Ön ödeme cezasından kurtulmak artık kolay

Gerek konut gerekse tüketici kredisi alan birçok tüketici, çektikleri krediyi vadesinden önce ödedikleri için kendilerinden bankaları tarafından ön ödeme cezası tahsil ediliyor. Buna itiraz eden mağdurlar, davayı taşıdıkları Avrupa Adalet Divanı’ndan emsal karar çıkararak bir hukuk zaferi kazandılar.

ONBİNLERCE EURO CEZASI VAR
Bilindiği gibi Almanya’da bankadan çektiğiniz konut veya tüketici kredisi belirli bir vade içinde taksitle geri ödeniyor. Çekilen kredinin vadesinden önce geri ödenmesi halinde krediyi veren finans kuruluşu, bundan dolayı faiz kaybına ve dolaysıyla ekonomik zarara uğruyor. Bankalar, bu zararı karşılamak için, kredisini vadesinden önce kapatan tüketiciye ön ödeme cezası kesiyor. Bunun Almancadaki karşılığı ‘Vorfälligkeitsentschädigung’. Ön ödeme cezası, kapatılan kredi borcuna göre hesaplandığından, onbinlerce euroya kadar hatırı sayılır miktarda tüketiciye fatura ediliyor.

AKLA TAKILAN SORULAR
Avrupa Adalet Divanı’nın alınan bu önemli karar ne anlama geliyor? Bu karar Almanya’daki finans kuruluşları için bağlayıcı mı? Karara konu olan ön ödeme cezaları hangi tür kredileri kapsıyor? Bankadan kredi çekenler bu karardan nasıl yararlanacak? Ön ödeme cezası halihazırda ödeyenler, bunu geriye dönük geri alabilecek mi? Bu haktan yararlanmak için herhangi bir zaman aşımı süresi söz konusu mu? Tüm bu soruların yanıtlarını sizler için araştırdık ve konunun uzmanlarına danıştık.

HABERİ BOMBA GİBİ PATLADI
Alman ntv ve Amerikan CNBC televizyon kanalları için Frankfurt Borsası’ndaki gelişmeleri takip eden finans uzmanı deneyimli gazeteci Roland Klaus’un konuyla ilgili ntv haber sitesinde 27.01.2022 tarihinde yayımlanan haberi finans dünyasına bomba gibi düştü. Haberin konusu, Yüce Avrupa Adalet Divanı’nın geçen yılın eylül ayında aldığı ve emsal teşkil eden bir kararı. Çektiği tüketici kredisini vadesinden önce geri ödediği için gelir kaybına uğrattığı bankasından faiz kaybına karşılık fatura edilen ön ödeme cezasıyla mağdur olan üç tüketici, konuyu Avrupa Adalet Divanı’na taşıyarak önemli bir hukuk zaferi kazandı.

KONUT KREDİLERİ DE KAPSAM DAHİLİNDE
Yüzbinlerce tüketiciyi yakından ilgilendiren, 09.09.2021 tarihli ve ‘C 33/20’, ‘C 155/20’ ve ‘C 187/20’ dosya numaralı Avrupa Adalet Divanı Kararı’nı inceleyen uzman gazeteci Klaus, Hürriyet için sorduğumuz soruya verdiği yanıtta, söz konusu kararın ilk etapta Mart 2016’dan sonra çekilen tüketici kredilerine ilişkin banka müşterilerinden tahsil edilen ön ödeme cezalarını kapsadığını belirterek, “Konut alımı için çekilen krediler de karar kapsamına giriyor” diyerek konut kredisi alan banka müşterilerine müjdeli haberi verdi.

MEDENİ KANUNDA DA DÜZENLEME VAR
Klaus, ön ödeme cezasıyla ilgili Alman Medeni Kanunu’nun 502. Maddesi’nin 2. Fıkrası’nın 2. Bendi’nde yer alan düzenlemeyi de hatırlattı. Söz konusu kanunda müşterilerin ön ödeme cezasından hangi durumlarda muaf tutulduğu açık bir şekilde tanımlanmış. Söz konusu kanunun 1. maddesine göre, finans kuruluşları, genel olarak belirli bir faiz oranı üzerinden kullandırdıkları krediyi vadesinden önce kapatan kredi müşterisinden, faiz kaybından doğan maddi zararın tazmini için uygun oranda ön ödeme cezası tahsil edebiliyor. Aynı kanunun 2. fıkrasının 2. bendine göre ise, kredi sözleşmesinde, vade, fesih hakkı veya ön ödeme cezasının hesaplanması yöntemi konularında ayrıntılı bir açıklamaya yer verilmediyse, krediyi sunan finans kuruluşu, krediyi vadesinden önce çözen müşterisinden ön ödeme cezası talep edemez.
DEVAM EDECEK: Avrupa Adalet Divanı’nın gerekçeli kararında hangi ifade yer aldı?

AAD KARARI BÜYÜK BANKALARI ZORA SOKACAK
BORSA ve ekonomi uzmanı gazeteci Roland Klaus, Avrupa Adalet Divanı’nın (AAD) 09.09.2021 tarihinde aldığı emsal karara dayanarak çok sayıda tüketicinin ön ödeme cezasına karşı harekete geçmesini beklediğini ve bundan dolayı birçok kredi veren banka ve finans kuruluşunu zor günler beklediğini açıkladı. Halihazırda ön ödeme cezası ödeyen tüketicilerin, AAD karanın verildiği yıldan itibaren üç yıl geriye dönük yatırdıkları cezayı geri alma hakkına sahip olduğunu anlatan Klaus, “Alınan karara göre, kredi sözleşmesi 2019 yılı veya daha sonraki bir tarihte imzalandıysa, ön ödeme cezasından kurtulma şansı yüksek” dedi.

ÜCRETSİZ DANIŞMA HİZMETİ
Kendisinin de kurucuları arasında bulunduğu ve kamu yararına faaliyet gösteren ‘IG Widerruf’ (Interessens Gemeinschaft Widerruf) adında, itiraz konularında danışmanlık hizmeti sunan cemiyete ait www.widerruf.info isimli internet platformunda, konuya ilişkin detaylı bilgilerin yer aldığını kaydeden Roland Klaus, ön ödeme cezasını tahsil eden finans kuruluşundan geri almak isteyen hak sahiplerinin şu link üzerinden, alabilecekleri para miktarını ücretsiz olarak hesaplattırabileceklerini söyledi: https://www.widerruf.info/kostenlose-pruefung-kreditvertrag/

BUNU BİLİYOR MUSUNUZ?
İŞVERENİN ‘AŞILI MISINIZ’ DİYE SORMA HAKKI VAR

ALMANYA’da koronavirüse karşı aşı zorunluluğu hummalı bir şekilde tartışılmaya devam ederken, işverenlerin yeni işe alınacak elemanlara, ön görüşme sırasında bile aşılı olup olmadığını sorma hakları var. Offenburglu iş hukuku avukatı Jürgen Markowski, patronların işe alacakları yeni elemanlarından aşı durumunu öğrenme hakkının yasal bir düzenlemeye dayandığını belirterek, belirli branşlarda aşı belgesinin, yeni bir işe girmek için ön koşul olduğunu vurguladı.

TERAZİ DENGEDE TUTULMALI
Uzman avukat Markowski’nin verdiği bilgiye göre, işverenlerin işe alınma görüşmesinde adaylara, şirketinin çıkarlarını ilgilendiren her konuda soru yöneltme hakları var. İşverenin, işletmesinin çıkarlarını kollarken, iş başvurusunda bulunan adayların kişilik ve özlük haklarını da koruması ve kollaması gerektiğini anlatan Markowski, “İşverenler bu konuda teraziyi dengede tutmalılar” diyor. Özellikle sağlık branşında 16.03.2022’den itibaren çalışan tüm sağlık personelinde yasal olarak koronavirüs aşısı yapılmış olma şartı aranacağından, işverenler şimdiden elemanlarının aşı statülerini sorgulayabiliyorlar.

16.03.2022’DEN SONRA NE OLACAK?
Bilindiği gibi, federal hükümetin aldığı ve federal parlamentodan da onaylanan karar uyarınca, ilk iki doz aşının yanı sıra, tazeleme aşısını yaptırmış olan sağlık çalışanlar 16.03.2022’den sonra da çalıştıkları hastane, bakımevi gibi sağlık kuruluşunda istihdam edilmeye devam edebilecekler. Aşı yaptırmak istemeyen personel konusunda işverenlerin, hemen ilk günden itibaren sert önlemler yerine, aşısız olanlara home office veya aynı işletme bünyesinde farklı bir alanda alternatif istihdam imkânı sunması gerekiyor. Markowski’ye göre, işverenler, bu durumda olan elemanlarını, daha önce yaptıkları işten farklı olarak istihdam açığı bulunan başka işkollarında da çalıştırabilecekler. Aşısız elemanlar ise kendilerine sunulan alternatif istihdam imkânını kabul veya reddetme imkânına sahipler. Kendilerine sunulan işi reddeden çalışanlara uyarı cezası ve akabinde işten çıkış verilebileceği de unutulmamalıdır.