Güncelleme Tarihi:
Alman Sosyal Demokratların anıt adamı olarak nitelenen Willy Brandt, danışmanı Günter Guillaume’un Doğu Almanya adına casusluk yaptığı ortaya çıkması üzerine istifa etmek zorunda kalınca, yerine 16 Mayıs 1974 tarihinde Helmut Schmidt geçti.
Küçük ortak Hür Demokrat Parti’nin (FDP) cephe değiştirmesi nedeniyle görevi 1 Ekim 1982 tarihinde Almanların kara dev olarak nitelediği Hıristiyan Demokrat Birlik Partili (CDU) Helmut Kohl’e devretmek zorunda kalıncaya kadar da tam 8 yıl 4 ay, 16 gün başbakanlık koltuğunda oturdu.
Başbakanlığı döneminde petrol krizini, enflasyon krizini, işsizlik krizini, silahsızlanma krizini, İran krizini, Afganistan krizini Almanya’nın yara almadan atlatmasında etkin bir rol oynadı.
* * *
10 Kasım 2015’te 96 yaşında yaşamını yitiren Helmut Schmidt’in cenaze töreni vardı önceki gün.
Vasiyeti üzerine devlet töreni doğup büyüdüğü ve yaşamını yitirdiği Hamburg kentinde düzenlendi.
Halkın kısaca Michel dediği Hamburg’un sembollerinden Protestan Sankt Michaelis Kilisesi’nde.
Fransa’daki terör saldırı göz önünde bulundurularak kilise ve çevresinde çok sıkı güvenlik önlemleri alınmıştı.
Artık evinden hiç çıkmayan, daha doğrusu çıkamayan Almanya’nın eski Başbakanı Helmut Kohl cenaze törenine gelememişti.
Ama Gerhard Schröder de, Angela Merkel de oradaydı.
Alman Cumhurbaşkanı Joachim Gauck da, kendisinden önce görev yapan Roman Herzog, Horst Köhler ve Christian Wulff da.
Schmidt’in en iyi dostlarından Fransa’nın eski Devlet Başkanı Valery Giscard d’Estaing de oradaydı.
Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) eski Dışişleri Bakanı Henry Kissinger de.
Aralarında yerli ve yabancı çok sayıda politikacının da bulunduğu farklı çevrelerden bin 800’in üzerinde davetli katıldı devlet törenine.
İki hafta önce öldüğü halde, devlet törenini Helmut Schmidt kendisi düzenlemişti.
Çünkü ölmeden önce yazdığı vasiyetinde, devlet töreninin Berlin’de değil, Hamburg’da Michel’de düzenlenmesini istemişti.
Konuşmaları Başbakan Angela Merkel’in, Hamburg Eyalet Başbakanı Olaf Scholz’un ve 60 yıllık dostu ABD’nin eski Dışişleri Bakanı Henry Kissinger’in yapmasını da salık vermişti.
Tabii kilisedeki devlet töreninde, sonsuz hayranlık duyduğu büyük Alman komponist Johann Sebastian Bach’ın eserlerinin çalınmasını da.
Öyle de oldu.
* * *
Olaf Scholz, Hamburg’un bir idolünü, Almanya’nın bir devini kaybettiğini söyledi.
Başbakan Angela Merkel, Almanya’nın büyük bir devlet adamını, büyük bir Alman’ı, büyük bir Avrupalıyı kaybettiğini söyledi.
“Derin bir saygıyla bu büyük devlet adamının önünde eğiliyorum. Sevgili Helmut Schmidt, sizin eksikliğinizi hep hissedeceğiz” dedi.
Kissinger de 60 yıllık dostu Helmut Schmidt’in ardından, “O dünyanın politik vicdanıydı” dedi.
Schmidt’in 90’ıncı doğum gününü Hamburg’daki evinde beraber kutladıklarını ve ona “Sen benden sonra ölürsün” dediğini belirterek, “İşte şimdi yanıldığımı görüyorum” dedi.
Cenaze arabası Hamburg caddelerinde ağır ağır ilerlerken on binlerce insan Helmut Schmidt’e eşlik ediyordu.
Televizyon ekranlarına yansıyan görüntülere bakıyorum.
İnsanlar üzgündü.
Çoğunun gözleri nemliydi.
Ağlayanlar vardı.
Hamburglu genç bir kız, “Onun başbakanlık dönemini yaşamadım. Ama çok iyi politikacı, şahane bir insan ve tam bir Hamburgluydu” diyordu.
Kucağındaki çocuğuna sıkıca sarılmış 40’lı yaşların üzerinde Hamburglu bir baba “O bizden biriydi” diyordu.
Helmut Schmidt’i uğurlamak için Baden-Württemberg Eyaleti’nden geldiğini söyleyen ve muhtemelen 60 yaşın üzerinde olan bir başka Alman “O benim babam gibiydi” diyordu gözyaşlarını silerken.