HÜRDANIŞ

MALİYE İLE AOK'YA BİLDİREYİM Mİ
K.G. Gürses – Almanya

Hem Türkiye, hem Almanya’dan emekli olanların aylıklarını hangi ülkenin maliyesine ve sağlık sigortasına bildireceklerine ilişkin yasal ve uluslararası düzenlemeler var. Önce sağlık sigortası primlerine bir bakalım. Almanya’da herkes için geçerli olan zorunlu sağlık sigortası uygulaması mevcut. Dolayısıyla hiç kimse sigortasız kalamaz. Bunun tek istisnası, kişinin belirli bir gelir seviyesinin üzerinde kazancı olması halinde isteğe bağlı sigortalattırabileceği gibi özel sağlık sigortası da yaptırabilir.
Ayrıca, sizin durumunuzda olduğu gibi, Türkiye’den de emekli olup sosyal ve sağlık sigortası güvencesi olanlar, kesin dönüş yapmaları halinde, Almanya’dan bağlanan emekli aylığından yapılan sağlık sigortası kesintisini durdurabilirler. Ancak kesin dönüş yapıp da Türkiye’de sosyal güvenlik şemsiyesi altında olmayanların Almanya’daki sağlık sigortası üyeliği devam eder. Aidatlar da düzenli olarak Türkiye’ye havale edilen emekli aylığından kesilir. Bu işin bir yönü.
Almanya’da son yıllarda yapılan bir yasal değişiklikle, artık yurtdışındaki gelirler de 1 Temmuz 2011’den bu yana sağlık sigortası aidatın hesaplanmasında dikkate alınıyor. Yani siz Alman sağlık sigortası AOK üyesi olduğunuz sürece, Türkiye’den aldığınız emekliliği de yasal olarak bildirmekle yükümlüsünüz. Bildirimi gecikmeli olarak yaparsanız, aidat borçlarınız geriye dönük olarak aylığınızdan kesilir.
ORTAYA ÇIKAR MI?
Bildirimde bulunmazsanız, Türkiye’den aylık aldığınız eninde sonunda ortaya çıkacaktır. Alman kurumlarının da kendi aralarında iletişim içinde olduğunu unutmamalısınız. Türkiye’deki aylığınızı bilen Alman Emeklilik Sigortası’nın maliye daireleri ile bilgi alışverişi içinde olmaları işten değil.
Aynı durum vergi konusunda da geçerli. Eğer yılın yarısından fazlası Almanya’da ikamet ediyorsanız, o zaman Alman vergi kanunlarına tabisiniz ve sınırsız vergi mükellefisiniz. Bu da, sizin gerek yurtdışı gerekse yurtiçindeki tüm gelirlerinizi de beyan etmenizi gerektiriyor. Buna emekli aylıkları da dahildir. Ancak emekli olarak vergi hesabında, vergiden muaf gelir sınırlarının ve emekli olduğunuz yıla göre tabi olduğunuz vergilendirme oranının dikkate alındığını unutmamalısınız. Durumunuza özel ayrıntılı bilgileri vergi danışmanınızdan da alabilirsiniz.

ÇALIŞMAYA ENGEL YOK
Kenan Avar – Almanya

TÜRKİYE’de 1 Mayıs 2007 tarihinde emekli olmuşsunuz ve Almanya’da hiç çalışmışlığınız olmadığına göre, emekliliğinizin Türkiye’deki sigortalı çalışmanızdan veya serbest meslek yapmış olmanızdan ötürü bağlandığını düşünüyorum. Bu durumda, Almanya’da çalışmanızda bir engel yok.
Ama ben ne zaman, bunu yazsam bazı okurlar, bu durumun her emekli olanlar için geçerli olduğunu düşünüyor. Ancak bu doğru değil. Bu yüzden tekrar altını basarak vurguluyorum: Tamamen Türkiye’deki sigortalı çalışmışlığına istinaden emekli olanlar, yurtdışında sigortaya tabi bir işte çalışsalar veya serbest meslek yapsalar da, Türkiye’deki aylıkları kesilmez.
Yurtdışı sürelerini borçlanarak emekli olanlarda ise durum bambaşka. Borçlanma yoluyla emekli olanlar, yurtdışında çalıştıkları andan itibaren aylıklarını durdurmaları gerekiyor. Aksi takdirde, geriye dönük aylıkları, yasal faiziyle geri istenir.

BU SÜRE EMEKLİ OLMAMA YETERLİ Mİ
Cihan Serdar Özcan – Fransa

FRANSA’da toplam 64 trimestre, yani 16 yıl gerek sigortalı bir işte, gerekse belediye memuru olarak çalıştığınız süre, Türkiye’ye yurtdışı borçlanması yapmak suretiyle emekli olmanıza yetiyor. Türkiye’de 1 Ekim 1979 tarihindeki sigorta başlangıcınız nedeniye, 45 yaş ve 5 bin gün şartlarına tabisiniz. Yaklaşık 14 yıl karşılığında, ki bu da 5 bin 40 gün yapar, günlük 12.82 liradan 64 bin 613 lira tutarında ödeme yapmanız gerekiyor.
Tabii bunun için de en geç 30 Haziran’a kadar SGK’ya başvurmuş olmalısınız. 1 Temmuz’dan sonra başvurursanız, günlük borçlanma miktarı 13.58 liraya yükselecektir. Dolayısıyla ödemeniz gereken borç miktarı da 3 bin 800 lira, yani bin Euro’nun üzerinde artar. Başvuruyu mektup yoluyla da yapabilirsiniz. Bunun için SGK’nın internet sayfasında form ve dilekçeler bölümünde yurtdışı borçlanma başvuru formunun çıkışını alıp doldurmanız gerekiyor. Ayrıca çalıştığınız süreleri gösteren Fransız hizmet cetvelini (orijinal haliyle) de eklemeyi unutmayın. Formda borçlanma istediğiniz süreyi 5 bin gün olarak yazmalısınız. Seçeceğiniz tarih aralığı da, 1999-2013 yılları arasında olmalı. Tüm evrakları daha sonra Türkiye’de ikamet ettiğiniz kentteki SGK il müdürlüğüne postalayabilirsiniz. Size bir ile üç ay içinde borç miktarı bildirilecektir. Borç tebligatının yapıldığı tarihten itibaren üç ay içinde de parayı, size bildirilen hesap numarasına yatırmalısınız.

RASTLAMADIM
Rumuz: Osman Enishte

SAYIN okurum, sosyal güvenlik konusunda yasadışı hareket edenlerin sayısının artması veya çok olmasıyla, yasal olmayan söz konusu durum yasal hale gelmiyor. Yani çevrenizde, Türkiye’den aldığı aylığı, ikamet ettiği ve vergi mükellefi olduğu Almanya’da geçerli olan vergi mevzuatı gereği beyan etmeyen insanlar varsa, bilin bu kişiler eninde sonunda yakayı ele verecekler.
Zaten hiç kimse ortaya çıkıp, tabiri caizse “Ben enselendim” demediği için vergi denetimine takılanlar olmadığı düşünülebilir. Ancak bu yanıltıcı ve kanun dışı bir durumdur. Çünkü hepimizin bildiği gibi, Alman devleti alacağına şahindir. Benim tavsiyem, kanunlar çerçevesinde hareket edelim, vergilerimizi ve sigortalarımızı ödeyelim, akşam başımızı yastığa koyduğumuzda vicdanen de huzurlu olalım.
Sonuçta, ödenen vergi ve sigorta aidatları, bizlere yine bir şekilde hizmet olarak geri döndüğünü de unutmayalım.