Merkel’in beklenmeyen hızlı yükselişi

Merkel başbakanlık koltuğuna oturması durumunda ülkenin ilk kadın başbakanı olacak. Doğu Almanya’da sönük bir kişilik sergileyen Merkel’in yıldızı eski başbakan Kohl’le parladı. Kohl’ün henüz yetişmemiş anlamında Maedchen (Kız) diye çağırdığı Merkel, bir süre sonra Kohle’de cephe alarak demir ladyliğe terfi etti.

Almanya, kamuoyu yoklamalarına göre bir kadın başbakana hazırlanıyor. Anketler Hıristiyan Birlik Partileri CDU/CSU’nun başbakan adayı Angela Merkel’in başbakanlık koltuğuna oturacağını gösteriyor. Merkel seçilmesi durumunda Avrupa’nın devi Almanya’nın ilk kadın başbakanı olacak.

Merkel’in yükselişi ile bir zamanlar Türkiye’nin ilk kadın başbakanı Tansu Çiller arasında benzerlikler var. Çiller’in yükselmesinin ardında, Türkiye’yi uzun yıllar yönetmiş olan Demirel’in, Merkel’in yükselmesinde ise Almanya’ya 16 yıl damgasını vuran eski Başbakan Kohl’ün desteği var.

Papaz kızı

Angela Dorethea Merkel, 1954 Hamburg doğumlu. Babası Horst Kasner Protestan papazı, annesi Herlind Kasner ise öğretmen. Baba Horst Kasner’in Doğu Almanya’da papazlık yapmaya karar vermesiyle aile Doğu Almanya’ya göçer. O zamanlar 3 yaşında olan Angela Merkel, Doğu Almanya’da ilkokula başlar. Merkel, üniversite öğrenimi yapabilmek için lise döneminde Doğu Almanya Sosyalist Birlik Partisi SED’nin gençlik örgütü FDJ’a üye olur.

Sessiz ve vasat

Lisede oldukça sessiz, sönük ve hırssız bir öğrenci kimliği sergileyen Angela Merkel liseyi matematik ve yabancı dilde vasat notlarla bitirir. Leipzig Üniversitesinde fizik öğrenimini tamamladıktan sonra Berlin Bilimler Akademisinde kimya bölümünde işe başlayan Merkel, gençlik teşkilatı FDJ’un ajitasyon ve propaganda sekreteri olur.

Ancak bu görevi siyasi kariyer olmaktan çok, mesleki kariyer açısından üstlenir. 1977’de fizikçi Ulrich Merkel’le evlenen Angela Merkel, 1982’de boşanır ve kimya profesörü Joachim Sauer ile ikinci evliliğini yapar. Merkel 1989 yılına kadar Doğu Almanya’da gayet normal bir akademisyen hayatı sürdürme izlenimi verir.

Yıldızı birden parladı

Angela Merkel’in şansı Berlin duvarının yıkılmasıyla açılır. Bu tarihe kadar hiçbir muhalif grupta yer almayan Angela Merkel, 1989’da Demokratik Hareket DA üyesi, 1990’da ise Doğu Almanya’nın son hükümetinin sözcüsü oldu. Aynı yıl Doğu Almanya’nın Batı Almanya’yla birleşmesiyle DA hareketi de Hıristiyan Demokratik Birlik CDU ile birleşince Merkel CDU üyesi olarak Federal Meclise seçildi.

Merkel’in asıl yıldızı ise dönemin başbakanı Kohl’le parladı. Kohl, ``Maedchen’’ (Kız) diye adlandırdığı Merkel’i 1991’de kadın ve gençlik bakanı yaptı. Merkel aynı yıl CDU Genel Başkan yardımcılığına seçildi. 1994 yılında Federal Çevre Bakanı, 1998’te CDU Genel Sekreterliği yapan Merkel, bu dönem ortaya çıkan parti bağış skandalında Kohl’e sırt çevirdi. CDU’nun Kohl’süz yeni bir dönem başlatmasını talep eden Merkel, partide gemleri eline almak istediğinin de işaretini verdi.

Demir lady

Kohl’ün istifasıyla yerine geçen Wolfgang Schaeuble’nin de parti bağış skandalında dürüst davranmadığı ortaya çıkınca, genel başkanlığa adaylığını koyan Merkel, 1998’de oyların yüzde 96’sını alarak CDU Genel Başkanlığına seçildi. Merkel, 2002 seçimlerinde partisi içindeki muhalefeti de göz önüne alarak, başbakanlık adaylığını son anda CSU Genel Başkanı Stoiber’e bıraktı.

Böylece gelecek seçimlerde başbakanlık adaylığını garantileyen Merkel, CDU/CSU grup başkanı Friedrich Merz’i de bu görevden uzaklaştırıp ana muhalefet lideri koltuğuna oturarak, parti içindeki gücünü pekiştirdi. Kohl’ün henüz yetişmemiş anlamında ``kız’’ diye hitap ettiği Merkel, şimdi "demir lady" adıyla başbakanlık koltuğuna koşuyor.

Celal ÖZCAN / MÜNİH