"Milli gelir 20 bin doları geçecektir"

Türkiye sermaye piyasası kurumlarının başkanları Almanya’da yaşayan Türk kökenli yatırımcılara, Türkiye sermaye piyasasını ve İstanbul Menkul Kıymetler Borsası ile Vadeli İşlemler Borsası’nı tanıtmak amacıyla Köln’de, ”Türkiye’de Yatırım, Borsa ve Sermaye Piyasası” konulu toplantı düzenledi.

SPK Başkanı Prof. Dr. Vedat Akgiray, İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) Başkanı Hüseyin Erkan, Vadeli İşlemler Borsası AŞ (VOB) Genel Müdürü Dr. Çetin Ali Dönmez, Takasbank AŞ Genel Müdürü Dr. Emin Çatana, Merkezi Kayıt Kuruluşu AŞ Genel Müdürü Doç. Dr. Yakup Ergincan ve Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşları Birliği (TSPAKB) Başkanı Nevzat Öztangut, Köln Sanayi ve Ticaret Odası konferans salonunda Almanya’daki Türk yatırımcılarla bir araya geldi.

Burada konuşan SPK Başkanı Giray, artık Türkiye’de eskisi gibi yüksek repo ve faiz gelirinin olmayacağını belirterek, ”Tarih bunu yazacaktır. Artık salt sabit faiz getirisinden yüksek para kazanma devri bitti. Bu bir daha geri gelmeyecek. 93 yılında 1 milyon dolar 2008 yılının Eylül ayında ortalama repo faiziyle 70 küsur milyon dolara geliyordu. Böyle bir ekonomide başka bir şey yapmak zor. Bu dönem bitti ve bir daha geri gelmeyecek. Tarih bunu yazacak ama artık bitti.

Salt sabit faizden yüksek para kazanma devri kapandı. Bankacılık eskisi kadar karlı olmayacak. GSYİH 741 milyar ABD doları. Kişi başına düşen milli gelir 10 bin 79 dolar oldu. Yakında hiç şüphe etmeyin 20 bin doları geçecektir” diye konuştu.

Dünyada Türkiye ekonomisinin artık her türlü ortamda konuşulduğunu ve Türkiye ekonomisine artık bıyık altından gülme döneminin artık yok olduğunu anlatan Giray, şunları söyledi: ”Ekonomimiz dünyada büyüklük olarak 15-16. sırada. Başbakanımız ekonomimizin hedefini ilk on olarak gösterdi. Bu zor ama gerçekçi bir hedef. Bu gidişatla olmaması düşünülemez. 2023 yılı da yaklaşıyor. Dünya nasıl değişiyor sermaye batıdan doğuya akıyor. Yapılan tüm projeksiyonlar şunu gösteriyor; Çin, Hindistan, Malezya, Meksika, Kore ve Türkiye çok yakın tarihte gelişmiş ülkeler sınıfına girecek adaylar. Türkiye onların içinde OECD içinde en hızlı büyüyen ülke. Artık enflasyon ve faizler tek haneli. 90’lı yılların başında dolar bazında reel faiz yüzde 30-40 oranındaydı. O devirde sanayici olmak, borsaya yatırım yapmak için ya idealist ya da saf olmak lazımdı.”SPK’nın kamu kuruluşu olduğunu belirten Giray, görevinin yatırımcı ve tasarruf sahibini korumak, bunun için gerekli düzenleme ve denetimi yapmak olduğunu hatırlattı. Almanya’da yerleşik vatandaşlara Türkiye’yi yeniden ciddiye almalarını tavsiye eden Giray, dünyada borsada beş yıl sabretmesini bilenlerin hep para kazandığına dikkati çekerek, yeni yapılan www.yatirimyapıyorum.gov.tr adresinden konu ile ilgili bilgiler alınabileceğini ifade etti.

”BÜYÜME ORANINA GIPTA İLE BAKILAN ÜLKE”
İMKB Başkanı Hüseyin Erkan da, Almanya’da daha önceki yıllarda da toplantılar düzenlediklerini ve o dönem karşılaştıkları sorunların şimdi olmadığını söyledi. Erkan, geçmişten bu yana vatandaşların daha bilinçli yatırım yapmaya başladıklarını ifade ederek, şöyle konuştu:

”Tasarrufum var. Biz memlekete yatırım yapmak istiyoruz. İlla Türkiye üzerinden yapmak zorunda mıyız diye şikayetler geliyor. Başkan olduktan sonra bu hizmeti yurtdışındaki vatandaşlarımızın ayağına götürelim dedik. Yurtdışında Türk bankalarımız var. Onlar burada hizmet verebiliyorlar. Onlaz hazırlar. Bunlar faaliyet gösteren tüm bankaların Türkiye’nin herhangi bir yerinde hizmet verecek altyapıya hazırlar.”

Türkiye’nin eski Türkiye olmadığını vurgulayan Erkan, Türkiye’nin büyüme oranına Avrupa’nın gıptayla baktığı bir ülke haline geldiğini kaydetti. Almanya’daki girişimcilere ”Büyüyen Türkiye’nin parçası olabilmeyi düşünmemiz lazım” diyen İMKB Başkanı Erkan, ”Bankacılarımızla görüşün. Türkiye’de şubesi olan faaliyetleri olan Alman bankaları da var. Lütfen kafamızı yoralım. Mümkünce fazla çeşitlilik gösterelim vatandaşlarımıza. 2001 krizine kadar İMKB’ye gelen işlem hacmi yüksek değildi. İşlemlerin yüzde 70’i dışarda yapılıyordu. 2001’de ne oldu? İşlem hacimleri düştü piyasa değerleri düştü TL değer kaybetti bankalar güven kaybetti. Şu anda piyasasın yüzde 85’i İMKB’den geçiyor. Dünya buna gıpta ile bakıyor” diye konuştu.

İMKB Başkanı ayrıca 2023 yılında bin şirketin halka açılmasının amaçlandığını ve hedefin 7,5 milyon yatırımcı olduğunu sözlerine ekledi. Vadeli İşlemler Borsası A.Ş (VOB) Genel Müdürü Dr. Çetin Ali Dönmez de, VOB’yi tanıttığı konuşmasında işlem hacminin çok fazla olmadığını belirterek, ”Günlük hacim ortalamanın altında. Türkiye gibi bir ekonomi için az bir hacim, ortalama 1,8 milyar dolar. Şu anda bizde bu 1,2 milyar dolar ancak bu 3,4 milyar dolar olması lazım. ABD’deki borsalarda işlem oranları yüksektir. Biz de o oranlara kendi ülke çapımızda çıkabilmeliyiz. Dünya borsalar sıralamasına yerimiz 26” dedi.

”10 YILDA BİR TANE TÜRKİYE DAHA YARATIYORUZ”
TSPAKB Başkanı Nevzat Öztangut ise, Avrupa’daki potansiyelin tam olarak kullanılmış olmadığını, yabancı yatırımcıların Türkiye’yi içinde yaşayan insanlardan daha iyi gördüklerini söyledi. Öztangut, 9 yıl önce dünyadaki gelirin yüzde 20’sini gelişmekte olan ülkelerin aldığını belirterek şöyle konuştu: ”Son on yılda gelişmekte olan ülkelerin ortalama GSYH büyümeleri gelişmiş ülkelerin dört katıdır. On yılda bir tane daha Türkiye yaratıyoruz. Gelişmekte olan ülkelerin daha hızlı büyüdüğünü görüyoruz. Başbakanımız 2023’te dünyanın 10. büyük ekonomisi olacağımızı söylüyor. Bu hesaba nereden bakarsanız bakın bu sonuca ulaşılacaktır. Türkiye’de yatırım yapmak için her türlü altyapı hazır.”

Takasbank AŞ Genel Müdürü Dr. Emin Çatana da, ”Türkiye’nin yediği sopalardan ciddi ders aldığını” vurgulayarak, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın, ”krizden teğet geçtik” sözünün gerçekten de gerçekleştiğini ifade etti. Merkezi Kayıt Kuruluşu AŞ Genel Müdürü Doç. Dr. Yakup Ergincan ise, yabancıların Türkiye’de yatırım yapma trendinin hep artan bir ivme gösterdiğini belirtti. Ergincan, şunları söyledi: ”Yabancılar kurumsal yatırımcılar vasıtasıyla Türkiye’ye artan oranda yatırım yapmışlar. Kriz olsa da olmasa da yatırıma devam etmişler. Adresi Almanya olan ancak Türkiye’de hesabı olan 4 bin 500 reel yatırımcı var. Almanya’daki kapı komşunuz tasarrufunu fona yatırmış. O fon da bu tasarruf ile Türkiye’de yatırım yapmış” dedi.

Köln Başkonsolosu Mustafa Kemal Basa da, Almanya’da 70 binin üzerinde Türk girişimcinin bulunduğunu ve 50-60 milyar euro arasında değişen cirolarıyla Alman ekonomisine önemli katkıları olduğuna dikkati çekti. Basa, Türkiye ekonomisinin sürekli büyüdüğünü, ekonomik büyümenin artarak devam etmesi için sermayeye olan ihtiyaca işaret ederek Almanya’daki Türk iş adamlarının Türkiye’ye yatırım yapmasının önemini vurguladı. Heyet bugün, Düsseldorf Başkonsolosluğu himayesinde düzenlenecek tanıtım toplantısını Avrupa-Türk İş Adamları ve Sanayicileri Derneğinin (ATİAD) desteğiyle Hyatt Regency Otelinde yapacak.