MB: Enflasyonda aşağı yönlü seyir sürüyor

Merkez Bankası'nın Şubat ayına ilişkin “Fiyat Gelişmeleri” değerlendirmesinde, Şubat ayında tüketici fiyatlarının yüzde 0,56 oranında arttığı ve yıllık enflasyonun yüzde 10,43'e gerilediği hatırlatıldı.

Bu dönemde, Para Politikası Kurulu Toplantı Özeti'nde ifade edildiği gibi gıda enflasyonunda düşüş kaydedilirken, enerji fiyatlarının uluslararası petrol fiyat gelişmelerinin yansımalarıyla yükseldiği, temel enflasyon göstergeleri beklendiği şekilde aşağı yönlü bir seyir izlerken hizmet fiyatlarının ılımlı seyrini koruduğu belirtildi.

Şubat döneminde enerji, işlenmemiş gıda, alkollü içecekler ve tütün ürünleri ile altını dışlayan ÖKTG-H endeksinin yıllık artış oranının yüzde 8,47'ye, bu endeksten işlenmiş gıda ürünleri çıkarılarak elde edilen ÖKTG-I göstergesinin yıllık artış oranının ise yüzde 8,12'ye gerilediği kaydedildi.

Hizmet fiyatlarının Şubat ayında yüzde 0,32 oranında arttığı ve yıllık enflasyonun sınırlı bir oranda azalarak yüzde 6,27 olduğu belirtildi.

Lokanta ve otellerle kira kalemlerinin yıllık enflasyonunda Ekim ayından itibaren belirgin bir değişim gözlenmezken, haberleşme hizmetleri grubunda enflasyonun aynı dönemde yaklaşık 4 puan gerilediği ifade edildi.

Şubat ayında ulaştırma hizmetlerinin yıllık artış oranında da bir yavaşlama görüldüğü, bu dönemde yemek ve ulaştırma hariç hizmet grubunda yıllık enflasyon yüzde 4,87'ye gerilerken, mevsimsellikten arındırılmış fiyatlarla yayılım endeksinin, hizmet fiyatlarının ana eğiliminde ılımlı görünümün sürdüğüne işaret ettiği vurgulandı.

Sezon indirimleri düşük kaldı

Merkez Bankası değerlendirmesinde temel mal grubunda yıllık enflasyonun 0,55 puan azalarak yüzde 10,15'e gerilediği belirtilerek, şöyle denildi:

“Bu dönemde yıllık enflasyon dayanıklı tüketim malları grubunda gerilerken, diğer temel mal kalemlerinde yükselmiştir. Aylık fiyat gelişmelerine bakıldığında ise dayanıklı tüketim malları fiyatlarının Şubat ayında sabit seyrettiği görülmektedir. Beyaz eşya fiyatlarındaki yüzde 2,34 oranındaki artışa karşın, başta otomobil olmak üzere diğer dayanıklı tüketim malları fiyatları bu dönemde ılımlı bir seyir izlemiştir. Öte yandan, yıllık enflasyonun iki aylık gerilemenin ardından Şubat ayında yükseldiği giyim grubunda, Aralık-Şubat dönemini kapsayan sezon indirimlerinin bu yıl geçmiş yıllara kıyasla daha düşük bir oranda gerçekleştiği görülmektedir.”

LPG fiyatları belirleyici oldu

Uluslararası petrol fiyatlarındaki gelişmelerin olumsuz yansımalarının Şubat ayında da sürdüğü ve enerji fiyatlarının yüzde 0,78 oranında yükseldiği ifade edildi. Bu yükselişe en büyük katkının temelde akaryakıt ve katı yakıtlar gruplarından geldiğine, özellikle yüksek bir oranda artan LPG fiyatlarının, akaryakıt fiyatlarındaki yükselişin temel belirleyicisi olduğuna işaret edildi.

Bu dönemde tüp gaz fiyatlarında da artış gözlendiği, sonuçta da enerji grubu yıllık enflasyonunun düşük bazın da etkisiyle yaklaşık 1 puan artarak, yüzde 12,60 seviyesine yükseldiği belirtildi.

Gıda ve alkolsüz içecekler grubunda yıllık enflasyon 0,50 puan azalarak yüzde 11,17'ye gerilediği, mevsimsel etkilerden arındırılmış işlenmemiş gıda fiyatlarında ise Şubat ayında düşük oranlı bir artış kaydedildiği bildirildi.

Bu dönemde taze meyve sebze fiyatlarının geçmiş yıllar ortalamasına kıyasla daha düşük bir oranda arttığı, kırmızı et fiyatlarındaki azalışın sürdüğü, beyaz et fiyatlarında ise belirgin bir artış (yüzde 8,85) kaydedildiği ve işlenmemiş gıda grubu yıllık enflasyonunun Şubat ayı itibarıyla yüzde 13,21 seviyesine gerilediğine dikkat çekildi.

Ekmek fiyatları belirleyici oldu

Şubat ayında işlenmiş gıda fiyatlarının yüzde 0,77 oranında arttığı, Ocak ayının ardından Şubat ayında da belirgin bir yükseliş (yüzde 2,38) kaydeden ekmek fiyatlarının bu gelişmede temel belirleyici olduğuna işaret edildi.

Bu dönemde katı-sıvı yağ fiyatlarındaki artışlar devam ederken, süt fiyatlarındaki gerilemeye paralel olarak peynir ve diğer süt ürünleri fiyatlarında azalış kaydedildiği bildirildi. Bu gelişmeler sonucunda işlenmiş gıda grubu yıllık enflasyonunun sınırlı da olsa gerileyerek yüzde 9,49 olduğu belirtildi.

ÜFE

Şubat ayında üretici fiyatlarının yüzde 0,09 oranında gerilediği ve yıllık enflasyonun yaklaşık 2 puan azalarak yüzde 9,15 olduğu ifade edilen değerlendirmede şunlar kaydedildi:

“Tarım fiyatları işlenmemiş gıda fiyatlarına da yansıyan bir şekilde ılımlı bir artış kaydederken, canlı hayvan ve hayvansal ürünler grubu fiyatları gerilemiştir. Diğer taraftan, imalat sanayine girdi oluşturan tarım ürünlerinden ayçiçeği fiyatlarındaki yükseliş sürerken, bu dönemde buğday fiyatlarında yüzde 0,43 oranında artış gözlenmiştir. Pamuk fiyatları ise bir yıllık gerilemenin ardından yüzde 2,45 oranında artmıştır.

İmalat sanayi fiyatları bu dönemde değişmemiş ve yıllık enflasyon 2,54 puan azalışla yüzde 9,54'e gerilemiştir. Uluslararası piyasalarda metal ve petrol fiyatlarında gözlenen artışa rağmen, Türk lirasındaki değerlenmenin etkisiyle petrol ürünleri ve ana metal imalatı fiyatları sırasıyla yüzde 0,33 ve 4,22 oranlarında azalmıştır. Petrol ve ana metal grupları dışlandığında ise imalat sanayi fiyatlarının bir önceki aya kıyasla yüzde 0,44 oranında arttığı ve grup yıllık enflasyonunun 1,69 puanlık azalışla yüzde 8,91 seviyesine gerilediği gözlenmiştir.”

MIGS sınıflamasına göre incelendiğinde, ara ve sermaye malları imalat fiyatlarının azaldığının, dayanıklı ve dayanıksız tüketim malları imalat fiyatlarının ise yükseldiğinin gözlendiği, ara malları fiyatlarının ana metal ürünleri imalatı; sermaye malları fiyatlarının ise makine ve teçhizat imalatı fiyatlarındaki azalışlara bağlı olarak sırasıyla yüzde 1,01 ve 0,36 oranlarında gerilediği ifade edildi.

En büyük katkı mobilyadan

Değerlendirmede, dayanıklı tüketim imalat fiyatlarındaki yüzde 1,70 oranındaki artışa en büyük katkıyı mobilya grubunun sağladığı, dayanıksız tüketim malları üretici fiyatlarının başta et ürünleri olmak üzere gıda imalatı fiyatlarındaki artışlarla bu dönemde yüzde 1,06 oranında arttığı kaydedilerek, “Özet olarak, üretici fiyat gelişmeleri imalat sanayi kaynaklı fiyat baskılarının son dört aylık dönemde sınırlı seyrettiğine işaret etmektedir” denildi.