Referandum bitti `kavga’ başladı

Fransa’nın ardından Birliğin kurucu üyelerinden Hollanda’da da yapılan referandumda ezici bir çoğunlukla AB Anayasası’na ``Hayır’’ diyen seçmen, `Evet´çi’ kanatta `kavga’ başlattı.

Referandum sonucu kabine tarafından ``Demokrasinin zaferi’’ olarak algılanırken, ``Evet’’ cephesinde yer alan muhalefetteki Yeşil Sol Partisi’nin (GL) lideri Femke Halsema ise ``Yenilgimizi kabul etmeliyiz’’ değerlendirmesinde bulundu.

Referandum öncesi sandıktan ``Hayır’’ çıkması halinde istifa etmeyeceğini açıklayan Başbakan Balkenende’nin, sonuçların açıklanmasının ardından ``Hollanda siyasetinde etki yaratmaz’’ şeklindeki yaklaşımına rağmen, ``Evet’’ çilerin yanında yer alan basın ise yön değiştirip ’kelle’ istemeye başladı.

Sonucun ``Siyasilere güvensizlik’’ olarak değerlendirildiği gazete haberlerinde şu ifadelere yer verildi:

De Telegraaf: ``Kaya gibi `hayır’. Hükümet ortakları ve ana muhalefet için büyük yenilgi. Hollanda halkı da ’hayır’ oyu kullanarak siyasi elite beklenmedik darbe vurdu. Sonuç, derin uçurumu gün ışığına çıkardı.’’

Algemeen Dagblad: ``Ezici ’hayır’. Lahey yaralarını sarıyor. Dışişleri Bakanı Bot ve AB’den Sorumlu Devlet Bakanı Nicolai istifa etmeli. Bu kabine hiçbir şey olmamış gibi yoluna devam edemez.’’

De Volkskrant: ``AB Anayasası’na kocaman bir ’hayır’. Vatandaş fatura kesti. Sosyalistler kampanyanın büyük galibi. Seçmen ile Lahey arasındaki uçurumun yanı sıra Hollanda halkı ile Brüksel arasındaki mesafenin de tahminlerin üzerinde olduğu ortaya çıktı.’’

Trouw: ``Üç yılda üçüncü ayaklanma. 2002 yerel seçimlerinde Rotterdam’da, genel seçimlerde de parlamentoda tabloyu değiştiren halk, şimdi de AB Anayasası’na karşı bayrak açtı. `Bakkal’ zihniyetli politikacılara halk `dur’ dedi. Halk siyasete artık güvenmiyor.’’

Referandumda seçmenlerin büyük bölümü liderlerin gösterdiği adres yönünde tercih kullanmadı.

Yapılan araştırma, ``Evet`` cephesinde yer alan Hıristiyan Demokratlar’ın (CDA) tabanından yüzde 22, Sosyal Demokratlar’dan (PvdA) yüzde 55, Yeşil Sol Partisi’nden (GL) yüzde 46, Demokratlar’dan (D66) yüzde 45, Liberaller’den de(VVD) yüzde 40 oranında ``Hayır’’ oyu kullanıldığını ortaya koydu.

Anayasa karşıt gruptan çıkan ``Evet’’ oylarının oranı da şu şekilde dağılım gösterdi: Sosyalist Parti (SP) yüzde 7, Wilders Grubu yüzde 7, Hıristiyan Birlik (CU) yüzde 13. Referandumda erkeklerin yüzde 60’ının, kadınların da yüzde 40’ının ``Evet’’ yönünde oy kullandığını belirlendi.

Ünal ÖZTÜRK / AMSTERDAM