Güncelleme Tarihi:
ABD Başkanı Barack Obama'nın dün açıkladığı yeni Afganistan-Pakistan stratejisi çerçevesinde Washington'dan Ankara'ya üç istek geldi. ABD Büyükelçisi James Jeffrey'nin açıkladığı istekler şöyle:
1- Türkiye Afganistan'daki asker sayısını arttırsın ve mevcut askerlerine kuyduğu teröristlerle aktif olarak savaşmama kısıtlamalarını esnetsin.
2-Türkiye Afganistan inşasını da oynadığı rolü, mali yardımı, ve uzman desteğini artırsın.
3-Türkiye kazandığı terörle mücadele deneyinimi Pakistan'la paylaşsın. Bu ülkenin hem terörle mücadelesinde hem de ekonomik gelişmesinde model ülke olsun.
Zeynep Gürcanlı YAZIYOR |
Konunun önümüzdeki hafta Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın Beyaz Saray'da Başkan Obama ile yapacağı görüşmede de ele alınacağını ise Büyükelçi şu cümle ile ifade etti: "Obama ile Erdoğan randevusunu bir müzakere değil, görüşme olarak nitelendirmeyi tercih ediyoruz. Başkan Obama'ya sunulan görüşme başlıkları önerileri arasında kesinlikle bu konu da yer alıyor"
Bu görüşmeden sonra konu hakkındaki ayrıntılar ayrıca Türkiye-ABD Yüksek Düzeyli Savunma Komitesi toplantısında ele alınacak. Toplantı aralık sonunda Washington'da yapılacak.
Jeffrey Türkiye'den ikinci beklentiyi ise Afgaistan'a yönelik mali yardım, uzman desteği gibi konularda da Ankara'nın daha aktif olması olarak ifade etti.
Türkiye'de daha öncede çeşitli yıllarda, farklı seviyelerde görev yapmış olan Jeffrey, bu konuda şöyle söyledi. Türkiye artık çok büyük bir ekonomi. Dünyanın en büyük 16'ıncı ekonomisi. 1995'te ben yine Türkiye'de görev yaparken bizim Türkiye'ye olan yaklaşık 1 milyar dolarlık yardım desteğimizi konuşurduk. Şimdi Türkiye kendisi diğer ülkelere yardım yapan ülke haline geldi. Bu çerçevede Afganistan'a yönelik desteğin de artmasını bekliyoruz.
Obama nın stratejisini üçüncü ayağı da Pakistan'dan Taliban ve El Kaide'nin temizlenmesi. ABD'nin bu konuda da Türkiye'den beklentileri var. Jeffrey'e göre en büyük beklenti askeri alanda, "Türkiye yıllardır terör ile mücadele ediyor. Bunda da F-16 uçakları gibi gelişmiş silah teknolojilerini son derece etkili, hatta ABD'den bile etkili şekilde kullanıyor. Pakistan'ın da F-16 gibi benzer silah sistemleri var. Türkiye terörle mücadeledeki engin tecrübesini Pakistan'la paylaşabilir."
Jeffrey aynı zamanda Türkiye ekonomik ve sosyal anlamda da "model ülke" olabileceğini söyledi. Bu çerçevede Türkiye'nin yaşadığı büyük ekonomik gelişme tecrübesini Pakistana aktarabilecegini belirten Büyükelçi "Türkiye Pakistan'a hem eğitim hem de dini eğitim konusunda model olabilir. Bu konuda Pakistan'ın Türkiye'ye büyük güveni olduğunu biliyoruz."
Jeffrey ayrıca Pakistan ve Afganistan'ın arasındaki sorunların çözülmesi konusundaki diplomakik çabalarında devamını beklediklerini söyledi.
ABD Başkanı Barack Obama Afganistan'a 6 ay içinde 30 bin ek asker göndereceğini açıklamıştı. NATO da 5 bin ek asker göndermeyi planlıyor.
Jeffrey'nin açıklamasına göre, Obama 7 Aralık'ta Washington'da yapılacak toplantıda ABD'nin taleplerini Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'a iletecek. Jeffrey ayrıca Türkiye'den istenilen asker sayısının belli olduğunu söyledi. Ancak bu rakamı açıklamadı.
Talepler arasında Türkiye'nin Afganistan'a operasyonel asker göndermesi, Pakistan ordusunu terörle mücadele kapsamında eğitmesi ve Pakistan'la ekonomik ilişkileri artırması yer alıyor.
Türkiye'nin şu anda Afganistan'da operasyonel olmayan yani sıcak çatışmaya girmeyen 700-800 arasında askeri bulunuyor. Bu askerler Afgan ordusunun eğitimine katkıda bulunuyor.