Özdamar’ın ödül konuşması Steinmeier’den: ‘Benim için onur ve büyük zevk’
Güncelleme Tarihi:
Yazar, oyuncu ve yönetmen Emine Sevgi Özdamar, Mannheim Belediyesi’nin ‘2022 Schiller Edebiyat Ödülü’nü aldı. Mannheim’da düzenlenen törende, Emine Sevgi Özdamar’a ödül takdim konuşmasını Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier gerçekleştirdi.
CUMHURBAŞKANI Frank-Walter Steinmeier’in Kunsthalle’de düzenlenen törende yaptığı konuşmada yazarın kitabında kısa bir alıntı yaptıktan sonra, “Bu birkaç cümlede nasıl bir anlatım gücü, nasıl bir hayal gücü ortaya çıkıyor. Sevgili Emine Sevgi Özdamar, son romanınız‚ ‘Gölgelerle Sınırlanmış Bir Alan’ın hemen başında nasıl bir panorama açıyorsunuz. Konuşabilen bir kilise, kargalar, sivrisinekler. Bir Yunan trajedisindeki gibi bir başlangıç ve bir son, Midilli’nin karşısındaki küçük bir Türk adasında: Türkiye ve Avrupa, bu gerilim yayı burada zaten açık. Ve zaten her zaman insanların aklında olan büyük sorularla ilgili: ‘Gitmek’ ya da ‘kalmak’, ‘tanıdık’ ve ‘yabancı’, ‘yerinden edilme’ ve ‘kayıp’. Bu ilk sayfalar bile beni derinden etkiledi, hikâyelerle dolu bu hikâyenin içine çekti. Eminim bu salonda bulunan ve bu harika kitabı okuyan pek çoğunuz da aynı şekilde hissetmişsinizdir. Değerli konuklar, ama her şeyden önce sevgili Emine Sevgi Özdamar, Mannheim Belediyesi’nin sizi ‘Schiller Ödülü’ ile onurlandırdığı bu günde övgü konuşmasını yapmak benim için çok özel bir onur ve büyük bir zevk” dedi.
Konuşmasında edebiyat dünyasındaki klişe ve ön yargılara da değinen Steinmeier, “Sanatınızı göçmen edebiyatı olarak nitelendirmek ne size ne de edebiyatımızın ayrılmaz bir parçası haline gelen diğer pek çok sanatçıya haksızlık olur. Bu tür klişeler ve düşünce kalıpları algımızı çok uzun zamandır şekillendiriyor. Sevgili Özdamar, birçok Alman’ın sizin hakkınızda sahip olduğu imajla, ironik ve anlayışlı bir şekilde oynadınız ve oynamak derken, sadece edebi anlamda değil, aynı zamanda kelimenin tam anlamıyla: Almanya’da bir Türk kadını olarak, her zaman hemen‚ Türk temizlikçi kadın oluyordunuz. Başka türlü olamazdı, sahnede bir oyuncu olarak bile. Ve siz onu oynadınız, bu‚ Türk temizlikçi kadın, ironi ve zekâsıyla bize ayna tutuyor!” diye konuştu.
Cumhurbaşkanı, burada yaşayan ikinci, üçüncü hatta dördüncü kuşaktan insanların bile ‘yabancı’ olarak görülmekten, toplumun bir parçası olarak kabul edilmemekten ne kadar mustarip olduklarını kendisine anlattıklarını ifade etti. Steinmeier, “Bize gelen insanlar sadece değişmekle kalmadı. Bunu yapmak zorundaydılar. Onlar da ülkemizi değiştirdiler, bizi değiştirdiler. Onlar olmasaydı, Almanya savaştan sonra refaha kavuşamazdı. Aynı zamanda kültürümüzü, müziğimizi ve edebiyatımızı, mutfağımızı ve yaşam biçimimizi değiştirmiş ve zenginleştirmişlerdir. Almanya’yı daha açık ve çeşitliliğe sahip bir ülke haline getirdiler. Bugün, göç geçmişi olan insanların ülkesi değiliz. Hayır, biz göç geçmişi olan bir ülkeyiz! Almanların kabul etmekte geç kaldığı bir gerçek. Bize gelen herkes kendi tarihini ve hikâyelerini de beraberinde getirdi. Ancak yine de sesleri çok az duyuluyor. Onların hikâyelerinin ortak hikâyelerimizin bir parçası haline gelmesi gerektiğine inanıyorum. Onların hikâyeleri bizim bir parçamız. Onlar bizim tarihimizin, ortak tarihimizin bir parçasıdır” dedi.
20 bin Euro değerindeki ‘Schiller Ödülü’ iki yılda bir ‘çalışmalarıyla kültürel gelişime olağanüstü katkıda bulunmuş’ kişilere veriliyor. ‘Schiller Ödülü’, Ulusal Tiyatro’nun 175. kuruluş yıl dönümü vesilesiyle 1954 yılında hayata geçirildi. Friedrich Schiller’in ‘Soyguncular’ adlı oyunun prömiyerini 1792 yılında Mannheim’daki bu tiyatroda yapıldı. ‘Schiller Ödülü’nü kazananlar arasında Friedrich Dürrenmatt, Dieter Hildebrandt, Lea Rosh, Nico Hofmann, Uwe Timm ve Christian Petzold bulunuyor.