Güncelleme Tarihi:
"Havacıva Otu", "Abdestbozan Otu", "Unutmabeni Çi?eği", "Venüssa?ı", "Dulavrat Otu", "Ebu Cehil Karpuzu" ve "Baldırı Kara", mide rahatsızlıklarından, ishale, kabızlıktan, a?ık yaralara kadar pek ?ok hastalıkta yararlanılan bitkiler arasında yer alıyor.
İlgin? isimlere sahip bitkilerden "Adam Otu", ismini, köklerinin insan vücuduna benzemesinden alıyor.
"Bit Otu", bit ve kene gibi parazitleri öldürmede, "Danabağırtan" hayvan hastalıkların tedavisinde kullanıldığı, "Deniz Kadayıfı" ise deniz kıyısında yetiştiği i?in bu isimlerle anılıyor.
"KADIN TUZLUĞU", "YAHUDİ OTU"
Bazı ilgin? isimli bitkiler ve özellikleri şöyle:
-Abdestbozan Otu: Gülgillerden, siyah ve yeşil boya ?ıkartılan bitkidir. Rutubetli yerlerde yetişir. Boyu 70 santimetreye ulaşır. Mide rahatsızlıklarında kullanılır.
-Acı Ağa?: Sedefotugillerden, 2-3 metre boyundaki bitkinin, ince kabuklarının üzerinde sarı benekler bulunur, ?i?ekleri kırmızıdır. Sıcak ülkelerde yetişir. Mide, bağırsak, karaciğer ve böbreklerin ?alışmasını düzenlemede yardımcıdır.
-Adam Otu: Mavimsi-mor renkli ?i?ekler a?an, rozet yapraklı ve kazık köklü ?ok yıllık otsu bir bitkidir. Kökleri insana benzediği i?in, bu isim verilmiştir. Ağrı kesici ve yatıştırıcı etkileri bulunur.
-Ayı ?zümü: Fundagillerden, kü?ük taneler halinde kırmızı renkli yemişleri bulunan ve tüylü bitki, 1-3 metre yüksekliğindedir. Çi?ekleri pembe salkımlar halindeki Ayı ?zümünün, ishal kesici, idrar yollarını temizleyici etkileri vardır.
-Baldırı Kara: Eğreltiotugillerden, nemli yerlerde yetişen bitkinin yaprakları at yelesini andırır. Grip ve soğuk algınlığında rahatlatıcı etki yaratır.
-Binbirdelik Otu: Çalılık ve fundalıklar arasında yetişen, uzun ömürlü, otsu bir bitkidir. 30-80 santimetre boyunda, gövdesi dört köşeli bitkinin, yaprakları sapsız, ?i?ekleri parlak sarı renktedir. İdrar ve balgam söktürdüğü, iştah a?tığı bilinir.
-Bit Otu: 1-1.5 metre boyunda, tüylü bir meyvesi olan ve Mayıs-Haziran aylarında mavi-mor ?i?ekler a?an bir bitkidir. Çok zehirli olduğundan dahilen kullanımı bugün terk edilmiştir. ?nceleri tetanos, kuduz, sara gibi hastalıklarda yatıştırıcı olarak kullanılıyordu. Bugün bit, kene gibi vücut parazitlerini öldürmede kullanılır.
-Çavdar Mahmuzu: Buğdaygillere ve özellikle ?avdarların üzerinde asalak olarak yaşayan bir mantardır. Bitkiden kanamaları dindirmede yararlanılır.
-Çoban Çantası: 30-40 santimetre boyunda, Mart ve Ekim ayları arasında beyaz ?i?ekleri olan otsu bir bitkidir. İdrar artırıcı, damarları daraltarak kanama dindirici ve kabız yapıcı etkisi bulunur.
-Danabağırtan: Kışın yapraklarını dökmeyen, 50 santimetre boyunda, Mart-Eylül aylarında yeşilimsi beyaz ?i?ekler a?an bir ottur. Bazı hayvan hastalıklarında, hayvanın derisi altına yerleştirilerek kullanılır.
-Darifülfül: 4-6 santimetre koni bi?iminde, a?ık esmer renkli, yakıcı ve keskin lezzetli olan meyveleri taze veya kurutulmuş halde baharat veya ila? olarak kullanılır.
-Deniz Kadayıfı: Yosuna benzer bir bitkidir. Denizlerde yetişen bitki, Atlantik Okyanusu sahillerinde bulunur.
-Dövülmüş Avrat Otu: Bahar aylarında yeşilimsi ?i?ekler a?an, kırmızı meyvelere sahip bir bitkidir. Kök ve gövdesi taze olarak veya yıkanıp kurutulduktan sonra toz haline getirilerek kullanılır. Kurutulmuş bitki müshil, kusturucu ve idrar söktürücü olarak bilinir. Taze bitkinin kullanımı tehlikelidir.
-Dul Avrat Otu: 1 metre boyunda, yaz aylarında kırmızımsı ?i?ekler a?an, büyük yapraklı bir bitkidir. Yapraklarından yapılan ila?lar, romatizma ve nikris ağrılarını gidermede ve mide iltihaplarını iyileştirmede yardımcı olur.
-Ebu Cehil Karpuzu: Bitki, kabakgillerdendir. Elma iriliğinde meyvesi bulunur. Zehirlidir ve 2 gramdan fazlası öldürebilir. Romatizma ağrılarını dindirir, kaşıntıları giderir.
-Eşek Hıyarı: Haziran - Ağustos aylarında sarı renkli ?i?ekler a?an, yol kenarlarında rastlanan bir bitkidir. Meyve ve köklerinden faydalanılır. Taze yapraklar basit yaralanmalarda kanamayı dindirir.
-Farekulağı: Çuha?i?eğigillerden, tohumları kuşyemi olarak kullanılan bitkilerin cins ismidir. Güzel kokan ?i?ekli bitki, beyazımtırak erguvan rengindedir.
-Geyikdili: 20-30 santimetre boylarında, otsu bir bitkidir. Çi?eksizdir. Kökleriyle yapraklarının idrar söktürücü, hafif ishal giderici ve yara iyileştirici etkileri vardır.
-Güzelavrat Otu: Patlıcangillerden, kire?li topraklarda yetişen bitki, 180 santimetre boyundadır ve birka? sene yaşayabilir. Meyveleri yuvarlak ve siyahtır. İ?eriğindeki atropin zehirlidir. Kalbi yavaşlatan, tansiyonu yükselten etkisi vardır.
-Havacıva Otu: 20-30 santimetre boyunda, Mayıs-Temmuz aylarında mavi ?i?ekler a?an, kumlu topraklarda yetişen otsu bir bitkidir. Kökünde taşıdığı kırmızı boya maddesi, boyamada kullanılır.
-Hüsnü Yusuf: 60 santimetre boyunda kırmızı ?i?ekli bir bitkidir. Çi?ekleri toplanıp kurutularak, kullanılacağı zaman suyla kaynatılarak i?ilir. Osmanlı İmparatorluğu döneminde hanımlar bu bitkiden hazırlanan merhemleri renk vermesi i?in ciltlerine, özellikle yüzlerinde kullanırdı.
-Kadın Tuzluğu: 2 metre boyunda, Mayıs-Haziran ayları arasında parlak sarı renkli, güzel kokulu ?i?ekler a?an dikenli bir ?alıdır. Kırmızı renkli meyveleri vardır. Olgun meyveleri ve kurutulmuş kökü kullanılır. Meyveler hoşaf ve re?el yapımında da tüketilir. Ateş düşürücü, arpacıklarda ise pansuman yapıcı olarak kullanılır.
-Kısa Mahmut: 10-50 santimetre boyunda, yaz aylarında türüne göre değişik renkli ?i?ekler a?an bir bitkidir. Acı lezzetiyle mideyi uyararak, iştah a?ar.
-Köpek Dili: 20-90 santimetre uzunluğunda, ilkbahar sonunda kırmızı ?i?ekler a?an bir ottur. Mikrop öldürücü özelliğiyle basit yaralar üzerine taze yapraklarıyla kompres yapılır.
-Kuzukulağı: Haziran-Eylül aylarında kü?ük ?i?ekler a?an, ortalama 50 santimetre yüksekliğinde bir bitkidir. Kurutulmuş kökleri ve yaprakları ila? olarak, taze bitki ise salata malzemesi olarak tüketilir. Eski Mısır'dan beri yemek malzemesidir.
-Loğusa Otu: Mayıs-Eylül aylarında, türüne göre değişik renkli ?i?ekler a?an otsu bir bitkidir. Yaprakları genellikle kalp şeklindedir. Loğusa Otu'nun kurutulmuş kökleri toz haline getirildikten sonra, suda kaynatıp bal, pekmez veya şekerle tatlandırılarak ya da doğrudan bala konup macun haline getirilerek alınabilir.
-Oğulotu: Haziran-Eylül aylarında ?i?ek a?an, limon kokulu 60-70 santimetrelik otsu bir bitkidir. Çi?ekleri beyaz veya sarımsıdır. Limona benzer kokusu ve lezzeti ile hazmı kolaylaştırıcıdır. Ayrıca uykusuzluk i?in yatmadan önce banyo suyuna 2 yemek kaşığı oğulotu yağı eklenerek yıkanmak faydalıdır.
-?küzgözü: Bileşikgillerden, ?ayır ve ormanlarda yetişen ve papatyayı andıran bir bitkidir.
-Pelesenk Odunu: 10-15 metre boyunda, oval yapraklı bir ağa?tır. Pelesenk odunu mobilyacılıkta olduk?a değerlidir. Pelesenk re?inesi ağrı kesici ve ateş düşürücü etki gösterir.
-Peygamber Ağacı: 15 metreye kadar yükselebilen bu ağa?lar, mavi ?i?eklidir. Terletici ve uyarıcı olması nedeniyle soğuk algınlığında kullanılır.
-Sarısabır: Yaprakları dikenli bir ağa?tır. Kozmetik olarak da kullanılabilen Güneş yanığı ve egzamada iyileştirici etkisi bulunur.
-Sinirliot: 20-30 santimetre yüksekliğinde, sulak yerleri seven ve Mayıs-Ekim aylarında türüne göre değişik renkli ?i?ekler a?an otsu bitkidir. Taze yaprakları kanamaları durdurmada kullanılır.
-Şeytanotu: 3 metreye kadar yükselebilen, büyük ve par?alı yapraklı, sarı ?i?ekleri olan otsu bir bitkidir. İran, Hindistan gibi ülkelerde baharat olarak bilinen bitki, iştah a?ıcı, hazmı kolaylaştırıcı ve sindirim sistemi gazlarını gidericidir.
-Tavşan Memesi: Maki ormanlarında bulunan, kışın yapraklarını dökmeyen, 1 metre boyunda, nohut kadar kırmızı renkli meyveli ve ?i?ekler a?an bir ağa??ıktır. Acı lezzetiyle iştah a?ıcı, ayrıca idrar söktürücü ve ateş düşürücüdür.
-Unutmabeni Çi?eği: Ballı baba familyasından, kü?ük yapraklı bir kır bitkisidir. Buna Aşkotu ve Güveyotu da denilir. İlkbaharda dallarının ucunda demetler halinde kü?ük pembe ?i?ekler a?ar. Dal u?ları ve ?i?ek demetlerinin damıtılması ile elde edilen yağ, kozmetik sanayide yaygın olarak kullanılır. Çi?ekleri ise sinirlilik hali, yarım baş ağrısı ve adet düzensizliklerinin tedavisinde yardımcıdır.
-Venüssa?ı: Rutubetli ve serin yerlerde, dere kenarlarında yetişen ve 20-40 santimetre yüksekliğinde otsu bir bitkidir. ?ksürük kesici, balgam söktürücü ve göğsü yumuşatıcı özellikleri bulunur.
-Yahudi Otu: 30-50 santimetre boyunda, yaz sonunda sonbahar mevsimine uzanan altın sarısı renkli ?i?ekli papatya ailesine ait bir bitkidir. İdrar söktürücüdür.
-Yılan Yastığı: Baharda kötü kokulu, ?ok a?ık yeşil ?i?ekler a?an, gölgeli ve serin yerleri seven, sonbaharda mısır ko?anı gibi turuncu-kırmızı meyveler veren bir bitkidir. Taze yaprak ve kökler sivilcelerdeki cerahati toplamak i?in ve basit yaralarda pansuman yapıcı olarak kullanılır. Taze bitkiyi yemek, bulantı, kusma, ishal ve kalpte ritm bozukluklarıyla ölüme yol a?an zehirlenmelere neden olabilir.
-Yılancık: 15-80 santimetre boyunda, tüm yaprakları sık ve sert tüylü, koyu mor ?i?ekli bir bitkidir. Mikrop öldürücü etkisi nedeniyle yaralara sürülür.