HÜRDANIŞ

Kaç güne, ne kadar aylık
Halil Kızıloğlu – Almanya

SORUNUZ, 3.600 gün üzerinden borçlanma karşılığında yaklaşık 49.000 TL ödeyince bağlanacak aylık ile 5.000 gün üzerinden yaklaşık 68.000 TL tutarında ödeme yapıldığında bağlanacak aylık arasındaki farkın ne kadar olduğuna yönelik.
Sayın okurum, bahsi geçen iki aylık arasındaki farkın büyük veya küçük olmasını belirleyen bazı faktörler var. Ancak, 3.600 günden emekli olacak kişi ile 5.000 gün üzerinden emekli olacak kişinin tabi olduğu emeklilik koşulları farklı. Bir kere, söz konusu prim ödeme günlerinin hangi yıllar arasında olduğu büyük önem taşıyor. Örneğin bir sigortalı, aylık bağlama oranının düşük olduğu 2000 yılı ve daha sonraki dönemdeki 5.000 gününü borçlandığında bağlanacak aylık ile, aylık bağlama oranı yüksek olan 2000 yılından önceki döneme ait 3.600 gününü borçlanan kişinin aylığıyla kıyaslandığında, borçlanılan gün sayısının farkına rağmen, iki aylık birbirine yakın olabilir.
YAŞ, GÜN VE SÜRE
Ayrıca, yaş, gün ve sigortalılık süresi şartını tamamlamasına rağmen, daha ileri yaşta aylık talebinde bulunan kişiye, emekliliğe hak ettiği yaş şartını tamamlamasına rağmen, aylık talebinde bulunduğu emeklilik yaşından sonraki her yaş için bir miktar

daha fazla aylık bağlanmaktadır.
Aylık bağlama miktarına farklı faktörler etki ettiğinden, kesin olarak 5.000 gün üzerinden borçlanma yapan bir kişi, 3.600 gün karşılığında ödeme yapandan daha yüksek veya daha düşük aylık alır diye bir genelleme yapılamaz. Herkesin emeklilik durumu ve koşulları farklı olduğundan, bu konuda bir genelleme yanlış olur.
Verilebilecek tek genel bilgi şu olabilir: 2000 yılından önceki 3.600 gün borçlanan bir kişiye, 1.100-1.200 TL civarında aylık bağlanırken, 2000 yılından sonraki döneme ait 3.600 gününü borçlanan kişiye daha düşük aylık bağlanır. Bu durum, aynı dönemdeki 5.000 günü borçlanan için geçerlidir..

Borç miktarı nasıl hesaplanır
İbrahim Altunbaş – Almanya

ALMANYA’daki sigorta başlangıcınız 23.5.1991’den önceyse 52 yaş ve 5.525 gün, daha sonraysa 53 yaş ve 5.600 gün şartlarına tabisiniz. Türkiye’de çalışmış olduğunuz 104 günü, tabi olduğunuz gün sayısından düştüğünüzde, borçlanmanız gereken gün hesabını tespit edebilirsiniz.
Türkiye’deki sigortalı işe girişiniz, Almanya’ya gelmeden önceyse, emeklilik şartlarınız lehinizde değişecektir. Ancak bu konuda net bir bilgi aktarmadığınızdan, bu sürenin daha sonraki bir döneme ait olduğundan hareket ediyorum. Bu yolla tespit edeceğiniz gün sayısını, 13.58 TL ile çarptığınızda, borcunuzu hesaplayabilirsiniz. Borçlanmanızı bu şekilde yaparsanız, size yaklaşık 1.200 TL civarında hemen aylık bağlanır, tabii aylık bağlatmadan önce Almanya’daki sigortalı işinizi noktalayıp, ikamete dayalı işsizlik veya sosyal yardım almamak şartıyla.

48.888 lira ödeyin hemen emekli olun
İmran Seviş – Essen/Almanya

EMEKLİLİK koşullarının tespiti ve aylık miktarının hesaplanması için gerekli olan tüm verileri eksiksiz bir şekilde aktardığınız için, sorularınıza net ve aydınlatıcı bir yanıt verebiliyorum.
Bu arada diğer okurlarımız, isminizden hareketle kadın sigortalı olduğunuzu düşünebilir ve cevabını da bu açıdan değerlendirebilirler. Ancak sizin askerlik yaptığınızı belirttiğiniz için bir erkek sigortalı olduğunuzu da bu noktada belirtmek istiyorum ki, yanlış anlama olmasın diye. Türkiye’de 1.4.1976 ile 31.7.1976 tarihleri arasında 4 ay yani, 120 gün eski adı SSK olan kuruma tabi çalıştığınız için emeklilik açısından 3.600 gün şartına tabisiniz.
Ancak, 1.3.1955 doğum tarihli bir kişi olarak, 23.5.2002 tarihi itibariyle 55 yaşında olmadığınız için, ve 55 yaş şartını 24.5.2008 ile 23.5.2011 tarihleri arasında yerine getirdiğinizden 58 yaş şartına tabisiniz. Bu yaş şartını da şu an itibariyle tamamladığınızdan, 3.600 gün karşılığında, 48.888 TL ödemeniz halinde, başka herhangi bir sigorta kurumuna tabi çalışmamak veya yardım almamak koşuluyla, hemen emekli olabilirsiniz.
1980 ile 1990 yılları arasında geçen çalışma sürelerinizi borçlanmanız halinde size yaklaşık 1.200-1.300 TL arasında aylık bağlanacaktır. 29.8.2006 tarihinde Alman vatandaşlığına geçmiş olmanız ve çifte vatandaş olmamanız, ne borçlanmanızı etkiler ne de Türkiye’den emekli olmanızı.

Ek iş yaparsanız aylığınız kesilir
G.Ç - Almanya

ÇEVRENİZDE ne duyduğunuzu bilmiyorum, ancak kesin olan şu ki, 3201 sayılı kanuna göre borçlanarak emekli olduktan sonra yurtdışında sigortaya tabi bir işe çalışmanız veya ikamete dayalı bir yardım ödeneğinden (sosyal veya kira yardımı gibi) yararlanmanız halinde, SGK aylığınızı durdurmanız gerekiyor. Aksi takdirde, emekli olduktan sonra çalışmaya başladığınız sonradan ortaya çıksa da, çalışmaya başladığınız tarihten itibaren geriye dönük size yapılan aylık ödemeleri, yasal faiziyle birlikte geri istenir. Bunun yasal dayanağı, 28.6.2012 tarihinde yayınlanan 2012/24 sayılı genelge. Bunun tek istisnası, genelgede şu şekilde yer aldı:
“Bu genelgenin yayımlandığı tarihten önce, aylık alanlar ile aylık bağlama işlemleri devam edenlerin aynı zamanda kısa süreli çalışmalarının bulunması halinde aylıklarının ödenmesine kazanılmış hak olarak devam edilecektir. Ancak kısa süreli çalışmaları devam edenlerin çalışmalarını sonlandıracakları veya ara verecekleri tarihe kadar kazanılmış hakları korunacak olup yeniden kısa süreli çalışmaya başlamaları halinde bu tarih itibari ile aylıkları kesilecektir.”