bin konut üretme hedefi i?in ?alışmalara başlanmıştır. Ayrıca gecekondu dönüşüm projelerine, sosyal konut projelerine, Büyükşehirlerimizde uydukentler kurulmasına, orta öl?ekli il ve il?elerde örnek yerleşim birimleri oluşturmaya, tarımköy uygulamasına ?evre düzenlerinin arttırılmasına ve altyapılı arsa üretimine ağırlık verilecektir."

T?RKKENT GENEL BAŞKANI MEHMET AKSOY

T?RKKENT Genel Başkanı Mehmet Aksoy ise, kooperatif?iliğin en zor günlerini ge?irdiğini, kooperatif?iliğin gerilediğini söyledi. Konut kooperatif?iliğinin dar gelirlilerin konut sahibi olmasının tek yolu olduğunu kaydeden Aksoy, şu görüşleri dile getirdi:
"?rneğin Marmara depremi sonrasında, konut yapılarının güvenilirliği sorgulanmaya başlanmıştır. ?zel sektörün yaptığı binalar yıkılırken, T?RKKENT, depremden yüz akıyla ?ıkmıştır. 1990-2004 yılları arasında 7 milyon 186 bin konuta gereksinim duyulmasına karşın, yalnızca 3 milyon 436 bin konut i?in iskan ruhsatı alınmıştır. Yani konut ihtiyacı karşılanamamıştır."

TOKİ'nin, zenginlere konut yaptığını öne süren Aksoy, "Bunun i?in de ülkenin en değerli kamu arsalarını kullanmakta ve özel sektöre satmaktadır" dedi.

Kooperatiflere kredi desteğinin kesildiğini, arsa tahsisinin durdurulduğunu anlatan Aksoy, şunları kaydetti:
"Tüm hazine arazilerini TOKİ bedelsiz alıyor. Talep gören yerlerde kooperatiflerin arsa alma şansı yok. TOKİ maalesef bir şirket gibi ?alışıyor. Hatta konutu bıraktı şimdi de turizm beldelerine otel yapma işine de el attı. İhale edilen arazileri de ancak ?ok zenginler veya holding sahipleri alabiliyor. TOKİ, sınırsız yetkilerle 81 ilde, konut ihtiyacı olan veya olmayan her yerde konut yapmaya girişmiştir. Konut kooperatiflerinin inşaat ruhsatı alınan konut sayısı i?indeki payı yüzde 35'lerden yüzde 5'lere gerilemiştir. En azından altyapılı arsa konusunda kooperatiflere bir miktar yardımcı olunmalıdır. Biz hükümeti, görevlerini yerine getirmeye ?ağırıyoruz" dedi.