Oruçlar, Hak katında kabul ola

Avrupa’da yaşayan yüzbinlerce Alevi'nin akşam topluca gerçekleştirecekleri oruç açımlarında, Hz. Hüseyin başta olmak üzere Kerbela şehitleri anılacak. 12 İmam'ın anısına 12 gün sürecek olan orucun ardından, 13'üncü gün İmam Zeynel Abidin’in hayatta kalması ve Ehli Beyt soyunun devam etmesine şükür etmek amacıyla Aşureler pişirilecek.

Alevilerin Muharrem ayındaki ibadetleri ve oruç hakkındaki sorularımızı Almanya Alevi Birlikleri Federasyonu İnanç Kurulu Başkanı Cafer Kaplan yanıtladı.

Şiiler, “Muharrem Mateminde” kendilerine fiziksel olarak acı verecek bazı ibadetlerde bulunuyorlar. Alevilikte böylesi ibadetler var mı?
Alevilikte kendine eziyet etmek yoktur. Aleviler İmam Hüseyin aşkına yas çekerler. Yolun Piri olarak gördüğümüz İmam Hüseyin’in davasını devam ettirmeye çalışırlar. İmam Hüseyin’in haklı davasını devam ettirebilmek bile Alevilerde bir ibadettir. Amaç, haklının ve mazlumun yanında, Hakk ve Hakkikatın yanında yer almaktır.

Sağlık durumu iyi olmayan Aleviler de bu orucu tutmak zorunda mıdır? Eğer isterlerse, bu orucu yıl içinde başka zamanda tutabilirler mi?
Matem orucu bir şükran orucudur. Sağlık durumu el vermiyorsa tutmak zorunda değildir. Bizdeki oruçlar kazaya falan kalmaz, o an tutulduğunda makbuldür. Daha sonra tutulmaz. Kaldı ki Alevilerde oruç, nefsi ıslah etmektir, aç olanın halinden anlamaktır. Oruç tutamıyorsa, matemin değerlerine uygun hareket etmeli, insana zevk ve neşe veren her türlü hal ve davranıştan uzak durmalıdırlar.

Muharrem Mateminde cem ayini yapılır mı? Bağlama çalmak günah mı?
Matem süresince cem yapılmaz. Matemle ilgili konular anlatılır. Hz Ali’den günümüze kadar taşınan inançsal değerler anlatılır. Bağlama, eskiden köy düzeninde yaşayan Alevilerde genelde çalınmazdı. Çalan yöreler de vardı. Fakat bizler bu inancı ve değerleri buradaki gençlerimize öğretebilmek ve bu değerleri yaşatabilmek için matem günlerinde İmam Hüseyin üzerine yazılmış mersiyeleri okuruz.

Muharrem Mateminde Aleviler 12 gün boyunca su içmezler mi?
Kerbela’da Yezit ordusu tarafından Fırat suyu kenarında İmam Hüseyin’e, ailesine ve çadırlarda “su, su!..” diye inleyen çocuklarına 10 gün boyunca su verilmediği için, Aleviler onların anısına oruç süresince su içmezler. Bu konuda insanlarımız kendi durumlarına göre davranmalıdırlar. Matem süresince su tüketimi, israf edilmeden yapılırsa daha anlamlı olur.

Muharrem Orucunda iftar sofrası diye bir kavram var mı? Aleviler bu oruçta sahura kalkarlar mı?
Alevi inancında iftar ve iftar sofrası diye bir kavram yoktur. Alevilerde lokma vardır. Matem süresince Cem evlerimizde genelde her akşam toplanırlar, 12 İmam ve matemle ilgili sohbetler yapılır ve gelen lokmalar, Dede veya Ana gülbenk verdikten sonra oruç açılır. Oruçlar, Almanya genelinde saat 16.45’te açılır. Alevilerde sahura kalkmak yoktur.

ÖKER'DEN MUHARREM MESAJI

Avrupa Alevi Birlikleri Konfederasyonu Genel Başkanı Turgut Öker Hürriyet aracılığıyla bir Muharrem mesajı yayınladı.

Kerbela’nın bayrağını taşıyoruz
İnsanlığın bugüne kadar lanetle andığı bir acının paylaşıldığı Muharrem matemi içerisinde bulunmaktayız. İnancımızın temel değerlerinden biri olan Muharrem mateminin, içimizdeki adalet duygusuna yön verdiği gerçeğinin altını çizmek istiyorum. Güçlünün yanında saf tutmanın yaygınlaşan bir tavır olduğu bugünlerde, “Adalet ve Hak” gibi kavramların ne anlam taşıdığını bizlere anlatan önemli bir ibadettir Muharrem… Nerede bir ezilen varsa inancımız gereği onların yanındayız. Alevi toplumu olarak bilmekteyiz ki; mazlumların çığlıkları, dini kendilerine kalkan ederek, iki yüzlülüklerini saklayanların karşısında gerçeği ortaya çıkaran ışık gibilerdir. Biz de her zaman yolumuzu aydınlatan bu “saf ve temiz” ışığı takip etmeye devam edeceğiz.

Kerbela şüphesiz bir ayrışmayı da ortaya koymuştur. Bu ayrım iyi ile kötünün, doğru ile yanlışın ayrımıdır. Hiçbir servet ve dünyevi çıkarlarla elde edilemeyen ve doğruluk makamından ayrılmayanlar ile maddi çıkarlar karşısında acizleşip, ruhunu kaybedenlerin ayrımıdır.

Kesin olarak bilinmektedir ki, Tarih insanlıktan nasibini almamışların gerçekleştirdikleri katliamlarla doludur. Fakat Kerbela’yı bu katliamlardan ayrı tutan önemli bir özellik bulunmaktadır. Kerbela şehitleri, zalimlere biat ederek hayatta kalma şansları varken, haklıların hakkını zalimlere teslim etmeyerek, adeta kutsal bir bayrak gibi korumayı başarmışlardır. İyi ile kötünün sembolleştiği ve kesin hatlarla ayrıştığı bu kanlı olayda, ölümsüzlüğün sadece bedensel olarak hayatta kalmak olmadığını net bir şekilde ortaya koymuştur. Alevi toplumu olarak; inanç ile alakası olmayan yollara sapanlara karşı, sabretme erdeminden ayrılmadan bu bayrağı taşımaya devam edeceğiz. Zalimler zalimliklerini yapmaktan bıkmadığı sürece bizlerde mazlumun yanında yer almaktan geri durmayacağız. Ta ki dünyaya özlenen barış ve doğrululuk ortamı hâkim oluncaya kadar yolumuzdan dönmeyeceğiz.

Ve kesinlikle biliyoruz ki; her kim olursa olsun mazlumun ve ezilenin yanında olmak ve doğruluktan ayrılmamak, bizlere “kâmil insan” olma yolunda önemli mesafeler aldıracaktır.
Mazlumların imdat çığlıklarına her zaman gönül gözü açık olan ve dünya var oldukça lanetlik olarak anılanların safında durmayacak bir inancın temsilcileri olarak, oruç tutan tüm canlarımız, tuttukları oruçlarının Hak katında kabul olmasını dileriz.

NOT: Tutulan oruç, yas (matem) orucu olduğu için Alevi inanç
terminolojisinde “kutlu olsun” veya “mübarek olsun” gibi terimlerin
kullanılmasına hoş bakılmaz. Bunun yerine Aleviler “Orucunuz Hak
katında kabul olsun” kalıbını kullanırlar.

YARIN: Sakız çiğnemek, diş fırçalamak orucu bozar mı?