Rusya, İran doğalgazına da el atıyor

Rus enerji devi Gazprom'un Başkanı Aleksey Miller'in ge?en hafta sonunda İran'da bu konuda yaptığı görüşmelere ilişkin olarak şirketten yapılan a?ıklamada, önemli projelerde anlaşmalar sağlandığı bildirildi. Gazprom'dan verilen bilgiye göre, Miller'in ziyareti sırasında İran'ın en büyük gaz yataklarından olan Güney Pars yatağının işletilmesi konusunda mutabakata varıldı. Bu yatak daha önce ge?en hafta İran'dan ?ekileceğini a?ıklayan Fransız Total şirketi tarafından işletiliyordu. Yaklaşık iki ay öncede siyasi riskler yüzünden Shell firması, Güney Pars'tan ?ekildiğini a?ıklamıştı.

Gazprom'un ABD'nin karşı ?ıktığı 'İran-Pakistan-Hindistan Doğalgaz Boru Hattı' projesinin hayata ge?irilmesi ile ilgili de Tahran'la görüş birliğine vardığı bildirildi. Bu boru hattı ile İran doğalgazının gelecekte Güney Asya ülkelerine nakledilmesi planlanıyor.

Gazporm Başkanı'nın İran'ın enerjiden sorumlu yöneticilerinin yanı sıra Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad ile de yaptığı görüşmelerde, 'Şimal Azedegah' yatağındaki üretimin birlikte yapılması kararlaştırıldı. Rus enerji uzmanları Miller'in Tahran'da elde ettiği uzlaşmaların 'Gaz OPEC'i'nin yaratılması şansını artırdığı görüşünü savunuyor. Uzmanlar Gazprom'un İran'ın da dahil olduğu geniş bölgede bütün gez üretimini tekelinde toplamak üzere olduğunu belirtiyor.

Bilindiği gibi Gazprom'un Başkanı Miller, Devlet Başkanı Medmedyev'le birlikte bu ay önce Azerbaycan'a sonra da Türkmenistan'a yaptığı gezilerde önemli konularda ilk anlaşmaları ger?ekleştirmişti. Azerbaycan, Gazprom ile doğalgaz satışına dair görüşmelere başlanabileceğini bildirirken, Rus enerji devi, Azeri gazına Avrupa'nın verdiği fiyatı ödemeye hazır olduğunu bildirmişti. Rusya'nın doğalgaz piyasasında attığı hızlı adımların ABD yönetiminde yarattığı rahatsızlık, Başkan Bush'un Avrasya bölgesinde Enerji Meseleleri ?zel Temsilcisi Boyden Qrey'in dün Bakü'ye yaptığı ziyaretle de kendini gösterdi. Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile görüşen Qrey'in Hazar ve Orta Asya'dan Avrupa'ya gaz naklini sağlamak üzere planlanan Nabucco projesi ve Rusya'nın bölgede enerji alanında son günlerde yürüttüğü faal politikayı görüştükleri bildiriliyor.

Enerji uzmanları, Rus şirketinin 'Şahdeniz' doğalgazına ortak olması ile Nabucco Projesi'nde ?ok büyük bir risk doğacağını belirtirlerken, ABD'nin bu nedenle Avrupa pazarında tekelcilik yapan Gazprom'u Azeri gazına yaklaştırmak istemediği görüşünü savunuyor.