"Kartlar enflasyonu düşürüyor"

Türkiye’de bilinçli kredi kartını kullanımını teşvik etmek amacıyla şimdiye kadar çeşitli kampanyalar yapan Bankalararası Kart Merkezi, araştırmanın sonuçlarından yola çıkarak 23 Ekim itibariyle tüm Türkiye’de yeni bir kampanya daha başlatacak. BKM’nin yeni kampanyası, nakit yerine kredi kartlarının kullanımı halinde ekonomi üzerinde oluşan olumlu etkileri topluma anlatmayı amaçlıyor.

BKM Genel Müdürü Sertaç Özinal, Gazi Üniversitesi Maliye-Vergi Hukuku Uygulama ve Araştırma Merkezi tarafından üç yıllık bir dönemde hazırlanan ve kriz döneminde de üretim-tüketim ilişkilerinin incelendiği araştırmanın sadece Türkiye’de değil, uluslararası platformda da bir ilk olma niteliği taşıdığını belirterek, “Bu araştırma ile kredi kartlarının enflasyon, istihdam, kayıt dışı ve üretim ile olan ilişkisi ilk kez ortaya koyuldu. Kartlı ödeme sistemlerinin üretimi arttırdığı,istihdamı genişlettiği,enflasyonu düşürdüğü, kayıt dışı ekonomiyi azaltarak vergi gelirlerini artırdığı bu araştırma verileriyle net olarak ortaya çıktı” dedi.

Gazi Üniversitesi Maliye-Vergi Hukuku Uygulama ve Araştırma Merkezi tarafından, Gazi Üniversitesi İİBF Maliye Bölüm Başkanı Prof. Dr. Şükrü Kızılot’un başkanlığında, Doç. Dr. İbrahim Tokatlıoğlu ve Prof. Dr. Cem Kılıç tarafından hazırlanan “Kartlı Ödeme Sistemleri Ekonomik Katkılar Raporu” İstanbul’da düzenlenen bir basın toplantısıyla açıklandı. BKM Genel Müdürü Sertaç Özinal toplantıda yaptığı konuşmada, Bankalararası Kart Merkezi olarak, kartlı ödeme sistemlerinin yaygınlaşması ve kartların bilinçli kullanılması ile ilgili çeşitli araştırma ve kampanyalar düzenlediklerini ifade ederek, rapora dayalı sonuçları 23 Ekim 2010 tarihinde başlayacak etkili bir bilinçlendirme kampanyası ile kamuoyuna duyacaklarını söyledi.

"KREDİ KARTI BİLİNÇLİ KULLANILDIĞINDA HAYATA DEĞER KATAR"

BKM’nin uzun süredir “Kart Bilinci” ile ilgili iletişim faaliyetleri gerçekleştirdiğinin altını çizen Sertaç Özinal, bu araştırmanın sonuçların kamuoyuna duyurulması konusunda en büyük sorumluluğun BKM’ye düştüğünü hatırlatarak, “BKM olarak bu kampanyamızda kredi kartının, sektörel büyümedeki, istihdam yaratmadaki ve ekonominin kayıt altına alınmasındaki rolü gibi bilinmeyen özelliklerini, yeni kampanyamız ile kamuoyu ile paylaşacağız” dedi. Özinal, kampanyada “Kredi Kartı Bilinçli Kullanıldığında Hayata Değer Katar” sloganı ile başlatılan yeni kampanyada, “kartlı ödeme sistemleri ekonomiye katkı sağlıyor”, “kayıt dışı ekonomi azalıyor, vergi gelirleri artıyor”, “yeni iş imkanları yaratılıyor, işsizlik azalıyor”, “nakit arzı azalıyor, enflasyon düşüyor” şeklinde 4 ana mesajı kullandıklarını kaydetti.

"KREDİ KARTI İLE HARCAMALAR ÖDÜLLENDİRİLMELİ"

Prof. Dr. Şükrü Kızılot ise rapor sonuçlarını yorumlarken, kredi kartı ile yapılan harcamaların kayıt dışılığı önleme başta olmak üzere bir dizi olumlu etki yaratarak gelir arttırıcı bir işlev gördüğüne dikkat çekerek “ Bazı Avrupa ülkelerinde kredi kartı ve banka kartı ile harcamaları arttırmak için ödül ve teşvik uygulamaları var. Türkiye’de de bu düşünülebilir. Ödüle yönelik uygulamalar ayrıca fiş ve fatura almayı hızlandırabilir. Vergi iadesi uygulaması ortadan kalktıktan sonra kredi kartlı ile harcama alışverişlerin belgeli olması açısından daha büyük önem kazandı” dedi.

Prof. Dr. Şükrü Kızılot, kredi kartı harcamalarında meydana gelecek sadece yüzde 1 oranındaki bir artışın vergi gelirlerini binde 8,5 oranında artırdığını söyledi. Benzer şekilde 1000 TL’lik nakit kullanımı yerine 1000 TL’lik kredi kartı kullanımının vergi gelirlerini 20 TL artırdığının altını çizen Prof. Kızılot, “2008 yılında kayıt dışı ekonominin yüzde 50’ye yaklaştığı düşünüldüğünde, kayıt dışı işlemlerin kredi kartı ile yapılmış olması durumunda vergi gelirleri 85 milyar TL artmış olacaktı. Kredi kartı kullanımındaki artış kayıt dışını azaltacak ve böylece vergi gelirlerinde yüzde 33 lük bir artış sağlanmış olacaktı” diye konuştu.

"KREDİ KARTI HARCAMASI YÜZDE 10 ARTTIĞINDA GSMH 5.2 MİLYAR TL ARTIYOR"

Kriz döneminde geliri azalan veya tamamen ortadan kalkan kişilerin, kredi kartının sunduğu bu olanaktan yararlanarak tüketimlerini sürdürdüklerini sözlerine ekleyen Prof. Dr. Şükrü Kızılot, “Araştırmamıza göre, kriz döneminde hane halkları 92 Türk Lirası olan işlem başına harcama tutarlarını 105 Türk Lirası’na çıkartmışlardır. Bu veriler göstermektedir ki hane halklarının ve işletmelerin kriz döneminde en çok ihtiyaç duydukları kredi kanalı sadece kredi kartı yolu ile genişletilebilmiştir. Kredi kartı kullanımı krizin etkilerinin hafifletilmesinde en etkin araçlardan biri olmuştur” dedi.

Kartlı ödeme sistemlerinin ülke ekonomisinin gelişimine, GSYİH’da meydana getirdiği artış ile katkı sağladığını vurgulayan Prof. Kızılot, “Rapora göre kredi kartları ile 1 TL’lik harcama GSYİH’yı 1.42 TL artırıyor. Kredi kartı harcamaları yüzde 10 arttığında, GSYİH da yaklaşık yüzde 7.2 lik bir artışa neden oluyor. Dolayısıyla kredi kartı harcamaları yüzde 10 arttığında GSYİH 5 milyar 200 milyon TL artıyor. Ülkenin büyümesi hızlanıyor, gelir düzeyi artıyor” dedi.

"İSTİHDAMA KATKISI ÖNEMLİ"

Araştırmanın işgücü piyasası ve istihdam üzerindeki etkilerini inceleyen Prof. Dr. Cem Kılıç ise, araştırma sonucunda kredi kartlarının kayıt dışı ekonomiyi azaltması sayesinde, kayıt dışı çalışanların sayısını azalttığının görüldüğünü ifade ederek “Kredi kartı harcamalarındaki her yüzde 1 oranındaki artış, istihdamda ilk yıl 1800 kişilik, ikinci yılda ise 9 bin kişilik yeni istihdam yaratılmasını sağlıyor. 2008-2009 yılları arasında krize rağmen istihdamdaki 101 bin kişilik artışın yaklaşık 8 bin 500 kişilik kısmı nakit yerine kredi kartı kullanımı sonucu oluştu” değerlendirmesinde bulundu.

“ENFLASYONU ARTTIRICI DEĞİL, DÜŞÜRÜCÜ ETKİSİ VAR”

Dr. İbrahim Tokatlıoğlu, kredi kartı harcamalarının enflasyon üzerinde arttırıcı etki yaptığı yönündeki görüşün de doğru olmadığını savunarak bu konuda şu değerlendirmede bulundu:

“Alışverişlerde nakit yerine kredi kartı kullanımı enflasyonu düşürücü etki yapmaktadır. Yapılan araştırmalar, para arzındaki bir birim artışın aynı dönemde enflasyonu yüzde 17 oranında artırdığını, para arzını azaltan kredi kartı harcamalarının ise enflasyonu binde 17 oranında düşürdüğünü gösteriyor. Kredi kartı harcamaları, harcamanın yapıldığı ay içerisinde talebi, dolayısıyla üretimi arttırırken, harcamanın enflasyonist etkisi 6 ay sonra ortaya çıkmaktadır. Para arzı artışının etkisi hemen enflasyona yansırken (enflasyonu artırırken) kredi kartı harcaması artışının enflasyonu artırıcı etkisi yaklaşık 6 ay sonra ortaya gözlenmektedir. İlk altı ay içerisinde de harcamaların nakit para yerine kredi kartı ile yapılması enflasyonu düşürücü bir etki yaratmaktadır."

GÜNCEL VERİLERLE TÜRKİYE KREDİ KARTI SAYISINDA AVRUPA’ DA İKİNCİ SIRADA

Öte yandan BKM Genel Müdürü Sertaç Özinal, Eylül 2010 sonu itibariyle, Türk Kartlı Ödeme Sistemleri Sektörü’nün güncel verilerini de aktararak, mevcut verilerle Türkiye’nin Avrupa’da POS sayısında birinci sırada olduğunu, kredi kartı sayısı olarak da ikinci sırada bulunduğunu söyledi. Özinal, AB içinde toplam kredi kartı cirosunun yüzde 9’unun Türkiye’de oluştuğunu ve ciro olarak da Türkiye’nin dördüncü durumda olduğunu hatırlattı. BKM Genel Müdürü Özinal’ın verdiği bilgiye göre 2010 yılı Eylül ayı sonu itibariyle, Türkiye’deki kredi kartı sayısı 46 milyon 221 bin 53 adet, banka kartı sayısı 67 milyon 391 bin 63 adet, otomatik vezne makinesi (ATM) sayısı 26 bin 607 adet, satış noktası terminali (POS) sayısı ise 1 milyon 817 bin 177 adet olarak kaydedildi. BKM verilerine göre, 2010 Eylül ayı sonu itibarı yerli ve yabancı kredi kartları ile yurtiçinde yapılan işlemlerin adedi 1 milyar 518 milyon, toplam kredi kartı işlemleri cirosu ise 173 milyar 676 milyon TL’ye ulaştı. Aynı dönem, geçtiğimiz yılın aynı dönemi ile karşılaştırıldığında, kredi kartlarının işlem adedinde yüzde 11 ve ciroda da yüzde 17 oranında artış kaydettiği gözlendi.

Aynı dönemde banka kartlarıyla yapılan işlemlerin adedi 689 milyon 272 bin 880 adeti bulurken, banka kartı işlemlerinin cirosu ise 162 milyar 209 milyon TL olarak kaydedildi. Geçen yılın aynı dönemi ile karşılaştırıldığında, banka kartlarının işlem adedinde yüzde 15 ve ciroda da yüzde 17,5 oranında artış meydana geldi. Özinal, yabancılara ait kredi ve banka kartlarıyla yaptığı harcamalarla Türkiye’ye ilk dokuz ayda toplam 5 Milyar 108 milyon dolar döviz girdisi sağlandığını, bu rakamın 3 milyar 66 milyon dolarını yabancıların Türkiye’de yaptığı alışverişlerin, 2 milyar 42 milyon dolarını ise nakit avans çekiminin oluşturduğu bilgisini verdi.