İş dünyası büyümeyi tartışıyor

Ekonomide hava kararıyor

Konuya ilişkin soruları yanıtlayan Ege Bölgesi Sanayi Odası (EBSO) Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Taşkın, büyüme rakamlarının sanayicilerin bir süredir dile getirdiği, ancak ihracatın büyümesinden dolayı önemsenmeyen durumun bir sonucu olduğunu söyledi.

Siyasi tartışmalar nedeniyle alınması gereken ekonomik kararların geciktirildiğini, böyle devam ederse bundan sonraki ?eyrek neticelerin de farklı olmayacağını savunan Taşkın, şöyle devam etti:
"Sanayicimizin, ihracat?ımızın sıkıntıları hat safhadadır. Her fırsatta döne döne dile getiriyoruz, ama bugüne kadar ne yazık ki ?ok ?are üretilmedi. ?nümüzdeki dönemde aynı, belki daha kötü sonu?ları alacağımızı görüyoruz.
Türkiye'nin öncelikle siyasi istikrara kavuşması lazım. Mahkeme kararı bize bir ümit olmuştu. Tartışmalar geride bırakılarak yola devam edileceğini sanıyorduk. Ama böyle olmadı. Bu sefer yeni tartışmalar ?ıktı. Türkiye i? politika tartışmalarından kendini kurtaramıyor. Bu da ekonomik istikrara yansıyor. Anketler insanların büyük öl?üde ümitsizlik i?ine girdiğini gösteriyor, ümitsizlik i?ine giren insan para harcamaz, yatırım yapmaz. Bu yüzden i? pazar hem alış veriş olarak hem de yatırım olarak yavaşlama yaşıyor.

Yıl sonu itibariyle büyüme rakamı beklentisinin sorulması üzerine Taşkın, "4 diyorlardı, '4 olmaz, aman 7'nin altına düşersek ?ok kötü oluruz' deniyordu, diyorduk. Şu anda 4'e razı duruma geldik" diye konuştu.

Tamer Taşkın, cari a?ıktaki büyümeye ilişkin olarak da, "Cari a?ık, insanın büt?esinin a?ık vermesi gibidir. Finanse edilebildiği müddet?e sorun yok gibi gözükür, ama neticede sizin borcunuzdur. Bir gün gelir o fatura önünüze konur. Rakamlara bakıldığında özelleştirme gelirleri ?ok düştü, doğrudan yabancı sermaye girişi yok, borsada sıcak para yok. Şu anda Türk firmaların yurt dışından bor?lanmasıyla gelen döviz var. Budur dövizi düşüren" diye konuştu.
Taşkın, acil olarak alınması gereken önlemleri ise hükümetin hazırladığı teşvik sisteminin yılbaşına kadar yetiştirilip hayata ge?irilmesi ve yatırım odaklı ekonomi politikaların uygulanması şeklinde sıraladı.

"MAKROEKONOMİK ?NLEMLER ALINMALI"

Ege İhracat?ı Birlikleri (EİB) Başkanlar Kurulu Başkanı Mustafa Türkmenoğlu, ekonomistlerin, büyüme rakamları yüzde 6-7'den aşağıya düşerse sıkıntı yaşanacağı yorumları yaptığını hatırlatarak, "Yani Türkiye devamlı yüzde 6-7 büyümek zorundadır. Rakamlar doğru söylüyorsa bu büyümeyi yakalamamız zor olacak" dedi.

Yüksek büyüme rakamlarının ancak ihracat odaklı üretim ve istihdam ile yakalanabileceğini ifade eden Türkmenoğlu, "faiz ve Merkez Bankasındaki dolar rezervi kuru etkileyecektir. İthalat ihracat dengesi yani dış ticaret a?ığı büyüme rakamlarının yükselmesini önlüyor. Dış kaynaklı büyüme, üretimi ve istihdamı artırmadığı i?in i? piyasa daralıyor" diye konuştu.

Mustafa Türkmenoğlu, cari a?ığın fazla olmasının, eğer bor?luluğa dayanmıyorsa aslında ?ok fazla problem olmadığını vurgulayarak, "İspanya ile karşılaştırın, sıfır reel faizle ü? katımız cari a?ık var. Hi?bir şey de olmuyor. Ama sıfır reel faizle yapıyor. Bu kadar yüksek reel faizle, devamlı büyüyen cari a?ıkla gitmenin doğru olmadığı görülüyor. Makroekenomik önlemler alınmalı" dedi.


"CARİ AÇIĞIN Ç?Z?M? N?KLEER SANTRAL İLE M?MK?N"

Ege Maden İhracat?ıları Birliği Başkanı Aslan Erdin? ise büyüme rakamlarına ilişkin şu yorumu yaptı:
"Bu şekilde takip edilen makroekonomi, sonunda hüsrana götürür diye 3 yıldır seslendiriyoruz. Yüksek faiz-düşük kur politikası yerli girdiyle ?alışan tüm sanayicileri perişan duruma soktu. Belki başlangı?ta, 2001 krizinden sonra bu ekonomi doğruydu. Fakat 2004'ten bu yana doların bu kadar düşürülmesi ve liranın değerlenmesi, yerli girdiyle ?alışan sanayi üretiminin ?ok pahalıya mal olmasına, yurt dışında rekabet edememe noktasına getirdi. Sanayiciler kar etmiyor, ?ökme noktasına geldi. İhracat?ı da bundan ?ok muzdarip. Bu böyle devam etmez. Buna süratle tedbir alınıp bu ekonomik politika düzeltilmezse ?ok daha kötü durumlar bekliyor bizleri."

Düşük kur ve değerli liranın cari a?ığın yükselmesinde önemli neden olduğunu kaydeden Erdin?, "Ama bir önemli nokta da enerji hammaddeleri ithalatı. Bu sene 50 milyar doları buluyor. 30 yıl ge? kaldığımız nükleer santral inşaatına bir an önce başlanmalı" dedi.

Aslan Erdin?, bugün karar verilse bir nükleer santralin 5 yıl sonra üretime başlayacağını, süratle bir değil, birka? tane nükleer santralin yapımına başlanması gerektiğini ifade ederek, şöyle devam etti:
"Türkiye'nin en büyük problemi enerji. 'Kalkınacağız' diyoruz, 'Sanayi yatırımları' diyoruz. Bunlar i?in enerji gerekli. Halbuki bizim önümüzdeki yıla yetecek dahi enerjimiz yok. Büyük sıkıntılar başlayacak. Petrol bugün 100, yarın 200 lira derken, doğal gazı dış ülkeler vermeyeceğim dediği anda vücudumuz değil sa?larımız üşümeye başlarken nereye kadar gidebiliriz? ?lkemizin, ekonomimizin bekası i?in kesin olarak nükleer santraller yapmamız lazım."

"RAKAMLAR DURGUNLUĞA İŞARET"

İzmir Ticaret Borsası (İZTB) Başkanı Aydın Kesen ise büyüme rakamlarının olduk?a düşük ?ıktığını belirterek, "Bu rakam bir durgunluğa işaret olarak görünüyor. Yıl sonunda hedeflenen büyüme rakamlarına ulaşılabileceğini sanmıyorum. En önemli nedeni kur baskısı. İhracatta yaşanan problemler ortada. Tekstil, deri, beyaz eşya ve otomotiv sektörleri başta olmak üzere bir durgunluk yaşanıyor. Bütün bunlar etken. Esnafın, sanayicinin bir durgunluk yaşadığı ortama girdik" diye konuştu.

Durgunluğu aşmanın en önemli koşulunu, kur baskısının ortadan kaldırılması olarak gösteren Kesen, şunları söyledi:
"Cari a?ık ?ok büyük bir sorun. Şimdiye kadar yurt dışından gelen dövizle kapatıldı, örtüldü. Ama bunun örtülecek tarafı kalmadı. Cari a?ığın yıl sonu itibariyle 56 milyar dolar civarlarına ulaşacağı ifade ediliyor. TL'nin aşırı değerli oluşu bu ortamı ortaya ?ıkarıyor. Cari a?ık devamlı yüksek gidiyor. Bir noktada bir tıkanma ortaya ?ıkacak, ?ünkü böyle devam etmesi mümkün değil."