NASA uzaya yeni teleskop yolluyor

Florida eyaletindeki Cap Canaveral hava üssünden Delta 2 roketiyle fırlatılarak Dünya ?evresinde yörüngeye oturtulacak "Glast" (Gamma-Tay Large Area Space Telescope), kainatı mütemadiyen aydınlatan devasa gamma patlamalarını inceleyecek.

NASA uzmanlarından astrofizik?i Steven Ritz, "Glast"ın, kainatın yüzde 25'ini oluşturduğu düşünülen karanlık maddenin esrarını aydınlatacağını da düşünüyor. Kainatın yüzde 5'i bildiğimiz madde, yüzde 70'i de boşluk enerjisinden meydana geliyor. Bilim adamlarına göre, işte bu enerji, kainatın genişlemesine yol a?ıyor.
Yeni teleskopun göndereceği verilerin; galaksilerin aktif ?ekirdekleri, pulsarlar ve süpernova kalıntıları üzerindeki esrar perdesini aralayabileceği tahmin ediliyor.
Evrenin, ?ıplak gözle görülebilen ışık tayfı renklerinin dışından ?ok farklı göründüğünü belirten NASA uzmanı David Thompson da, "Glast"ın gamma ışınlarıyla evrenin ?ok farklı ve muhteşem görüntüsünü sunacağını anlattı. Elektromanyetik tayf i?inde en gü?lü enerjiye sahip ışık ?eşidi olan gamma ışınları ?ıplak gözle görülemiyor.

.
Gü?lü cihazlarla donatılmış "Glast", faaliyete ge?tikten bir yıl sonra binlerce gamma ışını kaynağı tespit edebilecek. Yeni teleskop, 1991 yılında NASA'nın fırlattığı selefi EGRET teleskopundan kat be kat üstün özelliklere sahip olduğundan, EGRET'in dört yılda yapabildiği gözlemi birka? günde yapabilecek.

"Glast" ilk görev yılında gökküresinin (dünyayı merkeze koyan veyıldızların izdüşümlerinin bulunduğu tasavvur edilen küre) eksiksiz haritasını ?ıkaracak. Bu ?alışma sonucu, en az 5 bin gamma ışını kaynağının tespit edilmesi bekleniyor.

5 yıllığına görevlendirilen, ancak görev süresi 10 yıla kadar uzatılabilecek "Glast", uluslararası işbirliğinin sonucu. 690 milyon dolarlık projenin yüzde 90 kadarını ABD karşılıyor. Almanya, Fransa, İtalya, Japonya ve İsve? de projeye katkıda bulunuyor.