HÜRDANIŞ
Güncelleme Tarihi:
Önünüzde iki seçenek var
Berrin Raith - Almanya
Vermiş olduğunuz bilgiler ışığında, 1992 ile 2008 yılları arasında Halkbank’ta sözleşmeli personel olarak çalışmış olsanız da, Banka Özelleştirme Kanunu’nun yürürlüğe girdiği 25 Kasım 2000 tarihinden önce görevinizde terfi ederek birinci sayılı cetvele geçtiğiniz ve daha sonra da özel hukuk sözleşmesi imzaladığınız için devlet memurluğu statüsünü kazanmışsınız.
Almanya’ya geldiğiniz 2007 yılına kadar Türkiye’de 15 yılı aşkın devlet memuru olarak hizmetiniz olduğuna göre, emeklilik için önünüzde iki seçenek bulunuyor: Ya hiç yurtdışı borçlanma yapmadan 61 yaş şartını beklemek koşuluyla emekli olabilirsiniz. Bu durumda Türkiye’den emekli olduktan sonra aylığınız kesilmeden Almanya’da sigortalı bir işte çalışabilirsiniz. Nedeni de, emekliliğinizin tamamen Türkiye’deki hizmetinize istinaden bağlanmış olmasıdır.
BORÇLANABİLİRSİNİZ
Diğer seçenek ise 20 yılı tamamlayacak şekilde yaklaşık 5 yıl kadar yurtdışındaki ev kadınlığı veya varsa sigortalı sürenizden Emekli Sandığı’na borçlanma yapmanızdır. Yurtdışı borçlanma yolunu tercih ederseniz, Almanya’daki cüzi kazançlı da olsa çalıştığınız sigortalı işten ayrılmak koşuluyla, yaş şartını beklemeden hemen emekli olabilirsiniz. Ancak o zaman emekli aylığınız kesilmeden yeniden sigortalı bir işte çalışamazsınız.
Sahip olduğunuz vatandaşlık, emekli aylığınızın miktarını etkilemez. Alman vatandaşlığını tercih ettikten sonra, size verilecek Mavi Kart ile de yurt dışı borçlan
Türk vatandaşı olarak emekli olmak için Türkiye’de yerleşik olma koşulu yoktur. Yurtdışı borçlanma yoluyla emekli olurken aranan tek koşul, sizin aylık bağlama aşamasında yurtdışında herhangi bir sigortalı işte çalışmamanız, işsizlik veya hastalık parası gibi sosyal yardım ödeneklerinden yararlanmamanızdır.
Türkiye’de çalışabilirsiniz
Mehmet Aşık – Almanya
Almanya’da kendi işinizi yapıyor olmanız, Türkiye’de sigortalı bir işte çalışmanıza engel teşkil etmiyor. Artık neredeyse iki yıldır, hem Türkiye’de hem de yurtdışında aynı anda sigortalı olunabiliyor. Ancak bu durumda bulunanların sigortalılık süreleri sadece Türkiye’de bulundukları süre kadarı geçerli sayılıyor. Bunun için ne yapmam gerekiyor şeklindeki sorunuza, bizzat Türkiye’ye gidip, 4/a sigorta koluna tabi bir işyerinde çalışmak gerekiyor cevabını verebilirim. Mavi Kart sahipleri, oturma ve çalışma izni almaksızın Türkiye’de memurluğun dışında her türlü işte çalışabilirler.
ŞİFAHEN İZİN ALINMALI
Aynı durum eşiniz için de geçerli. Eşiniz oğlunuzun işyerinde part-time çalışması, Türkiye’ye gidip sigorta girişi yapmak amacıyla bir işyerinde çalışmasına engel değil. Tabii ki, genel olarak bir işverene tabi çalışanların, şifahen de olsa, işvereni Türkiye’deki kısa süreli çalışma durumundan haberdar etmelerinde ve gerekirse izin almalarında fayda var. Türkiye’deki çalışma Almanya’daki işi ve çalışma performansını etkilemediği sürece, buna hayır diyecek bir işverenin çıkacağına ihtimal vermiyorum. Zira Almanya’da zaten izin almak koşuluyla 450 Euro’ya kadar olan cüzi kazançlı ek işlerde çalışma imkanı ve hakkı bulunuyor.
Tam aylık almak istiyorsanız...
Abdülmecit Zengin – Esslingen/Almanya
Türkiye’de 13 Mart 1994 tarihindeki sigorta başlangıcınıza göre, emekli olmak için 54 yaş ve 5 bin 675 gün şartlarına tabisiniz. Ancak, Almanya’da 18 yaşınızı doldurduğunuz tarihten sonra başlamış olduğunuz meslek eğitimi sırasında adınıza Alman Emeklilik Sigortası’na prim yatırıldıysa, o zaman 1987 ile 1994 yılları arasındaki yedi yılı borçlanmanız halinde, sigorta başlangıcınız 30 Ağustos 1987’ye geri çekilir. Bu durumda 50 yaş ve 5 bin 375 gün şartlarına tabi olursunuz.
Bakalım şimdi, borçlanmaya yetecek süreniz var mı, yok mu diye. 14 Temmuz 1999 tarihinde Alman vatandaşlığına geçerek Mavi Kart aldığınıza göre, 1987 ile 1999 yılları arasında yaklaşık 12 yıl, yani 4 bin 320 gün borçlanabileceğiniz yurtdışı süreniz var. Bu süreyi günlük 12.82 TL’den toplam 55 bin 383 lira ödeyerek borçlanmanızı öneriyorum. Eksik kalan yaklaşık bin 55 günü, yani yaklaşık üç yılı ise ilerde Türkiye’ye döndüğünüzde isteğe bağlı prim yatırarak veya sigortalı bir işte çalışarak tamamlarsanız, 50 yaşında tam aylık almaya hak kazanırsınız. Eksik günlerinizi bu yolla tamamlamazsanız, size miktarı daha düşük olan kısmi aylık bağlanır.
7 yıldır isteğe bağlı prim yatırıyorum
Hüseyin Ev – Almanya
Türkiye’de sigortalı işe başladığınız Şubat 1988’de henüz 14 yaşında olduğunuz için, 50 yaş ve 5 bin 375 gün şartlarına (SSK’ya göre) tabisiniz, ancak 25 yıllık sigortalılık süresi şartı 1988’de değil, 18 yaşınızı doldurduğunuz 1992’den itibaren sayılmaya başlayacağı için, bu şartı 2017 yılında yerine getirmiş sayılacaksınız.
Mart 2008’den bu yana isteğe bağlı ödediğiniz yaklaşık 2 bin 520 günü, SSK’daki bin 882 gününüzle birleştirilmesi halinde, toplam sigortalı süreniz 4 bin 402 gün olacaktır. Süreleriniz, ağırlıklı olarak Bağ-Kur’da olduğu için, SSK’daki hizmetleriniz de bu kuruma aktarılacaktır ve emeklilik şartlarınız da bu kurumun mevzuatına göre belirlenecektir. Buna göre en az 5 bin 400 günle kısmi aylık almaya hak kazanırsınız. Tam aylık için 25 yılı, yani 9 bin günü tamamlamanız gerekiyor.
SSK’DAN EMEKLİLİK İÇİN
SSK’dan emekli olmak istiyorsanız şayet, o zaman yeniden SSK’ya, yani 4/a sigorta koluna tabi bir işyerinde sigorta girişi yapıp, en az bin 260 gün yurtdışı borçlanması yapmanız gerekiyor. Ancak bu yolla tüm hizmetleriniz SSK’da toplanıp, bu kurumdan emekli olmaya hak kazanırsınız.
Ancak yurtdışı borçlanması yaptığınızda şöyle bir sorunla karşılaşabilirsiniz; İsteğe bağlı prim yatırdığınız sürelerde Almanya’da veya yurtdışında sigortaya tabi bir işte çalıştıysanız, Türkiye’de fiili olmayan bu isteğe bağlı sigortalılık sürelerinizin iptal edilme tehlikesi var. İsteğe bağlı olarak Bağ-Kur’a yatırdığınız primler size o günün parası olarak iade edilir. Bu sorunla karşılaşmak istemiyorsanız, hiç borçlanma yapmadan eksik sürenizi isteğe bağlı prim yatırmak suretiyle tamamlamaya çalışın derim.