İzinsiz drone kullanmaya 5 yıl hapis cezası
Güncelleme Tarihi:
İnsansız Hava Aracı (İHA) olarak bilinen drone kullanımı her geçen artıyor. Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM) verilerine göre, 2018 yıl sonu itibarıyla İHA kullanıcı sayısı 35 bin 366’ya, İHA sayısı ise 27 bin 439’a ulaştı. Yaşar Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dr. Öğretim Üyesi Sami Aksoy, izinsiz drone uçurmanın cezasının yüksek olduğuna dikkat çekerek uyarıyor: “Günümüzde droneların maliyeti çok düşük olsa da başta özel hayatın gizliliğine dikkat edilmeli, ayrıca 5 yılı bulabilen hapis ve 14 bin 705 lirayı bulan yüksek para cezalarından korunmak için tedbirli davranılmalı.”
DRONELARIN kullanımı için belli kurallara uymak ve izinleri almak gerekiyor. Taşıma hukuku alanındaki çalışmalarıyla bilinen Yaşar Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dr. Öğretim Üyesi Sami Aksoy, dronelarla ilgili ülkemizdeki yasal düzenlemelerle ilgili bilgi verdi. Türk Sivil Havacılık Kanununun 144. maddesinin İHA’lara ayrıldığını, ancak esas hükümlerin İHA Sistemleri Talimatı içerisinde olduğunu belirten Aksoy, “Öncelikle azami kalkış ağırlığı 500 gr’dan hafif araçlar hem talimatın kapsamı dışındadır hem de bu araçlar için tescil söz konusu değildir. Talimata göre 500gr-4 kg kalkış ağırlığındaki İHAO, 4kg-25kg İHA1, 25kg-150kg arasındakiler ise İHA2 olarak sınıflandırılmış durumda. İHA0 ve İHA1 kategorisindeki hava araçlarının SHGM tarafından oluşturulan elektronik sisteme kaydı gerekiyor. Kayıt zorunluluğu hem ithal eden satıcılar hem de hava aracını bireysel olarak satın alanlar için geçerli. Ayrıca bireysel olarak yurt dışından getirilen veya yurt içinde devir alınan 500 gr üzerindeki aracın 3 gün içinde sisteme kaydettirilmemesi halinde 7 bin 353 TL para cezası kesileceği açıkça hükme bağlanmış durumda.
YÜKSEK CEZALARLA KARŞILAŞABİLİRSİNİZ
Ağırlığı, hangi amaçlar kullanıldığı fark etmeksizin insansız hava araçlarına dair cezaların azımsanmayacak derecede yüksek olduğunu belirten Dr. Sami Aksoy, “Örneğin, 2019 yılı rakamlarına göre, insansız hava araçları ile izinsiz veya kayıtsız uçuş gerçekleştirilmesinin cezası 8 bin 498 TL’dir. İdari para cezalarına dair Yönetmelikte, özel hayatın gizliliğinin ihlal edilmesinin cezası ise 2 bin 124TL olarak belirlenmiş. Ayrıca, Türk Ceza Kanununun 134. maddesinde de kişilerin özel hayatının gizliliğini ihlal eden kimsenin, 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılacağı, gizliliğin görüntü veya seslerin kayda alınması suretiyle ihlal edilmesi halinde verilecek ceza 1 kat artırılacağı ifade edilmiş” diye konuştu.
PARA CEZASI 14 BİN TL’Yİ GEÇİYOR
Dronelar ile havalimanları yakınlarında uçuş yapıldığını da hatırlatan Sami Aksoy, “Bu hususta irtifaya bağlı olmaksızın havalimanlarında en yakında bulunan pistin kenarından 9 km mesafeden daha yakın sahada uçuşun yasak olduğu, aksi takdirde hangi sınıfta olursa olsun drone kullanan kişinin ağır para cezasıyla karşılaşabileceği unutulmamalı. Zira Türk Sivil Havacılık Kanununun 144. Maddesinde, Ulaştırma Bakanlığı veya mülki idare amirlerince belirlenen alanlar dışında insansız hava aracı uçuran kişilere 14 bin 705 Türk Lirasına kadar idari para cezası uygulanabileceği ifade edilmiş” dedi. Aksoy, “500 gr altında olması ne özel hayatın gizliliğini ihlal ne de askeri tesis ya da havalimanı gibi yasak bölgelerde uçuş veya çekim yapmak fırsatı sunar. 500 gr altında olsa bile tüm drone uçuranların yasalardaki sonuçları öngörerek baştan tedbirli davranmaları kendi yararlarına olacaktır. Dolayısıyla günümüzde droneların maliyeti çok düşük olsa da başta özel hayatın gizliliğine dikkat edilmeli, ayrıca hapis ve yüksek para cezalarından korunmak için tedbirli davranılmalıdır” dedi.