Lagina'da 'kara' alarm

?denek gönderilmeyince kazılar durma noktasına geldi, arkeologlar isyan etti. 300 metre yakındaki kömür havzasının sürekli genişlediğine ve antik kente yaklaştığına dikkat ?eken Kazı Başkanı Prof. Dr. Ahmet Tırpan, "Paha bi?ilemeyecek eserlerin yer aldığı Lagina'da kaynak aktarılmazsa kazılar 400 yıl daha sürer, eserler de kömür molozlarının altında kalır" dedi.

Turgut Beldesi sınırları i?erisinde yer alan Lagina Antik Kenti, 300 metre yakınındaki kömür havzalarının tehditi altında. 1993 yılından bu yana Sel?uk ?niversitesi ile Pamukkale ?niversitesi tarafından yürütülen ve binlerce tarihi eserin ?ıkarıldığı Lagina kazıları, Kültür ve Turizm Bakanlığı'nca ayrılan 115 bin YTL tutarındaki ödeneğin aktarılmaması nedeniyle durma noktasına geldi. Arkeologlar duruma isyan ederken, Sel?uk ?niversitesi Fen ve Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Başkanı ve aynı zamanda Kazı Başkanı Prof. Dr. Ahmet Tırpan, yaklaşan kömür havzası tehlikesine işaret etti. İki üniversitenin öğrencileri ile yaklaşık 80 iş?inin görev aldığı, Güney Ege Linyit İşletmeleri'nin (GELİ) sponsorluğunda sürdürülen kazılar i?in, bu sezon bakanlıktan sadece 15 bin YTL ödenek gönderildiğini ve ?alışmaların durma noktasına geldiğini aktaran Prof. Dr. Ahmet Tırpan, "Kömür ocaklarının faaliyetlerinin artması ve havzaların gittik?e genişlemesi, Lagina Antik Kenti'ni büyük riskle karşı karşıya bıraktı. Kazı ve kurtarma ?alışmalarının hızla yürütülmesi, 2500 yıllık eserlerin gün ışığına ?ıkarılması gerekiyor. Paha bi?ilemeyecek eserlerin yer aldığı Lagina'da kaynak aktarılmazsa kazılar 400 yıl daha sürer, eserler de kömür molozlarının altında kalır" dedi.

Prof. Dr. Tırpan, eserlerin bir an önce ?ıkarılıp Milas'ın ?ren Beldesi'nde kurulma ?alışmalarına başlanan Avrupa'nın en büyük a?ık hava arkeoparkı olacak bölgeye taşınması gerektiğini vurgularken, "Kazı ve kurtarma ?alışması sezonu 20 gün sonra tamamlanacak. Bakanlığın kazılardan sonra ödenek göndermesinin hi?bir anlamı yok. Kaynak aktarılmaması, öğrencilerde ve arkeologlarda hüsran yarattı. Ge?en yıl 2 bin önemli eser ?ıkarıp şampiyon olduğumuz Lagina kazılarına gerekli duyarlılık gösterilmeli" diye konuştu.

Muğla Kültür ve Turizm Müdürü Murat Süslü ise Lagina kazıları i?in bakanlıktan gönderilen herhangi bir ödenek olmadığını bildirdi, "Lagina kazılarının bir an önce sona ermesini ve kültür varlıklarımızın ortaya ?ıkarılıp turizme kazandırılmasını biz de ?ok istiyoruz" dedi.

İLK KAZMA OSMAN HAMDİ BEY'DEN

?nlü ressam ve Türkiye'nin ilk arkeoloğu Osman Hamdi Bey tarafından 1883 yılında başlatılan Lagina Antik Kenti kazıları, aynı yıl sonlandırıldı. 100 yıl sonra yeniden başlanan kazılarda, Hekate Tapınağı'nın büyük bir bölümü ile binlerce tarihi eser gün ışığına ?ıkarıldı. Mitolojide ay tanrı?ası olarak bilinen Hekate'nin altın balta takıları ile kutsal köpeği Kerberos'un heykelinin de bulunduğu kazılarda, antik kentin idari merkezi olan Stratoikeia ile dini merkez olan Lagina Hekate Kutsal Alanı, iki kent arasındaki 9,5 kilometrelik kutsal yol, Apollon ve Artemis Kutsal Alanı, M.?. 6'ıncı Yüzyıl'a ait pişmiş toprak eserler, yazıtlar, kutsal havuz, Helenistik döneme ait kabartmalı bir Altar, Titus Flavius Sabianus Diomedes Menippos'un rahipliği sırasında yaptığı bir adak ve Tiberius Claudius Aeneas Aelianus ve kız kardeşi rahibe Claudia Nikolais'in rahiplik yaptıkları ile ilgili yazıtlar bulundu. Hekate ile Apollon ve Artemis Kutsal alanı arasındaki nekropol alanında dromoslu mezar, kaya mezarı ve iki odalı hipoje mezar şeklinde farklı tipte örnekler günyüzüne ?ıkarıldı. Buluntular, nekropol alanın M.?. 5'inci Yüzyıl'dan itibaren kullanıldığını ortaya koydu.