Robot resimle suçlu avlıyor

Wiesbaden’de bulunan Hessen Eyaleti Kriminal Dairesi’nin (LKA) girişinde beni LKA Basın Sözcüsü Wilhelm Siegfried karşılayarak röportaj yapacağımız Liane Bellmann’ın odasına kadar bana eşlik ediyor. Kapıları açık birçok ofisin önünden geçip, duvarında poster boyutunda robot resimlerin asılı olduğu Bellmann’ın ofisine geliyoruz. Bizi güleryüzle karşılayan Liane Bellmann, masasının karışık görüntüsünden ötürü özür dilemeye çalışarak “İşim gereği sıkça ofisimi bırakıp bana ihtiyaç duyulan yerlere gidiyorum. Geçen sene yaklaşık 200 kez ofis dışında çalışmak zorunda kaldım” diyor. Söylediklerini doğrular bir şekilde ofisin bir kenarında her an yolculuğa çıkmak için hazır duran bir bavul gözüme çarpıyor.

BİN 400 ROBOT RESİM ÇİZMİŞ

10 yıldır LKA’da bu görevde bulunan Bellmann, bugüne kadar yaklaşık bin 400 robot resim çizmiş. Çizdiği her 5 robot resimden biri sonuç veriyor ve suçlular yakalanıyor. Tecavüz, taciz, şiddet mağdurlarıyla, herhangi bir suç olayına tanıklık etmiş kişilerin bir an gördükleri suçluları tarifiyle robot resim çizen Bellmann’a gün boyu dinlediklerini eve gidince düşünüp düşünmediğini soruyorum, yanıtı kısa oluyor: “İstisnalar var ama genelde düşünmüyorum.”

FBI’DA EĞİTİM GÖRMÜŞ

Mesleğini geliştirmek için 1 ay Amerika’ya gidip FBI’da eğitim aldığını söyleyen Liane Bellmann, Amerika’da robot resimlerin hâlâ kara kalemle çizildiği bilgisini veriyor. Yanında getirdiği, FBI’da robot resimlerin çizimi için gerçek suçluların fotoğraflarından oluşan kataloğu bana gösteriyor. Her sayfa, sayfada bulunan suçluların ortak yüz anatomik özelliklerine göre başlıklandırılıyor. Açık alın, geniş burun, oval yüz, sivri çene formu gibi... Kataloğun içinde hikayesi filmlere de konu olan Al Capone’nun da fotoğrafı olduğunu söylüyor. FBI’daki eğitimin kendisine farklı bir perspektif kazandırdığını söyleyen Bellmann, robot resimlerin çiziminde kullanılan en modern programın Hessen Eyaleti’nde olduğunu, zaman zaman diğer eyaletlerinden gelen meslektaşlarına program hakkında seminerler verdiğini de söylüyor.

Nasıl çiziliyor

ROBOT resimlerin nasıl çizildiğini daha yakından görmek için Bellmann’ın ofisinde, önünde dev bir bilgisayar ekranı bulunan genelde tanıkların oturduğu sandalyeye oturuyorum. Liane Belmann’da hemen yanımdaki sandalyeye oturarak önündeki dev tablet bilgisayarı açıyor. Ekranda önümüze üç boyutlu Rohling adı verilen saçsız bir erkek kafası geliyor. Tanıkların verdiği ifadelere göre Rohling şekilleniyor.

TEK HAREKETLE

Tanık ifadesine göre zanlının saçları kısaysa, ya da yüzünde bir yara izi varsa bilgisayarda tek bir hareketle ekrandaki görüntüye saç ya da belirgin yara izi eklenebiliyor. Programın ilgi çekici yanlarından biri de etnik kökene göre hazır Rohling örneklerinin bulunması. Örneğin Asyalı dediğinizde ekrana çekik gözlü, Kuzey Avrupalı dediğinizde de açık tenli bir Rohling ekrana geliyor.

ÜÇ BOYUTLU

Üç boyutlu olduğu için mağdur ya da tanıkların suçluları gördüğü perspektife göre ekrandaki görüntünün çevrilebildiğini anlatan Bellmann, bu özelliğin işlerini önemli oranda kolaylaştırdığını söylüyor. Her ne kadar bilgisiyar programı işlerini kolaylaştırsa da, çizim yeteneği son rötüşlarda hâlâ çok önemli bir yer tutuyor. Bu yeteneğe küçük yaşlardan beri sahip olan Bellmann son olarak bir robot resimi çizmenin birbuçuk, bazen iki saat kadar sürdüğünü söylüyor.