Koalisyonda aşı krizi
Güncelleme Tarihi:
Celal ÖZCAN, BERLİN / Fotoğraflar: dpa
Oluşturulma Tarihi: Ocak 05, 2021 14:06
Prof. Dr. Uğur Şahin ve Dr. Özlem Türeci’nin kurucusu olduğu BioNTech ile ABD’li ilaç şirketi Pfizer ortaklığında koronavirüse karşı geliştirilen bir yandan paylaşılamazken, diğer yandan Almanya’da hükümet krizine dönüştü.
Haberin Devamı
DÜNYADA ilk onay alan aşıdan AB Komisyonu’nun yeteri kadar sipariş vermemesi ve müzakerelerde geç kalması tepkiye neden oldu. Başbakan Angela Merkel, Federal Sağlık Bakanı Jens Spahn ve AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen yoğun eleştiri altında. Hükümet ortağı SPD, üçü de CDU’lu olan Merkel, Spahn ve von der Leyen’i hedef aldı. SPD’nin bu yıl yapılacak genel seçimlerde başbakan adayı olan Maliye Bakanı Olaf Scholz, acilen cevaplandırılması talebiyle dört sayfadan oluşan bir soru kataloğu hazırladı. SPD milletvekili Florian Post, ihmalin tam olarak aydınlatılması için araştırma komisyonu kurulmasını talep etti.
İkinci korona dalgasını ilkinden daha ağır geçiren Almanya ve Avrupa, Prof. Dr. Uğur Şahin ve Dr. Özlem Türeci’nin geliştirdiği aşının onay alması üzerine krizden hızla çıkacağı umudu taşıyordu. Ancak aşı seferberliği başlar başlamaz yeteri kadar aşı olmadığı ortaya çıktı. Almanya’da 9 günde sadece 265 bin aşı yapılabildi. Sağlık uzmanlarının, “Yeteri kadar aşı olması durumunda 2-3 ay içinde nüfusun yüzde 60’ı aşılanabilir” açıklaması, aşı yetersizliği tartışmalarını daha da alevlendirdi.
Başbakan Merkel’in ‘aşı milliyetçiliğine’ karşı AB’yle ortak hareket etme kararı ve AB Komisyonu’nun yanlış ilaç şirketlerine aşı siparişinde öncelik vermesi, aşı yetersizliğinin nedenleri olarak görülüyor. İsrail, İngiltere, ABD, Kanada gibi ülkeler hızlı davranıp BioNTech ve Pfizer’ın geliştirdiği aşıdan daha erken ve daha çok aşı alarak aşılama yarışında en önde giderken, Almanya ve Avrupa’nın geride kalması eleştirilerin başında geliyor.
Kamuoyunda en şu sorular tartışılıyor;
* Avrupa İlaç Ajansı’na (EMA) aşı onayı için ilk başvuru BioNTech ve ortağı Pfizer’dan geldi. Prof. Dr. Şahin ve Dr. Türeci’nin aşı araştırmasında çok ilerleme kaydettiği yaz aylarından itibaren biliniyordu. Ama AB Komisyonu neden BioNTech ile değil de ilk önce Fransız şirketi Sanofi ve İngiliz AstraZeneca ve Johson&Johnson’la sözleşme yaptı?
* AB Komisyonu neden BioNTech aşısından çok az aşı siparişi verdi? 330 milyon nüfuslu ABD, BioNTech ve Pfizer ile 600 milyon doz aşı sözleşmesi yaparken, 450 milyon nüfuslu AB neden sadece 300 milyon doz aşı siparişiyle yetindi?
* Almanya ayrıca kendisi için ek aşı siparişi verebilirdi, bunu neden yapmadı?
Baskılar üzerine köşeye sıkışan Federal Sağlık Bakanı Jens Spahn, EMA’nın diğer şirketlerin aşısına onay vermesi durumunda yaza kadar herkese aşıyı hazır edecekleri sözü verdi. Ancak Spahn’ın açıklaması tartışmaları ve eleştirileri dindirmeye yetmedi.