Rekabette doğru yerde olmalısınız

Türkiye'de Fiba Holding bünyesinde 30'dan fazla şirketi bulunan Hüsnü Özyeğin, Mart 2009 itibariyle Forbes'in "En zengin 100 Türk" listesine 2.9 milyar dolarlık servetiyle 1. sırada, tüm dünyada ise 221. sırada bulunuyor. 2005'te 1 milyar dolar servetiyle ilk kez Forbes'in listesine 620. sıradan giren Özyeğin, 2006'da 512. sıraya, bir yıl sonra 249. sıraya gelmiş. Çarpıcı bir yaşam hikayesi var. Hollanda'da bugün 10 milyar Euro'yu aşkın aktif büyüklüğüyle ülkenin en büyük 10 bankası arasında olan Credit EuropeBank NV Hüsnü Özyeğin tarafından 1994'te kurulmuş.

* * *
"Flash back" yapıyorum. Yil 1934. Adana'da Türk Sözü gazetesi, belediye başkanı Turhan Cemal Beriker'in konuşmasını yayınlar. Cumhuriyet döneminde 1926-38 arası en uzun süre belediye başkanlığı yapan Beriker'in bu konuşması Adana"nın tarihine ışık tutan en önemli konuşmalardan biridir. Adana ile adeta özdeşleşen Turhan Cemal Beriker'in de müthiş bir yaşam öyküsü var. Belçika'da Lıege'ye hukuk tahsiline gider. Birinci Dünya Savaşı çıkar. Osmanlı ordusu Süveyş kanalından geri çekilmeye başlar. O da irtibat yedek subayı olarak ikinci kanal harekatına katılır. Kudüs, Tripoli, Şam ve Halep yolu üzerinden Adana'ya döner ve modern Adana'yı yaratır.
* * *
Frankfurt'ta Turhan Cemal Beriker ile buluştum. Adana'nın efsane başkanı Turhan Cemal Beriker'in torunu. Yedi kuşaktan Adanalı olan Beriker'lerden 1968 Adana doğumlu Turhan Cemal'e dedesinin adı verilmiş. Turhan Cemal, Credit Europabank'ta Chief Executive Officer (CEO) ve Managing Board Member. CEO ve İcra Kurulu Üyesi olarak Kurumsal Bankacılık, İç Denetleme, Hazine ve Kurumsal İletişim'den sorumlu görev yapıyor.
Bir taraftan efsane dede, diğer taraftan Türkiye'nin en zengin patronu ve Hollanda, Almanya, Belçika, Malta'daki şubeleri, Rusya, İsviçre, Romanya, Ukrayna ve Dubai'deki bankalarıyla 39 farklı milletten yaklaşık 5 bin 600 kişinin çalıştığı bir kurumun yönetimi var. Turhan Cemal ile tüm bunları konuştuk.
* * *
Bilkent Üniversitesi mezunu Beriker, Özyeğin'in NBG'ye 2006"da sattığı Finansbank'a 216. kişi olarak girmiş. Önce Finansbank'ın Cenevre'deki bankasında çalışmış. 1994'te Finansbank (Holland) N.V.'nin kuruluşunda görev yapmış. Bankanın diğer ülkelerdeki iştiraklerini kurmakla görevlendirilmiş ve 2000'de tekrar Amsterdam'da şimdiki görevine dönmüş.
Finansbank`ı 3.5 milyar dolara satan Özyeğin, `Bu parayı ne yapacaksınız?` sorusuna `Romanya, Rusya ve Ukrayna`da büyümeyi planlıyorum` cevabını vermişti. Özyeğin`in Doğu Avrupa`da büyüme stratejisinin omurgasını Credit Europe (satış sonrası yurt dışındaki bankacılık ağı Credit Europebank olarak yeniden markalandırıldı)
Beriker, `Örneğin, küresel krizden en fazla etkilenen Rusya ve Romanya`daki bankalarimizla çok başarılıyız. 87 şubemizin olduğu Romanya`da kredi kartı pazarında birinciyiz, 100 ciıvarı şubemiz olan Rusya`da mağaza kartları (IKEA, Metro ve Auchan şirketleri) ve dış ticarette önemli bir oyuncuyuz` diyor.
* * *
Beriker, büyüme stratejilerini şöyle anlatıyor.

- Avrupa'da 20 yıllık bir geçmişe sahibiz. Batıda pazar gelişmiş ve ciddi rekabet var. Bizim yüzlerce şube açıp hizmet vermeye kalkmamız anlamsız olurdu. Biz internet bankacılığı ile büyüdük. Rekabette doğru yerde olursanız pazarla birlikte büyürsünüz. İnternette hatırı sayılır sayıda müşterimiz var.
Faaliyetlerinin sadece internet bankacılığı ile sınırlı olmadığını da vurgulayan Beriker, "Banka olarak Demirçelik, petrokimya, tahıl ürünleri ve içilebilir yağlar, gübre, enerji (petrol ve kömür) olarak beş sektörde dünyanın önde gelen uzman bankalardan biriyiz. Bunların ticaretinin finansmanını sağlıyoruz" diyor.
* * *
Türkiye dışında en büyük Türklere ait en büyük banka olduklarını işaret eden Beriker, bir noktaya da işaret ediyor. 'Türkiye'nin ticari anlamda büyümesi çok yenidir. Bu yüzden sermaye birikimi yeterli değil. Sermaye birikimi de yetmez. Sistemin oturması gerekli. Batı Avrupa'da bu çok önce olmuş. Bu Avrupa"da yaşanan sosyo-kültürel ve siyasal değişiklikler ile iktisadi yapılanma merkantilizm (mercantilism) de gelişmiş. Türkiye'de bu zamanla olacak".
* * *
Avrupa"daki de Türk girişimcileri konuşuyoruz. Beriker 'Gelişmekte olan ülkelerde Türkler müthiş başarılı ama Avrupa'dakiler genellikle SME (small-medium-enterpreise) küçük-orta girişimciler. Bunlar da başarılı ama asıl şu sorunun cevabı da önemli. 10 yıl önce 10 milyon mark ciro yapan şirket bugün 5 milyon ciro yapıyorsa 10 yıl sonra ne olacak? Bu sorunun cevabını arayıp stratejisini doğru çizenler daha büyüyecek, bazıları da belki küçülecek veya yok olacak. Kapitalizmin acımaz kuralları var" diyor.