O parkın adı ‘Çetin Mert’ oldu

1961 yılında inşa edilen Berlin Duvarı, birçok aileyi ve sevenleri birbirlerinden ayırdı, yüzlerce insanın da canına mal oldu. Ölenler ‘Duvar Kurbanları’ olarak tarihe geçti. İki Almanya’nın parçalanmışlığının sembol kenti Berlin, bu acıların en yoğun yaşandığı şehir oldu. Duvar yıkıldı, aileler yıllar sonra birleşti ama acılar unutulmadı. Duvar kurbanları da kentin hafızasında yerini aldı. Stiftung Berliner Mauer (Berlin Duvar Vakfı) geçmişte yaşanan acıların tekrarlanmaması ve yeni neslin de duvarın sebep olduğu acıları öğrenmesi için çalışmalar yapıyor. Bu çalışmalardan biri de ‘duvar’ nedeniyle hayatını kaybeden kurbanları anmak. Yaklaşık 160 km uzunluğundaki duvar nedeniyle 136 insan yaşamını yitirdi. Bunlardan 42’si ise çocuktu. Doğu Berlin’den Batı’ya kaçmak isteyen birçok Doğu Alman vatandaşı, Doğu Alman askerleri tarafından kurşunlanarak öldürüldü. Ama duvarın Batı Berlinli kurbanları da vardı.

EN KÜÇÜK KURBAN
Onlardan biri de 1975 yılında henüz 5 yaşındayken hayatını kaybeden Çetin Mert oldu. Bölünmüş Berlin’de, Spree bölgesinde ölen toplam 13 kişiden biriydi. Çetin Mert’in ölümünün 49’uncu yılında, anısına Berlin Duvar Vakfı’nın girişimiyle Kreuzberg’de bir anıt dikildi ve parka ‘Çetin Mert Parkı’ adı verildi. Berlin Duvarı Vakfı’ndan üç genç Rana Faizi, Hanna Mirska ve Jara Kurras, Friedrichshain-Kreuzberg Belediye Başkanı Clara Herrmann, Berlin Duvarı Vakfı Doğu Yakası Galerisi Başkanı Anna von Arnim-Rosenthal ve SED Diktatörlüğünün Yeniden Değerlendirilmesi Yönetici Yardımcısı Dr. Jens Schone de birer konuşma yaptı. Müzik öğretmeni Encan Açıkada ise keman dinletisi sundu.

ÇETİN MERT NASIL ÖLDÜ
Tarih 11 Mayıs 1975. Yer: Kreuzberg ile Friedrichshain’i birbirine bağlayan Warschauer Brücke yakınları. Tam olarak ise nehrin Kreuzberg yakasında bugün ‘May-Ayım Ufer’ adıyla anılan sokak. Berlin’e Düzce’den gelen Mert ailesi, oğulları Çetin’in 5’inci yaş gününü yeşil alanda yapacakları piknikte kutlamak için evlerinde hazırlık yapmaktadır. Doğum günü çocuğu olan Çetin ise komşu çocuklarla nehir kenarında top oynar. Bir ailenin kaderini değiştiren acı, Çetin’in oynadığı topun nehre düşmesiyle başlar. Çetin, eline aldığı bir dal parçasıyla nehre düşen topu kendisine çekmeye çalışırken suya düşer. Çocuğun suya düştüğünü görenler yardıma koşar. Polis raporlarına göre 12.30 civarında itfaiye ve polis gelir. Ancak bir sorun vardır. Duvar, nehrin diğer yanında yani Friedrichshain tarafında olmasına rağmen nehir Doğu Almanya’ya ait olduğu için kontrol Doğu Alman sınır güvenlik birimindedir.

40 DAKİKA SONRA GELDİLER
Batı Berlinliler gözetleme kulesindeki Doğu Alman polisine bağırarak çocuğun kurtarılmasını ister. Ancak kimse nehre atlayıp Çetin’i kurtarmaya cesaret edemez. Batı Berlin polisi, Warschauer Brücke üzerinde yer alan gözetleme kulesiyle irtibata geçerek izin ister. Kuledeki nöbetçi askerler ise merkezden izin alınması gerektiğini belirtir. Saat 13.10 civarında Doğu Alman nehir güvenlik botu olay yerine gelir. Dalgıçların yaptığı aramada Çetin Mert’in cansız bedeni düştüğü yerden yaklaşık 5 metre uzaklıkta sudan çıkarılır. Ailenin feryatları ve olayın görgü tanıklarının protestolarına rağmen Çetin’in cansız bedeni nehirden çıkarıldıktan sonra aileye teslim edilmez ve otopsi yapılmak üzere Charite Hastanesi’ne götürülür. Çetin’in cesedi birkaç gün sonra aileye teslim edilir. Oğullarının ölümüyle yıkılan aile memleketlerinde döner ve oğullarını Düzce’de defneder. Çetin Mert, duvarın en küçük kurbanı olarak tarihe geçer.