SPD’de hüzün, CDU’da sevinç

ALMANYA’da yaklaşık 18 milyon nüfusuyla ülkenin en kalabalık eyaleti olan Kuzey Ren Vestfalya’da (KRV) eyalet parlamentosu seçimleri yapıldı. Resmi olmayan ilk sonuçlara göre seçimi halen iktidarda olan CDU yüzde 35 oy oranıyla önde tamamladı. Oyların yüzde 27.5’ini alan SPD ise ikinci oldu. SPD, böylece eyalette şimdiye kadarki en kötü sonucu almış oldu. Mevcut hükümette koalisyon ortağı olarak yer alan FDP ise ilk belirlemelere göre yüzde 5 oy oranıyla barajı kıl payı geçmiş görünüyor. FDP’nin barajı aşıp aşmadığı açılan sandıklardan çıkacak sonuca göre kesinlik kazanacak. Yabancı ve İslam karşıtı söylemlerle öne çıkan sağ popülist AfD ise yüzde 5.6 oy aldı. Bu seçimlerde oyları düşen AfD, 2017 yılındaki seçimlerde oyların yüzde 7.4’ünü almıştı. Oylarını geçen seçime göre yaklaşık üç katı artıran Yeşiller ise yüzde 18.5 oy aldı. Böylece Yeşiller, KRV’deki en iyi sonucu elde ederek bu seçimlerin belirleyici partisi olarak öne çıktı. Ayrıca Yeşiller listesinden aday olan Türkiye kökenliler Berivan Aymaz, Gönül Eğlence, İlayda Bostancıeri ve Meral Thoms milletvekili seçildi. İlk sonuçlara göre SPD’den de Volkan Baran, Serdar Yüksel ve İbrahim Yetim yeniden milletvekili seçildiler.

YEŞİLLER KİLİT PARTİ KONUMUNDA
Mevcut koalisyonun küçük ortağı FDP’nin uğradığı oy kaybı, koalisyonun da sonunu getirmiş oldu. Resmi olmayan ilk sonuca göre CDU ve FDP’nin çıkardığı milletvekillerinin sayıları iki partinin yeniden hükümeti kurmasına yetmiyor. Ayrıca FDP’nin barajın altında kalması riski de söz konusu. Bu durumda Yeşiller’in kurulacak hükümette belirleyici bir rolü olacak. En fazla oyu alan CDU’nun Başbakan adayı Hendrik Wüst, geçen yılın ekim ayından bu yana eyalet başbakanı olarak görev yapıyor. 2017 yılında eyalet parlamentosu seçimlerini kazanan CDU, FDP ile Armin Laschet liderliğindeki koalisyon hükümetini kurmuştu. Wüst, CDU’dan Angela Merkel’in yerine başbakan adayı olduğu için istifa eden Laschet’ten sonra KRV Başbakanlığına getirilmişti.

KOALİSYON OLASILIKLARI
Wüst liderliğindeki CDU seçimi birinci parti olarak tamamladı ancak aldığı oy tek başına hükümeti kurması için yeterli değil. Resmi sonuçların açıklanmasının ardından Almanya’da ‘sondaj görüşmeleri’ olarak adlandırılan, siyasi partilerle koalisyon müzakereleri öncesindeki ön görüşmelere başlanacak.
Siyasi gözlemcilere göre koalisyon görüşmelerinde yüzde 18.5 oy alan Yeşiller en etkili parti olacak, CDU, Yeşiller ve FDP’nin yer aldığı bir koalisyon kurulabilir. Aynı kaynaklar ikinci yol olarak SPD liderliğinde Yeşiller ve FDP’nin koalisyonu kurabileceğini belirtiyor. CDU’nun hükümeti kuramaması durumunda böyle bir alternatifin de gündeme gelebileceği ifade ediliyor. Bir diğer koalisyon olasılığı ise ‘büyük koalisyon’ olarak da tanımlanan SPD ve CDU ortaklığında bir hükümet.

ÜLKE SİYASETİNİ ETKİLİYOR
KRV, yaklaşık 18 milyon nüfusuyla ülkenin en kalabalık eyaleti olması nedeniyle genel Almanya siyaseti açısından da önemli bir ağırlığa sahip. Bu nedenle KRV seçimleri ‘küçük genel seçimler’ olarak da adlandırılıyor. KRV parlamentosunda 181 milletvekili görev yapıyor. Eyalette iktidarı oluşturan parti veya partiler, Federal Meclis’te alınan kararları onaylayan son merci olan Eyaletler Meclisi’ndeki yapıyı da önemli ölçüde belirleyebiliyor. Böylece federal hükümetin aldığı kararların uygulamaya geçmesinde de etkili olabiliyor. 18 yaş üzeri yaklaşık 13.2 milyon seçmenin bulunduğu eyalette 29 parti seçime katıldı. KRV’de mektupla oy kullanılabildiği için birçok seçmen sandığa gitmeden, oy pusulalarını postayla yolladı.