HÜRDANIŞ

Mavi Kartlılara da haklar verilsin
Şaban Turhal – Freising / Almanya

TÜRKİYE’de 1 Kasım’da yapılacak erken genel seçimlerin ardından kurulacak hükümet ve izleyeceği politikalar, yurtdışında yaşayan milyonlarca Türk vatandaşı ve vatandaşlıktan çıkmış Mavi Kartlıları yakından ilgilendiriyor. Avrupalı Türkler seçim öncesi, kurulacak hükümete yönelik taleplerini dile getirdi. Bu vatandaşlardan biri de Almanya’nın Freising kentinden mektup gönderen Şaban Turhal. Turhal’ın talebi şöyle:

“Türk vatandaşlığından çıkmış ve herhangi bir ülkenin vatandaşlığına geçmiş bireylere verilen Mavi Kart ile ilgili şu isteklerim var:
1) Mavi Kart kütüğü: Mavi Karta sahip bir vatandaşın bu Kartı aldıktan sonra dünyaya gelmiş evlatlarının Türkiye’de kapanmış aile kütüğünün yeniden açılmasını ve bu evlatlarının da aile kütüğüne yazılmasını talep ediyorum. Bu yapıldığı takdirde hem Türk Devleti’nin yurtdışında vatandaşlıktan çıkmış ne kadar Türk asıllı soydaşlarının olduğunun tespiti kolay olur, hem de Mavi Kartlı olduktan sonra doğan çocuklara, ileride doğacak miras veya hukuki işlemlerinde kolaylıklar sağlanabilir.
2) Seçme ve seçilme hakkı: Mavi Kart sahiplerine seçme ve seçilme hakkı iade edilmeli, Çifte vatandaşlara bu hak veriliyor, Mavi Kartlılar’a niye verilmiyor? Örneğin Ozan Ceyhun, hem Avrupa Parlamentosu milletvekilliği yaptı, şimdi de İzmir’den aday oldu. Mavi Kart sahipleri yerel ve genel seçimlerde aday olmalı ve oy kullanabilmeli.
3) Memuriyet hakkı: Mavi Kartlılara memur olma ve memuriyet hakları verilmelidir.
4) Muafen araç ve eşya ithal etme hakkı: Mavi Kart sahiplerinin bu hakları yok. Onlara da bu hakları iade edilmeli.
5) Altsoylar: Mavi Kart sahibi vatandaşlarımızın sahip olduğu haklar ancak ikinci nesil altsoylarına kadar veriliyor, sonrasına bu haklar verilmiyor.
6) Resmi işlemler sorunu: Avrupalı Türklerin ülkemizde yoğun olarak yaşadıkları il ve ilçelerde ve turistik bölgelerde Mavi Kartla resmi işlem yaptırılmasında nadiren sorunlar yaşanıyor olmasına rağmen, il ve ilçelerdeki birçok devlet dairesinde Mavi Kartlılar büyük sıkıntılarla karşılaşıyorlar. Bazı memurların nasıl bir resmi işlem yapacağını bilmediği gibi, vatandaşlarımızın çoğu memurlar tarafından mesnetsiz ve rencide edici sorularla karşılaşıyor. Bunun sıkıntıların giderilmesi için tüm devlet dairelerinde Mavi Kartlılara yönelik bir uygulama birliğinin sağlanmasını talep ediyorum.
7) Yurt dışı borçlanma hakkı: Mavi Kartlılara da, yurt dışı borçlanma hakkı tanınsın. Bu yolla, Türkiye, yıllarca hem yaşadıkları ülkenin hem de Türkiye’nin kalkınmasına katkıda bulunan Mavi Kartlı Avrupalı Türklere yönelik vefa borcunu ödemiş olur.

Hangi hallerde aylığım kesilir
T.K. - Almanya

ALMANYA’da kira yardımı almak, Türkiye’den borçlanarak hak sahibi olunan emekli aylığının tahsisi için bir engeldir. Çünkü, kira yardımı, Hartz IV kapsamında verilen, ikamet şartına bağlı bir sosyal yardım parasıdır.

Almanya’da belirli süreler için verilen maluliyet aylığı (Erwerbsminderungsrente) Türkiye’den borçlanma suretiyle bağlanan emekli aylığının kesilmesine yol açmaz. Ancak Almanya’da malulen emekli olanlar, tam veya kısmi maluliyet durumlarına göre, üç veya altı saate kadar çalışma haklarına sahip olduklarından, bu hak kapsamında anılan sürelerde sigortalı bir işte çalışılması halinde, adınıza cüzi de olsa prim yattığından, Türkiye’den aylığınız kesilir.

Eşim için hangi yolu önerirsiniz
Yalçın Keser – Almanya

Eşiniz Filiz Keser ile ilgili yönelttiğiniz soruları tek tek cevaplandırmak istiyorum. 8.11.2000’de Türk vatandaşlığından çıkıp Alman vatandaşlığına geçen eşinizin, Almanya’da Türk vatandaşı olarak geçen gerek ev kadınlığı gerekse sigortalı çalışma süresi sadece 5 yıl olduğundan, tam emekli olma hakkını elde edemiyor.
Şöyle izah edeyim:
Eşiniz, Türkiye’deki sigorta başlangıcına göre, 46 yaş ve 5.375 gün şartlarına tabi. Türkiye’de 891 gün sigortaya tabi çalışan eşinizin eksik süresi 4.484 gündür. Ancak eşinizin borçlanabileceği süre 5 yıl, yani 1.800 gün olduğundan, bu süre, emekli olmasına yetmiyor. 3.600 gün üzerinden, 58 yaş şartına göre emekli olmak istese bile, eksik süresi 2.709 gün yapıyor ki, yine 5 yıllık borçlanma süresi, tam emekli olmasını sağlamayacaktır. Bu durumda eşiniz, ya mevcut 1.800 günü borçlanıp, yaş şartını tamamlayacağı 2016 yılında, 2.691 gün üzerinden kısmi aylı talebinde bulunacak.
Bu yolu izlemesi halinde, eşinize 700 liranın altında aylık bağlanır. Ama 3.600 güne göre emeklilik başvurusunda bulunursa, yine 5 yılını borçlanır ve 58 yaş şartını bekler. 2028 yılında bağlanacak kısmi aylık ise o zaman için geçerli olacak asgari aylıktan biraz düşük olur,

3.600 gün ve 58 yaş şartına tabisiniz
M. Özdemir – Almanya

VERDİĞİNİZ bilgilere göre, 3.600 gün ve 58 yaş şartlarına göre emekli olabilirsiniz. Yani 5.300 gün yerine 3.600 günü tamamlayacak şekilde borçlanmanız yeterli olacaktır. Türkiye’de 15 gün sigortalı süreniz kayıtlı olduğuna göre eksik olan 3.585 gün için yurtdışı borçlanması yapmalısınız.
Yıl sonuna kadar başvurursanız 48.685 lira ödemeniz gerekir.
Askerlik sürenizi ayrıca borçlanmanıza gerek yok, çünkü bu süreniz Türkiye’de sigorta başlangıcınızdan sonra olduğu için, emeklilik şartlarınızda değişikliğe yol açmayacaktır.