Kovid-19 salgını dijital dönüşümü hızlandırdı

UZMANLAR, Kovid-19 salgını ile yapay zekânın öneminin iyice arttığını belirterek, söz konusu teknolojinin salgından sonra stratejik bir konu olmaya başladığını ve Çin, Almanya, Fransa ile ABD’nin küresel liderliği elde etmek için yarışa girdiğine işaret ediyor. Bu teknolojilerin sunacağı fırsatları kaçırmak istemeyen diğer ülkeler de bu alandaki stratejileriyle dikkatleri çekiyor. Yapay zekâya dayalı teknolojiler sayesinde küresel gayri safi milli hasılanın 2030’da bugünkü seviyesinden yüzde 16 artması öngörülürken, bu durumun küresel ekonomiye Çin’in geçen yılki toplam ekonomik büyüklüğü kadar, yani yaklaşık 13.4 trilyon dolarlık katkı sağlaması bekleniyor.

‘İNSAN GÜCÜNE BAĞIMLILIĞI AZALTIYOR’
Berlin Teknik Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şahin Albayrak, salgının sanal ve dijital uygulamalara geçişi hızlandırdığını söyledi. Bu uygulamaların çoğunun daha fazla veri ve otomasyona ihtiyaç duyulmasına neden olduğunu belirten Albayrak, bu nedenle veri perspektifinden yapay zekânın belirli uygulama alanlarında sınırlı ve dolaylı etkisinden bahsedilebileceğini ifade etti. Üretim tesislerinin, iş yerlerinin ve sosyal alanların geçici olarak kapatılmasının birçok ülkede toplam iş gücünde hızlı düşüşlere neden olduğuna işaret eden Albayrak, şunları söyledi: “Azalan kârlar ve yüksek işletme maliyetleri, bazı şirketleri faaliyetlerinde inovasyona gitmeye itiyor. Dijitalleşme ve otomasyon, genellikle uzun vadede işletme maliyetlerini en aza indirmeye yardımcı oluyor ve pandemi sırasında engel haline gelen insan gücüne bağımlılığı azaltıyor. Bu nedenle salgının uzun vadede sektörde dijitalleşmeyi ve yapay zekâyı benimsemesini hızlandıracağını söylemek makul görünüyor.”

‘HÂLÂ EMEKLEME AŞAMASINDA’
“Yapay zekâ ve makine öğreniminin, epidemiyoloji, viroloji ve immünoloji gibi bazı özel alanlarda daha geniş bir şekilde uygulandığı görülüyor. Pandemi sırasında hayati önem kazanan çevrimiçi ve hibrit eğitim yöntemleri, hem yenilikçi öğretim yöntemleri hem de müfredatların bir parçası olarak dijitalleşmenin ve yapay zekanın daha fazla benimsenmesine tanıklık edecek. Yapay zekânın günlük yaşamın bir parçası oldu. Şirketler için de yapay zekâ veya makine öğrenimi, yalnızca iş süreçlerinde iyileştirme anlamına gelmez, aynı zamanda yeni vizyonları ve inovasyonları gerçekleştirmeye yardımcı olur. Hükümetler ve vatandaşların yapay zekâ ile etkileşimi hâlâ emekleme aşamasında. İnsanların yapay zekâ ile daha yakın temasa geçmesi gerekiyor. Böylece kendi deneyimleriyle bir yargıya varabilirler. Devlet, dijital değişimi kolaylaştırmak için yenilikçileri ve şirketleri desteklemeli, her şeyden önce vasıflı işçilerin eğitimine yatırım yapmalı.”

YAPAY ZEKÂ BİR ARAÇ
“Kovid-19’a çare, bilgi iletişim teknolojilerinden ziyade tıp uzmanları tarafından bulunacak. Bu uzmanlar, verilerden çıkarım yapmak için yine de yapay zekâyı kullanabilirler, ancak tedavinin anahtarı tıbbi araştırma bulgularındadır. Koronavirüs tedavisi için yapay zekâ zekanın bir anahtar olduğunu söyleyemem, ancak kesinlikle uzmanlara tedavinin geliştirilmesi için yardımcı olabilecek araçlardan biridir.”

Albayrak, yapay zeka ve büyük veri analitiği alanlarının daha karmaşık ve daha doğru modelleri oluşturmak için gerekli araçları sağladığını anlatarak, bunların yapay zeka yardımıyla gelecekteki salgınlarla savaşmak için umut verici stratejiler belirlenmesine olanak sağlayabileceğini ifade etti. Yapay zekâyı kullanmak için veriye ihtiyaç olduğunu ve bunun da gizlilik ile veri koruma gibi etik sorunları beraberinde getirdiğine dikkati çeken Albayrak, şöyle devam etti:
“Büyük miktarda verinin derlenmesi çok karmaşıktır ve riskler içerir. Burada, veri koruma ve veri güvenliğinin açık kurallarını izlemeliyiz. Bu bizim önceliğimiz olmalı. Araştırma tesisimde, yalnızca veri güvenliği ve siber saldırılarla ilgilenen açık bir araştırma alanımız var. Bir diğer önemli husus, karmaşık yapay zekâ modellerinin genellikle insanlar için anlaşılmasının çok zor olmasıdır. Yapay zekâ sistemleri yaşamın birçok alanında yaygın olarak benimsendiğinden bu modellerinin verdiği kararların şeffaf ve açıklanabilir olması çok önemlidir. Bunu başaramamanın güvenlik, ekonomi, sigorta yükümlülüğü gibi birçok sosyal etkisi olacaktır.”