HÜRDANIŞ

100 liralık zammı biz de alacak mıyız
Alaattin Yavuzaslan – Dorsten/Almanya

Almanya’dan malulen, Türkiye’den de sigortalı sürelerinize istinaden emekli aylığı bağlandığını ifade ediyorsunuz mektubunuzda. “Hükümetin seçimlerden önce emeklilere 100 lira zam vaadinden, karı-koca olarak yararlanabilir miyiz?” diye sormuşsunuz. Verilen bu vaat tüm emeklileri kapsadığı için, sizin de aylığınıza 100 lira zam yapılacaktır. Emekli aylığına yapılan zamda, Türkiye’de çalışarak emekli olan ile 3201 sayılı borçlanma kanunu kapsamında yurtdışındaki sigortalı veya ev kadınlığı sürelerini borçlanma suretiyle emekli olan vatandaşlar arasında ayrım yapılmamaktadır. Emeklilik koşullarını yerine getiren herkes, zamdan eşit bir şekilde yararlanma hakkına sahiptir.

1984 yılından bu yana yaşadığınız Avusturya’da 1985, 1992, 1994 ve 1997 yıllarında dört çocuk annesi olduğunuzu belirtip geçen yıl Türkiye’de bir hafta sigortalı çalışmadan sonra yurtdışı borçlanması yoluyla eksik günlerinizi tamamlamak için 46 bin lira ödeme yapmanıza rağmen, emeklilik başvurunuzun kabul edilmemesini nedenlerini öğrenmek istiyorsunuz. Kabul edilmeyen emeklilik başvurusundan herhalde aylık talep başvurusunu kast ettiğinizi düşünüyorum. Bunun tabii birçok nedeni olabilir. Bilindiği gibi emeklilik için üç koşulun oluşması gerekiyor. Bunlar sigortalılık süresi (erkeklerde 25, kadınlarda 20 yıl), yaş ve prim ödeme gün şartları. Avusturya’da birinci çocuğunuzun dünyaya geldiği 1985 yılı sigorta başlangıcı sayılacaktır. Buna göre de 42 yaş ve 5 bin 75 gün şartlarına tabi olursunuz. Bu arada 1984 ile 1985 yılları arasındaki ev kadınlığı sürenizi de borçlandıysanız, o zaman sigorta başlangıcı öne çekilir ve gün şartı 5 bin, yaş şartı da 40 veya 41’e çekilir. 
GÜNLERİNİZ EKSİK OLABİLİR
Başvuruyu geçen yıl yaptığınıza göre, borcunuz 31 Aralık 2015’e kadar geçerli olan günlük 13.58 liradan hesaplanmış ve buna göre size 67 bin 900 lira borç tahakkuk ettirilmiş olması gerekiyor. Oysa siz sadece 46 bin lira yatırdığınızı belirtiyorsunuz. Büyük bir ihtimalle ödemeyi eksik yaptığınız için akabindeki aylık talebiniz reddedildi. Çünkü emekliliğin üç şartından biri olan prim ödeme gün şartını tamamlamamış sayılıyorsunuz. Size tavsiyem SGK tarafından tebliğ edilen borç tahakkuk cetvelini inceleyip, yaptığınız ödeme ile size bildirilen borç miktarının birbirini tutup tutmadığını bakmanız. Varsa eksik günleriniz, bunu tamamlamak için yeniden borçlanma talebinde bulunmanız gerekir.

Aynı dönemdeki süreler ikinci kez borçlanılamaz
Hakan Temizkan – Almanya

EŞİNİZİN yurtdışında geçen ev kadınlığı sürelerini boşta geçen süre diye borçlandığınızı, buna rağmen eksik olan 683 günü nasıl tamamlayabileceğinizi merak edip “1995 ve 1996 yıllarında Almanya’da dünyaya gelen çocuklarımızı Alman sigortasına kayıt ettirirsek, eksik günlerimizi doğum borçlanmasıyla tamamlayabilir miyiz?“ diye soruyorsunuz.Eğer zaten borçlanma başvuru formunda ev kadınlığı süresi olarak bildirdiğiniz süreleriniz, çocukların doğumundan dolayı eşiniz adına kaydedilmiş olan prim ödeme süreleriyle çakışıyorsa, o zaman sigortalı süre olarak sayılan bu süreyi ikinci kez borçlanamazsınız.hangi yolu izlemelisiniz
ŞU YOLU İZLEYİN
Durumunuzu örnekle açıklayayım; 1995 ila 2001 yılları arasındaki süreyi (her çocuk için üçer yıl prim yatırıldığı için bu dönem sigortalı süre olarak kabul edilir) zaten ev kadınlığında geçen süre olarak borçlandıysanız, o zaman yeniden 1995-2001 yılları arasındaki süreyi sigortalı süre olarak borçlanamazsınız. Bu durumda eksik sürenizi tamamlamak için farklı bir yola başvurmanız gerekiyor. Örneğin eşiniz, Türkiye’ye gittikçe ve memlekette bulunduğunuz sürelerde sigortalı bir işte çalışarak eksik günlerini tamamlayabilir. Eğer 1995’ten önceki sürelerinizi boşta geçen ev kadınlığı süresi olarak borçlandıysanız, o zaman çocuklarınız adına yatan primlerin Alman hizmet cetveline işlenmesini sağladıktan sonra, eksik günlerinizi tamamlamak için sigortalı sürelerinizden 683 günü Türkiye’ye borçlanabilirsiniz. Bu yolu tercih etmeniz halinde Alman vatandaşlığından önceki sigortalı sürelerin dikkate alınacağını unutmamalısınız.

4/A’ya borçlanmadan önce tabi olmalıydınız
Mehmet Bayram – Berlin/Almanya

TÜRKİYE’de 1 Ocak 2016’da uygulamaya konulan yeni asgari ücrete göre hesaplanan zamlı günlük borçlanma miktarından etkilenmemek için geçen yılın aralık ayında apar topar yurtdışı borçlanması yaptığınızı, ancak Türkiye’deki 4/A sigorta koluna tabi bir işyerinde çalışarak sigorta girişini borçlanmadan sonra yapsanız da yine sigortalı sayılıp sayılmayacağınızı soruyorsunuz.Elbette, Türkiye’de bizzat bulunduğunuz bir dönemde sigortalı bir işte çalışmanız ve adınıza sigorta primi yatırılmış olması halinde, sigortalı sayılırsınız. Ancak bu çalışmayı yurtdışı borçlanma işleminden önce yapmadığınız için, yurtdışındaki süreleriniz 4/B sigorta kolunda, yani eski adıyla Bağ-Kur’da dikkate alınacaktır. Eski adıyla SSK’dan emekli olmak istiyorsanız, o zaman yeniden borçlanma talebinde bulunup en az bin 260 gün (farklı kurumlarda hizmeti bulunanlarda son 3.5 yıl yani bin 260 günün kayıtlı olduğu kurum, emeklilik işlemlerini sonuçlandırır) daha yurtdışı sürenizden yeni zamlı tarife üzerinden borçlanmalısınız. Aksi takdirde Bağ-Kur’un öngördüğü koşullara göre emekli olursunuz.