“Rusya’nın iddia ettiği eksiklikler, gazın kesilmesi için bir neden değildir’

RUSYA-Ukrayna savaşının başlamasından sonra doğal gazda Rusya’dan bağımsız olmak isteyen Avrupa, alternatif kaynaklar aramaya devam ediyor. Bu süre içinde Rusya’nın ‘Kuzey Akım 1’ boru hattı üzerinden Rus gazı sevkiyatını tamamen durdurmasının ardından Gazprom ve Alman ortakları bunun nedenini tartışıyor. Daha önce, operasyonlara devam edememesine gerekçe olarak teknik nedenleri gösteren Gazprom, türbinlerde bir petrol sızıntısı olduğunu bildirmiş ve bu nedenle bir gaz türbinini güvenli bir şekilde çalıştıramayacağını açıklamıştı. Bu nedenle kompresör istasyonu Portovaya’daki pompaların durdurulduğu duyuruldu. Gazprom, operasyonların ne zaman yeniden başlayacağını açıklamadı.

GAZPROM’A İTİRAZ
Gazprom’un gösterdiği gerekçeye karşı, düzenleyici kurum olan Federal Ağ Ajansı ve boru hattı teknolojisinin tedarikçisi olan Siemens Enerji itiraz etti. Siemens Enerji, Rus devlet şirketinin gerekçesine karşı yaptığı açıklamada, “Bu tür sızıntılar normalde bir türbinin çalışmasını etkilemez ve sahada yapılacak bir müdahaleyle açık olan yer kapatılabilir” denildi. Ayrıca, Portovaya kompresör istasyonunda boru hattı işletimi için yeterli sayıda başka türbin bulunduğuna da dikkat çekildi. Federal Ağ Ajansı’ndan yapılan açıklamada da “Rus tarafının iddia ettiği eksiklikler teknik olarak operasyonun durdurulması için bir neden değildir” denildi. Federal Ağ Ajansı Alman Ekonomi Bakanlığı’na bağlı kuruluş olarak faaliyet gösteriyor.
Almanya’dan gelen bu açıklamalar üzerine Gazprom yeni bir açıklama yaparak sözleşme gereği Siemens’in bakım ve onarım çalışmalarına katıldığını ve bulunan herhangi bir petrol sızıntısını onarmaya hazır olduğunu açıkladı. Ancak bu çalışmanın yapılabileceği ortak bir onarım sahası bulunamadığı bildirildi. Ancak Siemens Enerji, Rus şirketin bu açıklamasını da reddetti. Şirket, boru hattında bakım çalışması yapmaya hazır olduğunu ancak bu konuda görevlendirilmediklerini söyledi.

ZAMANLAMA MANİDAR
Öte yandan gaz arzının durdurulmasının zamanlamasının manidar olduğu yorumları yapıldı. Gazprom’un sevkiyatı durdurma açıklamasından birkaç saat önce Rus yönetimi ‘Kuzey Akımı 2’ boru hattının faaliyete geçirilmesi talebini yinelemişti. Bu boru hattı, Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısı sonucunda Batı’nın uyguladığı ekonomik yaptırımlar nedeniyle durduruldu. Almanya, Rusya’nın tedarik kısıtlamaları için öne sürdüğü teknik gerekçelerin bahane olduğunu sürekli dile getirdi. Ukrayna’daki savaş nedeniyle Batı’nın Moskova’ya yaptırım uygulamasının ardından Rusya, Avrupa’ya gaz sevkiyatını birkaç kez azaltmıştı.

GAZ AÇIĞINI KAPATMIYOR
Başta Almanya olmak üzere Avrupa’dan gelen tepkiler üzerine Gazprom, Ukrayna üzerinden geçen bir boru hattı aracılığıyla Avrupa’ya daha fazla gaz pompalayacağını açıkladı. Rus doğalgaz devi hafta sonu bu boru hattından 42.7 milyon metreküp doğalgaz akacağını duyurdu. Cuma günü Ukrayna boru hattı üzerinden sevk edilen yaklaşık 41.3 milyon metreküp gaz kaydedildi. Ancak bunun Kuzey Akım 1 üzerinden pompalanması gereken gaz açığını kapatmaya yetmediği ifade edildi.

1 EYLÜL’DE DOLULUK ORANI 84.55
Kış aylarına girerken Almanya’da endişe de giderek artıyor. Peki Rusya’nın gaz tedarikini tamamen kesmesinin ardından ne olacak? Almanya’da kademeli olarak hedeflenen gaz stokunun hedeflenenden önce dolması bekleniyor. Gaz Stoklama Yönetmeliği’ne göre, Alman depolama tesislerinin 1 Ekim’de en az yüzde 85, 1 Kasım’da ise yüzde 95 oranında dolu olmasını öngörülüyor. Alman Enerji Stoku İnisiyatifi (INES) yöneticisi Sebastian Bleschke, yüzde 85’lik hedefe birkaç gün içinde ulaşılacağını belirtti. Bleschke, “Ancak Rus gazının nakliyesinde yaşanan tam kayıp kasım ayında da devam ederse yüzde 95’lik hedefe ulaşmak büyük çaba gerektirecektir” dedi. Son verilere göre 1 Eylül’de doluluk oranı yüzde 84.53’e ulaştı.

GAZ KITLIĞI TEHDİDİ VAR MI?
Gaz stokunun tamamen dolması, kış aylarının sorunsuz atlatılacağı anlamına gelmiyor. Yüzde 95 seviyesinde depolanan gaz miktarının, ülke çapında Ocak ve Şubat 2022’deki iki aylık tüketime eşdeğer olduğu, dolayısıyla bu oranın yeni yılda tam bir ısıtma dönemi için yeterli olmadığı belirtildi. Ancak tüketimin artmasına paralel olarak sonbahar ve kış aylarında da gaz ithalatı devam edecek. Gaz Depolama Yönetmeliği’nin amacı, Almanya’yı Rus tedarikinin tamamen kesilmesine karşı hazırlıklı hale getirmekti.

PEKİ GAZ ALMANYA’YA NEREDEN GELİYOR?
Almanya’ya ağırlıklı olarak Norveç, Belçika ve Hollanda’dan gaz tedariki sağlanıyor. Bu ülkelerden gelen gaz miktarı son dönemlerde Rusya’dan gelenden çok daha fazla. Federal Ağ Ajansı’na göre, geçen hafta perşembe günü bu ülkelerden Almanya’ya yaklaşık 2900 gigawatt saat doğal gaz akışı oldu. Pazartesi günü, arzın azaltılacağı duyurulmadan önce ‘Kuzey Akımı 1’den yaklaşık 348 gigawatt saat Rus doğal gazı taşınmıştı. Kuzey Denizi ve Baltık Denizi’nde şu anda hızla planlanan ve inşa edilen sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) terminalleri de gelecekteki ithalat için kullanılacak. İlk tesislerin yılbaşında faaliyete geçmesi planlanıyor.