Güncelleme Tarihi:
TÜRKİYE'den Almanya’ya işgücü göçünün 50’nci yılı dolayısıyla ilk kez 2011’de açılan “Hürriyet Tanıklığında Göçün 50 Yılı” sergisi, Hürriyet gazetesinin Avrupa merkezine ev sahipliği yapan Mörfelden-Walldorf kentinin iki belediye binasında açıldı.
17 Ocak 2013’e kadar açık kalacak sergi açılışı nedeniyle Walldorf Belediyesi Meclis salonunda gerçekleştirilen törene Hessen Başbakan Yardımcısı ve Entegrasyon Bakanı Jörg-Uwe Hahn (FDP), Federal Milletvekili Gerold Reichenbach (SPD), Mörfelden-Walldorf Belediye Başkanı Heinz-Peter Becker (SPD), Birinci Encümen Franz-Rudolf Urhahn (Yeşiller) ve Türkiye’nin Frankfurt’a yeni atanan Başkonsolosu Ufuk Ekici’yle, politikacılar, kent ve çevresinden Türk kökenli göçmenler, göçle ilgili çeşitli kurumların, örgütlerin temsilcileri katıldı.
Toplantının onur konukları, Mörfelden-Walldorf’ta yaşayan birinci kuşak Türkleri temsilen, Sanal, Emekçi, Ergül ve Kalem ailelerinin büyükleri oldu.
Dr. Atilla Sanal (79) ve eşi Marie Therese Medici, Yusuf Ergül (68) ve eşi Mari Ergül, Mehmet Emekçi (68) ve eşi Yeter Emekçi, Mustafa ve Hacer Kalem, çocuklarının ve torunlarının bir bölümüyle birlikte katıldıkları toplantı kapsamındaki açık oturumda, Türkiye’den Almanya’ya göçü, kendi öykülerinden hareketle anlattılar.
Fotogaleri: GÖÇ SERGİSİ MÖRFELDEN / WALLDORF
HAHN'DAN ÖZÜR VE ÖVGÜ
Mörfelden-Walldorf Entegrasyon Dairesi Müdürü Peter Metz’in moderasyonu üstlendiği törenin ilk konuşmacısı Bakan Hahn oldu.
Hessen’in göç geleneğine sahip, dünyaya açık ve hoşgörülü bir eyalet olduğunu kaydeden Hahn, Hürriyet’in toplumsal yaşama katkılarına ve sergiye övgüyle değindi. 50 yıllık süreçte Hürriyet’in kendisinin bir tarih kitabı haline geldiğini vurgulayan Hahn,
“Hürriyet yabancı bir ülkeye gelen göçmenlere başından itibaren eşlik etti” dedi.
Hessen’de göçmen kökenlilere yönelik “hoşgeldin kültürü”nün geliştiğine işaret eden Hahn, bir dönemin “Türk misafir işçileri”nin, artık “hemşeri”, “vatandaş”, “Hessen”li olduklarını belirtirken, “Buraya yerleşmiş yabancı kökenli insanların Hessen’de kendilerini vatanlarında hissetmelerini istiyoruz” dedi.
Ağırlıkla kendi bakanlığının çabalarıyla başlatılan Hessen eyaleti ve Bursa kardeşliğine değinen Hahn, bu yolla Hessen’in Türkiye-Almanya ilişkileri açısından federal düzeyde sorumluluk üstlendiğini kaydetti.
Konuşmasında Almanya’da Türklere yönelik seri cinayetlere de değinen Bakan Hahn, “Aşırı sağcılar son olarak da Kassel’de bir Hessenli’yi öldürdüler. Alman devletinin sorumlusu olarak bu genç adamı koruyamadığımız için tekrar özür diliyorum” dedi.
Hahn, Kassel’da öldürülen Halit Yozgat’ı ve seri cinayetlerin tüm kurbanlarını anma amacıyla cinayetin gerçekleştirildiği yere “Halit Meydanı” adının verilmesinin kendisi açısından da çok önemli olduğunu kaydetti. Hahn, konuşmasında 3.5 yıllık çalışmalarının nihayet sonuç verdiğini vurguladı ve önümüzdeki eğitim yılı başından itibaren Hessen’deki okullarda İslam din derslerinin başlatılacağını duyurdu.
ÇEŞİTLİLİĞİN YAŞANDIĞI ŞEHİR
Belediye Başkanı Heinz-Peter Becker de konuşmasında, Mörfelden-Walldorf’un çok kültürlü bir kent olduğunu vurguladı.
“Kentimizi hep ‘çeşitliliğin yaşandığı kent’ olarak anıyoruz. Burada yaşayan insanlara bakıldığında bunun nedeni daha iyi anlaşılır. Şehrimizde 115 ülkeden 34.000 insan yaşamamaktadır. Alman nüfusunun yüzde 10’u da göçerek buraya yerleşmiştir” diyen Becker, şehir halkını oluşturan farklı grupların birbirini daha iyi anlayabilmesi için Entegrasyon Bürosu üzerinden çalışmalar yürüttüklerini belirtti.
Becker, Hürriyet’in de yayınlarıyla farklı kültürlerin birbirini daha iyi anlamasına büyük katkıda bulunduğu kaydettikten sonra, sergiyi belediye binalarında gerçekleşmesinden büyük memnuniyet duyduklarını söyledi.
BİRİNCİ KUŞAĞA TEŞEKKÜR
Serginin son olarak Hürriyet’in Avrupa tesislerine ev sahipliği yapan Mörfelden-Walldorf’ta gerçekleştiğini vurgulayan Doğan Media International (DMI) Genel Müdürü Sevda Boduroğlu da entegrasyondan çok “ortak gelecek” çağrısında bulundu.
Boduroğlu konuşmasında, “Hürriyet, Türkiye’den Almanya’ya göçe başından itibaren tanıklık etti. Bu sergiyle, aynı zamanda göçün tarihini yansıtan arşivimizi herkese açmış olduk” dedi.
Sözlerine “Arşivdeki gazeteleri sayfa sayfa okuduğumuzda belirgin bir olumlu gelişme görülebiliyor. Uzun yıllar sorunlar üzerine yayınlar ağırlıktaydı. Ama zamanla güzel haberler, başarı öykülerinin öne çıkmaya başladığı görülüyor” diyerek devam eden Boduroğlu, birinci kuşağa, Almanya ve gelecek kuşaklar için gösterdikleri büyük çabalardan dolayı teşekkür etti.
Genç kuşakların da toplum içindeki konumlarını giderek daha da geliştirdiklerini belirttikten sonra,
“Bugün gençlerin büyük bölümü mesleki yaşamlarında başarılılar. Kendilerine güveniyorlar, önlerinde olumlu bir gelecek görüyorlar. Hepsi içlerinde Türkiye sevgisini sürdürüyorlar, ama artık vatanları Almanya. Türkçe ve Almanca konuşuyorlar, yani iki ana dilleri var. Miras olarak aldıkları Türk kültürüyle, Alman kültürünü birleştiriyorlar. Bu ülkenin daha da gelişmesi için çaba gösteriyorlar” diye konuştu.
Boduroğlu, Almanya’nın ileride çifte vatandaşlık sorununa da çözüm bulacağına dair umudunu da dile getirdi.
Başkonsolos’un “tante ve onkel”ları
Sergi açılışına katılan Türkiye’nin Frankfurt’taki yeni Başkonsolosu Ufuk Ekici de Almanca yaptığı konuşmayla sergiye katılanları selamladı.
Ekici, böylece, başkonsolos olarak ilk konuşmasını da yapmış oldu. Almanya’da çalışan anne ve babasının yanına geldiğinde 2 yaşında olduğunu belirten Ekici, çocukluk dönemini zenginleştiren Alman komşularıyla ailesinin güzel ilişkilerini, samimi bir dilde getirdikten sonra, “Türk Alman dostluğu gelecekte de devam edecek. Ben de bunun için çalışacağım” dedi.
Onur konukları
Mörfelden Walldorf Müzesi Müdiresi Cornelia Rühlig tarafından yönetilen toplantının ikinci bölümü de birinci kuşaktan konukların konuşmacı olarak yer aldıkları bir panel şeklinde gerçekleştirildi.
Tokat Zile’den Almanya’ya gelen Mustafa Kalem, Türkiye’deki başvuru dönemini, ilk dönemde “işçi heim”larında yaşadıklarını, çalışma koşullarını anlattı.
Ankara Şereflikoçhisar’ın Kaçarlı beldesinden 1968’te Avusturya’ya gelen, oradan da Almanya’ya geçen, 1973’ten bu yana Mörfelden’de yaşayan Mehmet Emekçi de ilginç anılarını anlatırken, bir ara ani bir kararla memleketindeki belediye başkanlığı dönemine değindi.
Mörfelden’e ilk kez 1964’te ziyaret için ve 1970’te kentteki bir elektrik-elektronik şirketinin daveti üzerine çalışmak için gelen Yusuf Ergül, “artık Mörfeldenli olduk” vurgusunu yaptı.
Almanya’ya işgücü göçünün başlamasından çok önce, diş hekimliği öğrenimi için 1952’de gelen ve Mörfelden’e 1963’te yerleşen Dr. Atilla Sanal’ın, ilginç anıları aralarında çok sayıda eski hastasının bulunduğu dinleyicilerce büyük ilgiyle dinlendiler.
Aynı anda iki belediye binasında sergi
Türkiye'den Almanya'ya işgücü göçünü ilk gününden itibaren yakından takip eden Hürriyet, bu tanıklığını şimdi de Doğan Media International tesislerine ev sahipliği yapan Mörfelden-Walldorf'ta sergiliyor.
Mörfelden-Walldorf Belediyesi'nin ev sahipliğinde gerçekleştirilen "Hürriyet Tanıklığında Göçün 50 Yılı" sergisi, 17 Aralık 2012- 17 Ocak 2013 tarihleri arasında, hem Walldorf, hem de Mörfelden'deki belediye binalarında ziyarete açık olacak.
Hürriyet Gazetesi, göçün ilk yıllarında Türkiye'de basılıp gönderilerek, daha sonra kendi tesislerinde hazırlanıp dağıtılarak Almanya’daki Türklere hergün ulaştı.
Gazetenin Almanya baskıları ilk günden itibaren, bu ülkedeki okurlarına özgü haberler içerdi. Böylece Hürriyet, Türk ve Alman toplumlarının son 50 yıllık tarihine tanıklık etmiş oldu.
Sergi öncelikle 1961-2011 döneminden her yıl için seçilmiş bir kapak sayfası, Hürriyet arşivlerinden fotoğraflar, Aydın Doğan Karikatür Müzesi'nden göçle ilgili karikatürleri içeren afişlerden oluşuyor.
Sergide, Hürriyet arşivinden Mörfelden-Walldorf'taki çok kültürlü yaşama ilişkin fotoğrafları içeren özel afişler de yer alıyor. Sergi kapsamında Türkçe ve Almanca 100 sayfalık iki özel gazete hazırladı.
Sergilenen afişler başta olmak üzere birinci kuşaktan göçmenlerle yapılan söyleşilerin de yer aldığı gazeteler sergi boyunca ziyaretçilere anı olarak armağan ediliyor.
8 kentte sergilendi
Sergi, Mörfelden’deki ve Walldorf'taki belediye binalarında bugünden itibaren ziyaret edilebilir.
"Hürriyet Tanıklığında Göçün 50 Yılı" sergisi, 19 Eylül 2011'de Berlin'de düzenlenen Türk-Alman İş Forumu kapsamında kamuoyuyla ilk kez buluşmuştu.
İki ülkenin cumhurbaşkanlarının da ilgiyle izlediği sergi en kapsamlı haliyle ise ilk kez 5 Ekim 2011'de Berlin Türkevi'nde açıldı. Bu arada serginin bazı bölümleri, Essen'de gerçekleştirilen Ruhr Kitap Fuarı (14-23 Ekim 2011) ile T.C.'nin 88. Kuruluş Yıldönümü kutlamaları kapsamında Almanya'nın 3 kentinde (Berlin, Frankfurt ve Köln) aynı anda sergilendi (28 Ekim 2011).
Daha sonra serginin tamamı, 12-20 Kasım 2011 tarihlerinde Berlin'de Deutsche Bahn Service'nin merkezinde (Nordbahnhof) ve 15 Mayıs-8 Haziran 2012 tarihleri arasında Nürnberg Garı'nda gerçekleştirildi.
Sergi küçültülmüş haliyle Oberursel'daki Türk Günü (14 Ocak 2012), Düsseldorf'ta gerçekleştirilen Türk-Alman Ekonomi Günü (27 Nisan 2012) ve Potsdam'da Alman Olimpik Spor Birliği'nin Entegrasyon Günü (21 Eylül 2012) kapsamında kamuoyu önüne çıktı.
Ayrıca bu dönemde Hürriyet'in Avrupa merkez tesislerini ziyaret eden çok sayıda konuk da serginin bir bölümünü inceleme şansı bulmuştu.
BİLGİ
Sergi yeri: Rathaus Walldorf, Flughafenstr. 37 ve Rathaus Mörfelden, Westendstr. 8
Sergi süresi: 17 Aralık 2012 ile 17 Ocak 2013 arası
Pazartesi, Salı, Çarşamba: 08.30-12.00 ve 14.00-16.00
Perşembe: 08.30-12.00 ve 14.00-18.00