Son yılların kazancı aylığımı artırır mı?

 

“EMEKLİ aylığından yapılan kesintiler ömür boyu devam etmiyor.”
Bu yaygın kanı maalesef doğru değil. Yaş haddinden önce emekli olan uzun süreli sigortalıların emekli aylığından yapılan kesintiler, yaş haddinden emekli olunca da devam eder. Kesinti miktarı, neye göre hesaplanıyor? Yaş haddinden önce erkenden emekliye ayrıldığınız her ay için 0.3 oranında aylıktan kesinti yapılır. Örneğin bugün 55 yaşında olan bir kişi, 63 yaşında emekli olmak isterse, aylığından azami yüzde 14.4 oranında kesintiyle emekli olabilir. Emekli aylığından yapılacak kesintinin yol açacağı maddi kayıptan fazla etkilenmemek isteyenler, 50 yaşından itibaren isteğe bağlı emeklilik primi yatırmak suretiyle, 35 yıl sigortalılık süresi şartını yerine getirince daha az kesintiyle veya kesintisiz emekli olabilirler.

45 yıldır çalışanların durumu nedir?
35 yıl sigortalılık süresi şartına sahip olmayanlar, 2012 yılından bu yana 65 ile 67 arasında kademeli olarak artan emeklilik yaşında emekliliğin tadına varabilirler. Özetle yaş haddinden önce emekli olanların aylığından yapılan kesintiler ömür boyu devam eder. Bunun tek istisnası, ağır engelliler için geçerli. Bir de 45 yıl gibi uzun bir sigortalılık süresine sahip olanların, kesintisiz emeklilik için illaki yaş haddine ulaşmayı beklemelerine gerek yok. Bu kapsama girenlerden 1953’ten önce doğanlar, 63 yaşında kesintisiz emeklilik hakkından yararlanabilirler. Emeklilik yaşındaki kademeli yükselme, 1953 ve daha sonra doğanlar için 45 yıl sigortalılık süresine sahip olsalar bile geçerli. 1953 ile 1963 doğanlar, doğum tarihlerine göre 63 ile 65 arasında, 1964 veya daha sonra doğanlar 65 yaşında kesintisiz emekli olabilirler.

‘Emekli aylığın yüksek olması için son çalışma yıllarındaki kazanç yüksek olmalı’
Hayır, doğru bilinen bu yaygın kanının da yanlış olduğunu söyleyebiliriz. Emekli aylığı hesaplanırken, sadece son yıllardaki sigortalı işten elde edilen kazançlar değil, tüm çalışma hayatı boyunca elde edilen gelirler baz alınıyor.
Son yıllardaki sigortalı işten elde edilen gelirin yüksek olmasının tek avantajı, yüksek kazançlı yıllar için yatan primin yüksek olmasıyla, emeklilik hesabınıza işlenecek emeklilik puanının artmasına neden olacaktır. Örneğin çalışma hayatının son dönemlerinde Almanya’daki ortalama kazancın iki katı gelir elde etmeniz halinde, emeklilik hesabınıza 1 yerine 2 emeklilik puanı işlenecektir. Tüm çalışma hayatı boyunca birikecek emeklilik puanının toplamına göre aylıklar hesaplanacaktır. Dolaysıyla, ömür boyu düşük ücretli işlerde çalışıp örneğin son üç veya dört yıl yüksek gelirli bir işte çalışmanız, emekli aylığınızda sadece cüzi bir artış sağlayacaktır. Kıssadan hisse: emeklilik döneminde yüksek gelirli olmak için çalışma hayatı boyunca yüksek gelirli işlerde çalışmak gerekir.

‘Emekli aylığı yaş şartı dolunca otomatikman bağlanıyor’
Bu da çok yaygın bir kanı olsa da, doğruları yansıtmıyor. Almanya’da yaşıyorsanız, emekli aylığınızın bağlanması için yazılı müracaatta bulunmanız gerekiyor. Üstelik emeklilik başvurunuzu vakitlice yapmanızda fayda var. Diğer bir ifadeyle, emekli olmadan üç ay önceden başvuruda bulunmanız gerekiyor. Eğer sigortalılık sürenizde belirsiz veya açık dönemler varsa, o zaman çok daha önceden başvurup belirsizliklerin veya boşlukların giderilmesini sağlayabilirsiniz. Bilinmesi gereken diğer bir önemli bilgi ise şu: Emeklilik için üç ay geriye dönük başvuruda bulunabilirsiniz. Yani emeklilik yaşınızı doldurduktan üç ay sonra da başvursanız, emekli aylığınız üç ay geriye dönük toplu olarak ödenir. Emeklilik başvurusunu ise daha sonra yaparsanız, maddi kayıba uğrarsınız, çünkü geriye dönük ödemeler sadece üç ay yapılıyor, üç aydan önceki süreler için ise, yaş itibariyle aylık almaya hak etseniz dahi, aylık ödemesi yapılmaz.

‘Emekli aylığının tümü vergiye tabi gelir kalemi sayılıyor’
Emekli aylıkları henüz yüzde 100 vergiye tabi gelir kalemi olarak sayılmıyor. Emeklilerin tabi olduğu vergi oranı, işten ayrılıp emekli oldukları yıla göre belirleniyor. Örneğin 2022 yılında emekliye ayrılan bir kimsenin emekli aylığının yüzde 82’si vergiye tabi sayılırken 2023’te emekli olacaklar, elde edecekleri gelirlerinin yüzde 83’ünü vergilendirmek zorundalar. Diğer bir ifadeyle, 2023’te emekli olacakların gelirlerinin sadece yüzde 17’si vergiden muaf tutulacak. Vergi muafiyetleri, ömür boyu aynı oranda kaldığı unutulmamalı. 2040 ve daha sonra emekli olacakların aylıkları yüzde 100 vergiye tabi olacaktır. Emekli aylığının toplamı yılda 10 bin 908 Euro’nun altında olanlar ise (eşlerdeki sınır 21 bin 816 Euro), vergiden muaf olacaklar. Bunun nedeni, bir süre önce sosyal güvenlik alanındaki vergilendirme konusunda yapılan düzenleme kaynaklanıyor. Buna göre, çalışma hayatı sırasında kesilen emeklilik primleri vergiden düşülürken emeklilik döneminde bağlanan aylıklar ve gelirler ise, artan oranda vergiye tabi tutuluyor.
DEVAM EDECEK: Kadınlar 60 yaşında emekli olabiliyorlar mı?

BAŞVURU FORMLARI NEREDEN TEMİN EDİLİR?

Emeklilik için gerekli olan başvuru formlarını, Alman Emeklilik Sigortası’nın danışma merkezlerinden temin edebileceğiniz gibi, bağlı olduğunuz belediyelerden de alabilirsiniz. Arzu eden sigortalılar, emeklilik başvuru formunu posta yoluyla kendisine gönderilmesini talep edebilir. Emeklilik sürecinde gerekli olan formaliteleri yerine getirmede zorluk çekenler, Alman Emeklilik Sigortası’nın danışma merkezlerinden yardım talep edebilirler. Danışma merkezlerinin adreslerini şu linkten bulabilirsiniz: www.deutsche-rentenversicherung.de

ÜCRETSİZ DANIŞMA HATTI
Alman Emeklilik Sigortası’na ücretsiz olan 0800/10004800 numaralı servis numarasından randevu talebinde bulunabilirsiniz. Randevuya giderken yanınıza hüviyetiniz, vergi numaranız (Steuer-ID) ve sağlık sigortası kartınızı almayı unutmayınız. Diğer bir seçenek ise, özel emeklilik danışmanlarına başvurmanız. Özel danışmanlar 400 Euro’ya varan ücret karşılığından, emeklilik hizmet cetvelindeki boşlukların tespitinde, emeklilik başvuru formlarının eksiksiz doldurulmasına veya isteğe bağlı prim yatırmak suretiyle aylığınız ne kadar artabileceğini hesaplanmasında yardımcı olabilirler.