Güncelleme Tarihi:
1.1.1954 doğumluyum. 1971’den beri Almanya’da çalışıyorum. Bir yazınızda Torba Yasa kapsamındaki yeniliklerden bahsediyorsunuz. Artık ilk sigorta başlangıcını dikkate alacak diyorsunuz. Bundan ne anlayabiliriz? Ücretsiz izin alıp Türkiye’ye gidip sigortaya başlangıç yapma durumu kalktı mı? Sigortaya giriş nasıl olacak? Müracaat etmekle mi? Ben nasıl emekli olabilirim? * Yılmaz Özsoy / Stuttgart
Torba Yasa, yurtdışından borçlanarak emekli olmaya ne gibi yenilikler getirdi? * İbrahim Serpemen
İKİ okurumuzun da benzer içerikli sorularına ortak yanıt, kişisel durumlarına ilişkin ise özel yanıt vermeye çalışacağım.Torba Yasa, yurtdışından borçlanarak emekli olmak isteyenlere yönelik iki önemli yenilik getirdi.
Birincisi, Türkiye ile ikili sosyal güvenlik sözleşmesi imzalamış olan 18 ülkedeki sigorta başlangıçlarının, Türkiye’de de çalışma başlangıcı olarak sayılıyor olmasıdır artık. Bunun getirdiği en büyük avantaj, sigortalının Türkiye’deki kademeli emeklilik sistemine daha erken bir tarihte giriş yaparak daha az parayla, daha erken yaşta emekli olma imkanının sağlanmasıdır. Sigorta başlangıcını SGK nezdinde tescil ettirmek için artık dava açmak gerekmiyor, SGK yurtdışı borçlanma dilekçesiyle birlikte sigortalının kendisine ait göndereceği hizmet cetvelinde (Almanya için bunun adı Versicherungsverlau) yurtdışındaki ilk sigorta başlangıç tarihini, sigorta başlangıcı olarak dikkate alacaktır.
TARİH SEÇME HAKKI
Bu uygulama ile birlikte, kişiler borçlanmak istedikleri sürelerin bulunduğu tarih aralığını kendileri tercih edebiliyorlar. Bunun da getirdiği avantaj, örneğin prime esas alınan kazanç miktarlarının yüksek olduğu 2000 yılından önceki çalışma sürelerini borçlanma suretiyle daha yüksekten aylık bağlatılabilme yolunun açılmasıdır.
Diğer yenilik ise Mavi Kart sahipleri de artık tıpkı yurtdışında yaşayan diğer Türk vatandaşları gibi 3201 sayılı borçlanma kanunundan yararlanarak, çalıştıkları ülkedeki sigortalı sürelerini Türkiye’de değerlendirebilecekler/borçlanabilecek.
ÜCRETSİZ İZİN...
İki okurumuzun yönelttiği sorulara ilişkin ortak yanıtı verdikten sonra Yılmaz Özsoy adlı okurumuzun özeline ilişkin şu yanıtı verebiliriz: Evet, yurtdışındaki sürelerini SSK’ya borçlanmak için Türkiye’ye gelip bir süreliğine çalışmak isteyenler artık yurtdışındaki işyerlerinden ücretsiz izin almak zorunda değiller. Bunun için bizzat Türkiye’de bulunmanız ve fiili olarak çalışıyor gözükmeniz yeterlidir. Ancak bu yeni uygulama, Torba Yasa ile değil, 28 Kasım 2013’te 2013/39 sayılı genelge hayata geçirilmiş, 28 Nisan 2014 tarihinde de 2014/11 sayılı genelge ile bu uygulamanın sürdürülmesi teyit edilmiştir.
Emekli olmak için 3 bin 600 güne sahip olmanız yeterli. 1971-1981 yılları arasındaki 10 yılınızı 31 Aralık 2014’e kadar borçlanıp karşılığında 43.560 TL yatırırsanız hemen emekli olabilirsiniz.
18 ay askerlik yaptım 150 gün SSK’lı sürem var
27 Mart 1969 doğumluyum. 11 Haziran 1987 tarihinde SSK girişim var. Ayrıca 18 ay askerlik yaptım. 150 gün çalışmışlığım var. Almanya’daki işe başlama tarihim 4 Mayıs 1994. Alman vatandaşlığını 1 Kasım 2001’de alıp, Mavi Kart sahibiyim. Nasıl emekli olabilirim ? * Emin Soydemir
ÖNCELİKLE şunu belirtelim; 11 Eylül 2014’ten bu yana artık Mavi Kart sahibi olarak da yurtdışı borçlanması yapabiliyorsunuz.
Sigortalı işe başlangıç tarihinize göre, 50 yaş ve 5 bin 375 gün şartlarına tabisiniz. 18 aylık (540 gün) askerlik sürenizi de borçlanırsanız, gün şartınızı yerine getirmek için toplam 4 bin 685 günlük tamamlayıcı nitelikte borçlanma yapmalısınız.
Oysa Almanya’da Türk vatandaşı olarak çalıştığınız süre 7 yıl 5 ay 27 gün, bu da toplam 2 bin 697 ediyor. Bu sürenizin tümünü borçlansanız dahi yine de 1988 gününüz (yaklaşık 5 buçuk yıl) eksik kalacak. Bu eksik sürenizi ilerde Türkiye’ye döndükten sonra isteğe bağlı sigortalı olmak veya sigortalı bir işte çalışmak suretiyle tamamlayabilirsiniz.
Mevcut olan 2 bin 697 gün için günlük 12.10 TL’den hesaplanırsa ödeyeceğiniz toplam borç miktarı 32 bin 634 TL tutar. Tabi buna ek olarak 18 aylık askerlik süreniz için de 6 bin 534 TL ödemeniz gerektiğini unutmayınız.
Eşim için bildik soruları yanıtlarsanız sevinirim
EŞİMLE 1997’de evlendik. 1972 doğumlu olan eşim, 1997’den bu yana Almanya’da yaşıyor. Üç çocuğumuz var. Bu yıl kendisini emekli etmek istiyoruz. Bu nedenle bu yıl Türkiye’de iki günlük SGK’ya tabi çalışmışlığı da var. Bildik soruları cevaplarsanız sevinirim. Teşekkür ederim. * Ayhan Kablan
EŞİNİZE ilişkin bildik soruları yanıtlayacak olursak; İlk çocuğunuz 1998 yılında dünyaya geldiyse, bu tarih eşinizin sigorta başlangıcı olacağı için 54 veya 55 yaş ve 5 bin 975 gün şartlarına tabi olur. Eşinizin çocuk yetiştirmeden ötürü üçerden altı yıl olmak altı yıl çalışma süresi, 11 yıl da ev kadınlığı süresi, yani toplam 6 bin 120 güne sahip. Bu süre de, borçlanarak emekli olmasına fazlasıyla yetiyor.
1997’den itibaren borçlanacağınız 5 bin 975 gün için yıl sonuna kadar 72 bin 346 TL yatırmanız koşuluyla eşiniz, 54 veya en geç 55 yaşında emeklilik hakkını elde eder. Bağlanacak aylık da bin 100 - bin 200 TL civarında olacaktır.
Ben de Torba Yasa’dan faydalanabilecek miyim
20 Nisan 1966 doğumluyum. Türkiye’de sigorta girişim 1984 yılı. 134 günüm kayıtlı. Almanya’da 1989’da sigortalı çalışmaya başladım. Alman vatandaşıyım ve Mavi Kart sahibiyim. Yeni Yeni Torba Yasası’ndan faydalanabilir miyim? Faydalanacaksam, ne kadar yatırmam gerekiyor? Ne zaman emekli olabilirim? * K. Yanar/ Almanya
SİZ de Torba Yasa’dan yararlanarak Türkiye’den emekli olabilirsiniz. Bunun için 48 yaş ve 5.225 gün şartlarına tabisiniz. Eksik olan 5 bin 91 gün için 61 bin 602 TL yatırmalısınız. Mavi Kart sahibi olarak, sadece ve sadece Almanya’da 1989’dan itibaren Türk vatandaşı olarak çalıştığınız süreleri borçlanabileceğinizi, Alman vatandaşı olarak çalıştığınız sürelerinizin ise SGK tarafından dikkate alınmayacağını unutmayınız lütfen. Parayı yatırır yatırmaz, 48 yaşını da doldurduğunuz için hemen aylık tahsis talebinde bulunabilirsiniz.
Fakat bu yöndeki talebinizi Almanya’da sigortalı çalışmanızı sonlandırmanızdan sonra SGK’ya yöneltmenizi öneriyorum.