Referandumun ilk yılında neler gerçekleşti?

12 Eylül referandumunun ardından 1 yıl geçti. Referandumda kabul edilen anayasa değişikliklerinin, Anayasa Mahkemesi ve Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu (HSYK) ile ilgili bölümleri hemen uygulanırken, sendikal haklar ve kişisel verilerin korunması gibi önemli bazı düzenlemelerde ise uygulama yasaları çıkarılmadı.

Referandumun 1 yıllık bilançosu şöyle:

- Kişisel verilerin korunması: Kişisel verilerin korunması konusunda, yasalarda öngörülen durumlar ya da kişinin açık rızası dışında anayasal güvence getiren bu düzenlemenin etkin bir biçimde hayata geçirilebilmesi için uygulama yasasının yürürlüğe girmesi bekleniyor.

- Sendikal değişiklikler: Grev hakkının önündeki engellerin kaldırılmasından memura toplusözleşme hakkı, birden fazla sendikaya üye olabilme olanağı da sağlayan sendikal değişiklikler, uygulama yasalarını bekliyor.

- Yurtdışına çıkış özgürlüğü: Yurtdışına çıkış özgürlüğünün ancak suç soruşturması ya da kovuşturması nedeniyle hâkim kararıyla sınırlandırılabileceğine ilişkin düzenleme hayata geçirildi.

- Anayasa Mahkemesi: Anayasa Mahkemesi’nin yapısı yenilendi bireysel başvuru hakkı tanınmasına ilişkin altyapı oluşturulmadı.

- Askeri yargıya ilişkin yeni düzenlemelerle YAŞ kararıyla ordudan atılanlara yeniden kamu görevine dönüş olanağı sağlandı. Ancak, başvuruları Milli Savunma Bakanlığı’nca uygun bulunanlar için TSK yerine diğer kurumlarda “araştırmacı” kadrosu tahsis edildi. Başvurusu kabul görmeyenler için ise Askeri Yüksek İdare Mahkemesi’ne başvuru olanağı tanındı.

- Siyasi partilerin kapatılması ve milletvekilliklerinin düşürülmesi konularındaki yenilik: Siyasi partiler yasası değişikliği henüz gerçekleşmedi. Son seçimlerde CHP’den 2, MHP’den 1 ve BDP’den de 5 milletvekilinin seçilmelerine karşın tutukluluklarının sürmesi tartışma nedeni oldu.