Sahte ila?lara dikkat!

Sel?uk ?niversitesi Meram Tıp Fakültesi ?ğretim ?yesi ve Toplum Sağlığı Araştırma ve Geliştirme Merkezi Müdürü Prof. Dr. Nazmi Zengin, internet kullanımının yaygınlaşmasıyla birlikte internet üzerinden kontrolsüz ila? satışlarının yapıldığını söyledi.

İnternet üzerinden yapılan ila? satışlarının sakıncalı olduğunu, buralarda satılan ürünlerin güvenilirliğinin olmadığını öne süren Zengin, internet aracılığıyla yapılan satışlar hakkında ?ok sayıda ?alışma yapıldığını belirtti.

Bu konuda son olarak Avrupa Güvenli İlaca Erişim İttifakı (European Alliance for Access to Safe Medicines) tarafından araştırma yapıldığını ifade eden Zengin, "Araştırma i?in internetten ila? satışı yapılan 100 web sitesi üzerinden aslında re?eteyle satılması gereken ?eşitli ila?lar ısmarlandı. Web sitesi se?imi yapılırken sayfada düzgün İngilizce kullanılması, eczacı erişim olanağı sunması, telefonla provizyon alınması gibi ciddiyet öl?ütlerine dikkat edildi" dedi.

İnternet üzerinden alınan ila?ların, genellikle "doktorun, istenilen ilacı yazmayacağının düşünüldüğü" gerek?esiyle yapıldığı görüşünü savunan Zengin, şunları kaydetti: "Bu ila?lardan bazıları ise doktorlara yazması teklif edilemeyen ila?ları oluşturuyor. Bunların ?oğu 'yaşam tarzı' ila?ları denen türden ila?lar. Cinsel fonksiyonla ilgili olanlar en ?ok bilinenleri. Hekimler, zararlı olabilir dediği halde insanlar bunları edinip denemek, bir sorun olmazsa kullanmaya devam etmek eğiliminde. Doktorlar da hastayı riske atmamak ve sosyal güvenlik kurumlarının olanaklarını etkisi kuşkulu konularda heba etmemek i?in hassas davranıyorlar.
Zayıflama ila?ları da genellikle böyle. Tıbbi olarak şişman olmayan ama illa zayıflamak isteyen kişiler de bu tür ila?ları kullanmak isteyebiliyorlar."

Zengin, araştırmaya göre, ila? alan kişilerin ?oğunu ?alışma temposu yoğun kişiler olduğunu belirterek, "ABD'de yapılan bir ?alışma, internet üzerinden ila? alanların ?oğunun 45-55 yaş arası iş adamı olduğunu ortaya koymaktadır" dedi.

"LİNKLERİN Y?ZDE 80'İNDEN FAZLASI UYDURMA"

Araştırmaya göre, "ila?ların yüzde 62'sinin sahte ya da gerekli miktarın altında etkili madde i?eren ila?lar olduğunun" belirlendiğini ifade eden Zengin, "Geriye kalan ila?ların ise yüzde 16'sı yasa dışı yollardan ithal ediliyor, yüzde 33'ü tüketiciye yönelik bilgilendirme broşürü i?ermiyor" diye konuştu.

Zengin, güvenilir olsun ya da olmasın, re?eteyle satılması gereken bu tür ila?ların, internet üzerinden satılmasının "yasa dışı" olduğunu bildirdi.

Araştırmaya alınan ila?ların sadece yüzde 4.4'ünün lisanslı olduğunu vurgulayan Zengin, şunları kaydetti:
"Yani neredeyse tamamının, herhangi bir mesleki, yasal ya da güvenlik kuruluşu tarafından onaya sahip olmayan ila?lar olduğu belirlendi.
İlgin? bir nokta, internet üzerinden temin edilen ila?lardan her beş tanesinden birinin tanıtım sayfasında bir dernek ya da birlik tarafından onaylandığı yazıyordu. Oysa bu dernek ya da birliklere verilen linklerin yüzde 80'inden fazlasının ?alışmadığı ya da uydurma olduğu saptandı."

"EN ÇOK İKTİDARSIZLIK İLAÇLARI SATILIYOR"

Zengin, araştırmaya alınan ila?ların başında erkeklerde cinsel gücü artıran ila?ların satışının yapıldığının belirlendiğini belirterek, en ?ok satışı yapılan diğer ila?ları şöyle sıraladı:

"-Cinsel gücü artıran ila?lar,
-Kolesterolü düşürmeye yardımcı ila?lar,
-Akciğer hastalığında kullanılan bronş genişletici ila?lar,
-Alzheimer hastalığı tedavisinde kullanılan ila?lar,
-Depresyon ila?larından bazıları,
-Şizofreni tedavisinde kullanılan bazı ila?lar."

ALINACAK ?NLEMLER

Yasa dışı olarak internetten ila? satışını önlemek i?in arama motorlarının, illegal ila? pazarlayan siteleri kapsamlarından ?ıkarması gerektiğini belirten Zengin, bu konuda yapılması gerekenleri şöyle sıraladı:

"-Yerel eczacı dernekleri, birlikleri, tabip odaları, tıbbi uzmanlık dernekleri gibi kuruluşlar bu konuda halkı uyarmalı,
-İnternet üzerinden satışı güvenli ila? adlarını i?eren listeler oluşturmalı,
-Yasal mevzuat yoksa geliştirilmesi, varsa uygulanması i?in baskı oluşturmalı,
-Kredi kartı şirketleri, yasa dışı ila? satışı yapanlara servis sağlamamalı,
-Kargo şirketleri, bu tür satış yapan firmalarla ?alışmamalı."

"T?RKİYE'DE İNTERNET ?ZERİNDEN İLAÇ SATIŞI YASAK"

Zengin, Türkiye'de internet üzerinden ila? satışının yapılmasına hukuken izin verilmediğini vurgulayarak, "1262 sayılı Tıbbi Müstahzarlar Kanunu'nun 1. maddesindeki 'Tabip re?etesi ile verilmesi meşrut olanlar ancak re?ete mukabilinde ve diğerleri re?etesiz olarak münhasıran eczanelerle ecza ticarethanelerinde kanunu mahsusuna tevkifan satılır' hükmü ile bu tür yerlerden ila? satışına izin verilmemektedir" dedi.

Türkiye'de online ila? satışı yapan sitelerin ?oğunun Sağlık Bakanlığı tarafından ruhsat gerektirmeyen etken maddeleri i?eren ila?ları pazarladıklarını belirten Zengin, "Bunların bir kısmı da bitkisel kökenli olduğu i?in Tarım Bakanlığından ruhsatlı. ?lkemizde yerleşik sitelerden büyük sorun olduğunu düşünmüyorum. Asıl tehlike maillerimize sürekli spam gönderen bir?oğu Hindistan ya da uzak doğu kökenli siteler" diye konuştu.