Ayhan CAN / FRANKFURT
Oluşturulma Tarihi: Kasım 19, 2010 15:33
Almanya'da emeklilik yaşının 65'ten 67'ye yükseltilmesi artık kesinleşti. Bakanlar Kurulu, önceki günkü toplantısında karara bağlana ve 2012 yılından itibaren uygulamaya girecek kademeli yaş artışı ve bunun çalışanları ne şekilde etkileyeceğini sizler için araştırdık.
ALMANYA'da Federal Hükümet, uzun vadede sosyal güvenlik sistemini ayakta tutmak amacıyla emeklilik yaşını kademeli olarak 65'ten 67'ye yükseltilmesi için düğmeye bastı. 2012'den itibaren uygulamaya girecek olan kademeli yaş artışı, nesiller arası prim ile emekli aylığı ödemeleri arasında bir denge sağlamayı hedefliyor.
Emeklilik yaşının kademeli olarak 67'ye yükseltilmesi kimleri ne şekilde etkileyeceğini sizler için araştırdık. İşte kafalara takılan sorular ve yanıtları şöyle:
- Emeklilik yaşı ne zamandan itibaren kademeli olarak 67'ye yükseltilecek?
Kesintisiz emeklilik için öngörülen yaş haddi, 2012 ile 2029 yılları arasında kademeli olarak 65'ten 67'ye yükseltilecek.
- Kademeli yaş artışından kimler etkilenecek?
Emeklilik yaşı, 1 Ocak 1947 ve daha sonra doğumlular için 2012 yılından itibaren birer ay, 2024 yılından itibaren de ikişer ay olarak yükseltilecek. 1 Ocak 1964 ve daha sonra doğumlular için kesintisiz emekli yaşı artık 67 olacak.
- Emeklilik yaş artışı kapsamıyla ilgili istisnai durum var mı? Bu kapsama girmeyenler var mı?
Evet, emeklilik yaş artışıyla ilgili istisnai uygulamalar da var. Örneğin 1 Ocak 1955 tarihinden önce doğanlar arasından, 1 Temmuz 2007'den önce "kısmi çalışma sözleşmesi" (Altersteilzeitarbeit) imzalayanlar ile 1 Ocak 1964 tarihinden önce doğup da, madencilikten çıkartılanlara verilen "geçiş parası" (Anpassungsgeld) almaya hak kazananlar, yaş artışından etkilenmeyecekler.
- 67 yaşından önce emekli olma şansım var mı?
67 yaş emeklilikle birlikte, uzun süreli sigortalı olanlar için de yeni bir uygulama başlıyor. Buna göre, 65 yaşında olup da 45 yıllık bekleme süresine sahip olanlar, aylığında kesinti yapılmaksızın emekli olabilecekler.
- 45 yıllık bekleme süresi, hangi süreleri kapsıyor?
Çalışma döneminde prim ödenen sürelerin yanı sıra, serbest meslek olarak geçen süreler, bakım yapılan süreler ile çocukların 10 yaşına kadar olan çocuk yetiştirme süreleri, 45 yıllık bekleme süresinden sayılıyor. İşsizlik Parası I ve II dönemindeki prim ödeme süreleri ile işsizlik yardımı alınan süreleri, isteğe bağlı prim yatırılan süreler ile boşandıktan sonra eski eşten alınan süreler, bekleme süresinden sayılmıyor.
- 45 yıllık bekleme süresi 65 yaşından sonra dolduğunda, ne zaman emeklilik hakkı doğacak?
Kesintisiz emeklilik için aranan 45 yıllık bekleme süresini doldurma şartı 65 yaşından sonra yerine getirenler, emeklilik başvurusunda bulundukları tarihi takip eden aybaşından itibaren, kesintisiz emekli aylığı almaya hak kazanır.
Örnek: 45 yıllık bekleme süresini, 65 buçuk yaşında olacağı Ocak 2021 tarihinde dolduran bir kişi, uzun süreli sigortalılar için geçerli olacak kesintisiz emeklilik hakkından Şubat 2021 tarihinden itibaren yararlanacaktır.
- Uzun süre sigortalı çalışanlar, kesintisiz olarak en erken ne zaman emekli olabilecekler?
Uzun sigortalılık süresine sahip olanların, kesintisiz emeklilik yaşı da 1949 ve daha sonra doğanlar için kademeli olarak 65'ten 67'ye yükseltilecek. 63 yaşında erken emekli olmak isteyenlerin aylığından, yüzde 14,4 oranında kesinti yapılacak.
- Madende çalışanlar da emeklilik yaş artışından etkilenecek mi?
Evet madenciler de, kademeli yaş artışı kapsamına alındı. Buna göre, 31 Aralık 1951 tarihinden sonra doğanların emeklilik yaşı kademeli 62'ye yükseltilecek. 1 Ocak 1952'den önce doğan madenciler ise, 60 yaşında emekli olmaya devam edebilecekler. Ayrıca, madencilik işinden ayrılıp da "geçiş parası" almaya hak edenler de 60 yaş emeklilik hakkından yararlanabilirler.
- Malul olanlar, emeklilik yaş artışından nasıl etkilenecekler?
Maluliyetten dolayı kesintisiz emeklilik olma yaşı da, 63 yaşından kademeli olarak 65'e yükseltiliyor.
Örnek: 64 yaşında maluliyetten dolayı emekli olacak olan bir kişinin aylığında, yüzde 3,6, 63 yaşında ise yüzde 7,2 kesinti yapılacak. 62 yaşında veya daha erken yaşta malul olanların aylığında ise en fazla yüzde 10,8 kesinti yapılacak.
- Maluliyetten dolayı emekliye ayrılacak olanlar için istisnai uygulama öngörülüyor mu?
35 yıl prim ödeme süresine sahip olanlar, şimdiye kadar olduğu gibi, bundan sonra da maluliyetten dolayı en erken 63 yaşında kesintisiz emekli olabilecek. 2024 yılından itibaren ise, bu haktan sadece 40 yıl prim ödeme süresi sahip olanlar yararlanabilecek.
AYLIK VE EK PRİMLER ARTACAK
Federal Çalışma Bakanı Ursula von der Leyen'in öncülüğünde hazırlanan emeklilik raporunda, emekli aylıklarına 2024 yılına kadar yüzde 29 civarında artış yapılması öngörülüyor. Raporda ayrıca emeklilik sigortası yatırılan prim oranının ise, şu anda olduğu gibi 2014 yılına kadar yüzde 19.9'da kalması da yer aldı.