Karagöz ile Hacivat ‘maske, mesafe, hijyen’ mesajı verecek

YURT DIŞI Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı’nın (YTB) desteğiyle hazırladıkları projenin çekimlerini tamamlayan Köken, ocak, şubat ve mart aylarında internet üzerinden sunacakları gösterilerin ilkinde Kovid-19 konusunu işleyeceğini, virüsle mücadele amacıyla Karagöz ve Hacivat’ın maske, mesafe ve hijyen kuralına dikkati çekeceğini söyledi. Salgını yendikten sonra tekrar sahnelere dönmek istediklerini ancak şu aşamada oyunlarını internet üzerinden sergileyeceklerini belirten Köken, “Kovid-19 her sektörü etkilediği gibi bizi de olumsuz etkiledi. En son gösterimizi 2020’nin şubat ayında yaptık, mart ayında tiyatrolar kapandı. Sürekli gösteri yaptığımız yer de şu an maalesef kapalı. Yaklaşık 10 aydır gösteri yapamadık. Karagöz 700 yıldır olduğu gibi her zamana uygun bir sanat olduğu için pandemi zamanına da uydurmak gerekiyordu. Korona, pandemi, sosyal mesafe, temizlik, hijyen kurallarının içinde olduğu bir oyun yazdık” dedi.

Köken, Karagöz ve Hacivat’ın her döneme ayak uydurduğunu, İspanyol gribi zamanında bu konuyu işlediğini, bu dönemde ise Kovid-19’u sahneye taşıyıp önlemlere dikkati çekeceğini aktararak, “Oyunumuzu maalesef canlı oynatamadığımız için YTB desteğiyle internet üzerinden sunacağız. Maske, mesafe ve temizlik kurallarını anlatan korona oyunumuzu önümüzdeki günlerde üç bölüm halinde yayımlayacağız” ifadelerini kullandı.

‘TÜRK SANATINI AVRUPADA YAŞATIYOR’
Geleneksel Türk gölge sanatıyla ilk kez 1983 yılında tanıştığını anlatan Köken, “Bana folklor öğreten Mustafa Mert aynı zamanda Karagöz ustasıymış. Bir gün bana ‘Ben Karagöz-Hacivat oynatacağım bana yardımcı olur musun?’ diye sordu. Bende ilk kez canlı olarak Karagöz sahnesi, hatta sahnenin arkasını göreceğim için sevinerek kabul ettim. Gittik beraber, orada ona yardımcı olurken, orada Karagöz’e, o renklere, o oynatıma, o seslere âşık oldum. Böylece bende Karagöz Hacivat sevdası başladı” şeklinde konuştu. Köken, Almanya’ya 1989’da gelerek tiyatro eğitimi aldığını ifade ederek, “Bu zamana kadar Karagöz ile ilgili araştırmalar da yapmıştım. 1994 yılında ilk defa kendi yazdığım oyunla, kendi hazırladığım tasvirlerle Karagöz oynatmaya başladım. İlk kez perde açtığımda 80 seyircim vardı ve ben buna çok sevinmiştim. Oyun sonunda hepsi beni çok beğenmişti ve alkışlamıştı, o günden bu yana Karagöz ve Hacivat’a, bu sevdayla devam ediyorum” diye konuştu.

KARAGÖZ-HACİVAT’A ALMANCA ÖĞRETTİ
Almanların da ilgisini çeken Karagöz ve Hacivat’a Almanca öğrettiğini anlatan Köken, “1999 yılına kadar hep Türkçe oynadım, seyircilerim hep Türk’tü ama gelenler arasında Almanlar da vardı. Onların da dikkatini çekiyordu. Diyorlardı ki, ‘Çok renkli, güzel, hareketli bir oyun, herkes gülüyor ama biz bir şey anlayamıyoruz’. Talep üzerine ‘Buna Almanca oyun yazılabilir mi’ diye düşündüm ve ‘Neden olmasın’ dedim. 1999’da ilk kez Almanlara sergilediğim oyunu çok beğendiler. 3-4 oyun derken o yıldan bu yana Almanca Karagöz oynatıyorum” dedi.

‘KENDİ YAPTIĞIM KARARTERLER VAR’
Çoğunluğu Almanya olmak üzere Avrupa’da yıllardır 8 ülkede perde açtığını anlatan Köken, şöyle devam etti: “Birçok ülkede perde açtım ama burada yetişen insanlarımız maalesef Karagöz’ü yeterince tanımıyorlar. Biz de 25-26 yıldır Karagöz ve Hacivat’ı tanıtmaya çalışıyoruz. Önce çekinerek geliyorlar, perdede o nükteli ve eğlenceli konuşmaları izledikten sonra seviyorlar. Gelen herkes memnun ayrılıyor ve sonradan çok güzel ve övgü dolu yazılar alıyorum. Kendi yaptığım karakterler, yani tasvirler var. Bunları deve, düve ve dana devesinden kök boyayla yapıyorum. Gelenekselliği bozmamaya çalışıyorum ama buna rağmen yenilikler yaptım, yeni tasvirler ekledim. Alman karakterler var. Her oyuna göre yeni tasvir yapmak zorundayım. 103 tane tasvirim var. 20-25 karakteri bir oyunda oynatabilirim.”