Seçim Yasası reformunda ‘630 vekil sayısı’na onay çıktı ama...
Güncelleme Tarihi:
SPD, FDP ve Yeşiller’in Federal Meclis’teki milletvekili sayısının 736’dan 630’a düşürülmesini içeren reform planı kabul edildi. Özellikle yüzde 5 barajını aşamayan partilerin seçim bölgelerinde en fazla oy alan direkt adaylarının da milletvekili olarak girmesinin engellenmesini içeren değişikliğe CSU ile Sol Parti’nin Federal Anayasa Mahkemesi’ne taşıyacağı ilan edildi.
ALMANYA’da Sosyal Demokrat Parti (SPD), Hür Demokrat Parti (FDP) ve Yeşiller’den oluşan koalisyon hükümetinin Federal Meclis’te şu anda 736 olan milletvekili sayısının gelecek seçimde 630’a düşürülmesini içeren Seçim Yasası’nda reform planına onay çıktı. Federal Meclis’in bugünkü oturumunda başta ana muhalefet Hıristiyan Demokrat/Hıristiyan Sosyal Birlik Partileri (CDU/CSU) olmak üzere Sol Parti ile Almanya için Alternatif (AfD) hükümet partilerini ‘muhalefeti küçülterek susturmak istemekle’ suçladılar. Muhalefet partili konuşmacılar, reform gerekçesiyle Seçim Yasası’nda değişikliğin Almanya’daki federatif sisteme ihanet anlamına geleceğini ve bunun demokrasiye güvene zarar vereceği görüşünü de savundular. Yaklaşık 1.5 saat süren tartışmaların ardından yapılan oylamaya katılan 684 milletvekilinden 400’ünün desteğiyle hükümet partilerinin Seçim Yasası’nda reform planı kabul edildi. 261 parlamenter ‘hayır’ derken, 23 milletvekili çekimser oy kullandı.
Hükümet partilerinin kabul edilen tasarısında 299 olan seçim bölgesi sayısında bir değişiklik yapılmadı. Ancak eyaletlerdeki seçim bölgelerinde birinci oylarla belirlenen direkt adaylar arasında en fazla oy alarak daha fazla milletvekili çıkaran partilerin bu avantajının ikinci oy oranına göre diğer partilere de yansıtılmasına son verilmesi ile direkt adayları seçimi kazansa bile yüzde 5 barajını aşamayan partilerin Federal Meclis’e milletvekili gönderememesinin yer almasına mahkeme yolu açıldı. Sol Parti ile CDU/CSU, Seçim Yasası’ndaki değişikliğin iptali için Federal Anayasa Mahkemesi’ne başvurucaklarını açıkladılar. Oylamadan sonra ortak bir açıklama yapan CDU/CSU Federal Meclis Grup Başkanı Friedrich Merz ile Federal Meclis CSU Grup Başkanı, koalisyon hükümetini oluşturan partilerin kendi çıkarlarını düşünerek böyle bir değişikliğe gittiklerini belirtirken, demokrasiyle bağdaşmayan bu değişikliğe itiraz edeceklerini vurguladılar. Merz, önümüzdeki hafta yapılacak CDU/CSU’nun grup toplantısında bu konunun değerlendirileceğini ve Federal Anayasa Mahkemesi’ne başvurmak için çoğunluğun desteğini alacaklarından emin olduğunu söyledi. Sol Partili politikacılar da özellikle bu değişiklikle kendilerinin hedef alındığı görüşünü savunarak, Federal Anayasa Mahkemesi’ne başvuracaklarını yinelediler.
Almanya’da şu ana kadar geçerli yasal düzenlemelere göre 299 seçim bölgesinde birinci oylarla belirlenen direkt adaylar arasında en fazla oy alarak 3 milletvekili çıkaran partilerin yüzde 5 barajı göz önünde bulundurulmadan aldıkları oy oranına göre milletvekili çıkarmalarına olanak sağlandığı halde, onay verilen değişiklikle bu yol tamamen kapatıldı. Yüzde 5 barajını aşamayan partilerin adayları birinci oylarla milletvekili seçilseler bile, gelecek seçimlerde Federal Meclis’e giremeyecek. Almanya Federal Cumhuriyeti’nin tarihinde şimdiye kadar 1953 ve 1957 yıllarındaki genel seçimlerde Alman Partisi (DP), 1994 yılında Sol Parti’nin öncüsü konumundaki Demokratik Sosyalizm Partisi (PDS) ve 2021 yılında da Sol Parti 3 seçim bölgesinde başarı kuralından yararlandı. 26 Eylül 2021 tarihinde yapılan genel seçimlerde, Sol Parti yüzde 4.9 oy alarak yüzde barajını aşamadığı halde, gösterdikleri adaylardan 3’ü seçim bölgelerinde en fazla oy aldıkları için Federal Meclis’e 39 milletvekili gönderdi. Şu anda Federal Meclis’te SPD’nin 206, CDU’nun 152, CSU’nun 45, Yeşiller’in 118, FDP’nin 92, AfD’nin 78 ve bağımsız 6 milletvekili bulunuyor.