Talat ile Hristofyas yarın bir araya geliyor

Talat ile Hristofyas, Rum kesimindeki se?imlerin ardından başlayan yeni süre? ?er?evesinde yarın BM Kıbrıs ?zel Temsilcisi Taye-Brook Zerihoun'un ara bölgedeki ikametgahında görüşecek.

25 Temmuz görüşmesiyle devem etmekte olan bu süre?, Rum kesimindeki lider değişikliği ile başladı. Kıbrıs Rum kesiminde 24 Şubat'ta yapılan ikinci tur se?imlerde Rum Meclis Başkanı ve AKEL Genel Sekreteri Dimitris Hristofyas, yüzde 53.36 oy alarak, Kıbrıs Rum halkının yeni lideri olmuştu.

Annan planının referandumda reddedildiği dönemin lideri olarak ?özümden yana tavır almayan Tasos Papadopulos'un yerine Rumların yeni lideri olan Hristofyas, ?özüm yanlısı a?ıklamalar yaparak, Türklere dostluk elini uzattığını belirtiyor.

Talat ile Hristofyas, yeni süre? ?er?evesinde ilk olarak 21 Mart'ta bir araya geldi. BM Genel Sekreteri'nin Kıbrıs ?zel Temsilcisi Michael Möller'in ara bölgedeki ikametgahında düzenlenen ve yaklaşık 3.5 saat süren görüşmede liderler 3 ay sonra bir araya gelmeyi kararlaştırdılar. Liderler, Lokmacı Kapısı'nın da teknik olarak mümkün olan en kısa sürede a?ılması i?in uzlaşmaya vardılar.

BM Genel Sekreteri'nin Kıbrıs ?zel Temsilcisi Möller, 21 Mart görüşmesinin ardından her iki lider adına yaptığı a?ıklamada, liderlerin bir dizi ?alışma grubu ve teknik komiteler kurmak, gündemlerini belirlemek ve bunu mümkün olan en hızlı şekilde yapmak üzere danışmanlarının bir hafta i?inde buluşmasına karar verdiklerini bildirdi. Talat ile Hristofyas'ın teknik komitelerin varacağı sonu?ları kullanarak, BM Genel Sekreteri gözetiminde tam teşekküllü müzakereleri başlatmak konusunda anlaştıklarını belirten Möller, liderlerin resmi müzakerelere başlamadan önce de gerektiği sürece ve gerektiği zaman buluşmak konusunda fikir birliğine vardıklarını kaydetti.

ORGENERAL B?Y?KANIT KKTC'DE

Talat ile Hristofyas'ın bu görüşmesinin ardından 26 Mart'ta KKTC'ye önemli bir ziyaret ger?ekleşti. KKTC'ye gelen Genelkurmay Başkanı Orgeneral Yaşar Büyükanıt, Türk askerinin Kıbrıs'ta barış i?in bulunduğuna, 1974'ten beri de barışı sağladığına dikkati ?ekti ve "adil ve kalıcı barış sağlanana kadar bu kutsal görevin devam edeceğini" vurguladı.

KKTC Cumhurbaşkanı Talat da Türk askerlerinin adada uluslararası garanti ve ittifak anlaşmalarıyla görev yaptığını, adil ve kalıcı bir barış sağlanıncaya kadar da bu görevini yerine getirmeye devam edeceğini söyledi.

KOMİTELER OLUŞTURULDU

Bu arada, aynı günlerde, Talat ile Hristofyas'ın 21 Mart görüşmesinde vardığı mutabakat uyarınca başlayan yeni süre?te, taraflar 6 ?alışma grubu ile 7 teknik komite oluşturulmasına karar verdi.

Kıbrıs sorununun özüne ilişkin konuları ele alacak olan ?alışma grupları şöyle belirlendi:
"1-Yönetim ve Gü? Paylaşımı
2-AB Konuları
3-Güvenlik ve Garantiler
4-Toprak
5-Mülkiyet
6-Ekonomik konular.
İki taraf arasındaki günlük konular üzerinde ?alışma yapacak teknik komitelerin başlıkları ise şöyle oldu:
1-Su?/Su?a İlişkin Konular
2-Ekonomik ve Ticari Konular
3-Kültürel Miras
4-Kriz Yönetimi
5-İnsani Konular
6-Sağlık
7-Çevre.

23 MAYIS G?R?ŞMESİ

Talat ile Hristofyas, 23 Mayıs'ta yeniden bir araya geldiler. İki lider bu görüşmede ?alışma grupları ile teknik komitelerin ?alışmalarını gözden ge?irdi ve Haziran ayının ikinci yarısında yeniden bir araya gelerek, yeni bir değerlendirme yapmaya karar verdi.

Siyasi eşitliğe dayalı 2 bölgeli, 2 toplumlu federasyona bağlılıklarını yeniden teyit eden liderler, ortaklığın, eşit statüdeki Türk ve Rum kurucu devletlerinin oluşturacağı, tek uluslararası kimlikli, federal bir hükümeti olması konusunda hemfikir.

Rum kesimi lideri Hristofyas, Kıbrıs'ın uluslararası kimliğinin, "Kıbrıs Birleşik Federal Cumhuriyeti" (United Federal Republic of Cyprus) olması konusunda ortak pozisyonları olduğunu söyledi.

BM Genel Sekreteri'nin Kıbrıs'taki yeni ?zel Temsilcisi Taye-Brook Zerihoun'un ara bölgedeki ikametgahında yapılan 3 saatlik görüşmeden sonra iki lider ortak a?ıklama yaptı.

Zerihoun'un okuduğu a?ıklamaya göre, liderler, BM Güvenlik Konseyi'nin ilgili kararlarında tanımlanan siyasi eşitliğe dayalı 2 bölgeli, 2 toplumlu federasyona bağlılığını yeniden teyit etti. A?ıklamada, ortaklığın, eşit statüdeki Türk ve Rum kurucu devletlerinin oluşturacağı, tek uluslararası kimlikli, federal bir devlet olacağı belirtildi.

A?ıklamaya göre, liderler, ayrıca, temsilcilerine, 15 gün i?inde teknik komitelerin sonu?larını gözden ge?irme talimatı verdi. Liderler, yeni bir değerlendirme yapmak amacıyla Haziran ayının ikinci yarısında yeniden bir araya gelmeye de karar verdi.

İNGİLTERE İLE MEMORANDUM

Yeni süre? devam ederken, Rum kesimi ile İngiltere 5 Haziran'da karşılıklı anlayış memorandumu imzaladı.
Hristofyas ile İngiltere Başbakanı Gordon Brown arasında imzalanan memorandumda, Kıbrıs sorununun ?özümünde "iki bölgeli, iki toplumlu federasyona" atıfta bulunuldu.

Talat, memorandumun, Hristofyas ile vardıkları mutabakatın dışında olduğunu belirterek, "İngiltere'nin yaklaşımının ?özüme yardımcı olmayacağını, sadece engelleyeceğini" söyledi.
Memoranduma Ankara da tepki gösterirken, Dışişleri Bakanlığı bu metni, "Ada'da adil ?özüm arayışına gölge" olarak niteledi.

S?RECE DEVAM, 1 TEMMUZ G?R?ŞMESİ

Talat ile Hristofyas'ın 21 Mart'ta yaptığı görüşmede varılan mutabakat uyarınca oluşturulan teknik komitelerde anlaşmaya varılan önlemler de 20 Haziran'da a?ıklandı.

KKTC Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat'ın BM ve AB ile Müzakerelerden Sorumlu ?zel Temsilcisi ?zdil Nami ile Rum yönetimi liderliği Komiseri Yorgos Yakovu düzenledikleri basın toplantısında bu önlemleri a?ıkladılar. 6 maddeden oluşan önlemler, kültürel mirasın korunmasına yönelik eğitim programları, yol güvenliği, ambulansların karşılıklı ge?işleri, ortak sağlık komitesi kurulması, ?evre eğitimi ve atıklarla ilgili ?alışmalar yapılmasını i?eriyordu.

İki tarafın liderleri 1 Temmuz'da yeniden bir araya gelerek, 4,5 saatlik bir görüşme yaptılar. BM Genel Sekreteri'nin Kıbrıs ?zel Temsilcisi Zerihoun, görüşmenin ardından yaptığı a?ıklamada, liderlerin, "tek egemenlik ve tek vatandaşlık konusunda prensipte anlaştığını" bildirdi. Zerihoun, liderlerin, uygulamaya ilişkin detayları kapsamlı müzakerelerde ele alma konusunda da uzlaştığını a?ıkladı.

Liderler, 1 Temmuz görüşmesinde ilk kez teknik komite ve ?alışma gruplarının faaliyetlerini gözden ge?iririrken, 25 Temmuz'da yeniden bir araya gelerek, ?alışma grupları ile teknik komitelerin ?alışmalarını son kez gözden ge?irmeyi kararlaştırdılar.

BAŞBAKAN ERDOĞAN ADA'DA

25 Temmuz görüşmelerine az bir süre kala Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, beraberinde 8 bakandan oluşan kalabalık bir heyetle 20 Temmuz Barış Harekatı'nın 34. yıl dönümü vesilesiyle KKTC'yi ziyaret etti.

Ziyaret ve bu ?er?evede yapılan a?ıklamalar KKTC'de memnuniyet, Rum kesiminde ise tepkiyle karşılandı. Erdoğan, Talat ile düzenlediği ortak basın toplantısında, "Kıbrıs'ta ?özüm Birleşmiş Milletler (BM) ?atısı altında, BM Genel Sekreterinin iyi niyet misyonu ?er?evesinde, adadaki ger?eklere dayanan iki eşit halk, bunun altını özellikle ?iziyorum ve iki kurucu devlet arasında oluşturulacak, yeni bir ortaklık ilişkisi ?er?evesinde bulunacaktır" diye konuştu.

Talat da Kıbrıs Türk halkının kendi asli kurucu yetkilerini kullanarak, egemenlikteki eşit ortaklığını tescil edeceği bir ?özümü ama?ladığını belirterek, "Rum egemenliğine yama olmak ya da egemenliği Rum tarafına bırakmak bizim i?in asla söz konusu değildir" dedi.