HÜRDANIŞ

Kızımıza Mavi Kart alabilir miyiz
Tacettin Telli – Krefeld/Almanya

TÜRK Vatandaşlığı Kanunu’nun 28’inci maddesi, Türk vatandaşlığından çıkma izni alanların sahip oldukları hakları düzenliyor. Söz konusu maddeye bir göz atalım: “Doğumla Türk vatandaşı olup da çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybedenler ve kendileri ile birlikte işlem gören çocukları; millî güvenliğe ve kamu düzenine ilişkin hükümler saklı kalmak kaydıyla askerlik hizmetini yapma yükümlülüğü, seçme ve seçilme, kamu görevlerine girme ve muafen araç veya ev eşyası ithal etme hakları dışında, sosyal güvenliğe ilişkin kazanılmış hakları saklı kalmak ve bu hakların kullanımında ilgili kanunlardaki hükümlere tabi olmak şartıyla Türk vatandaşlarına tanınan haklardan aynen yararlanmaya devam ederler.”

Yani anlayacağınız, 2008 yılında doğan kızınız için de Mavi Kart alabilirsiniz. Mavi Kart talebine ilişkin dilekçe ekinde iki adet fotoğrafla birlikte, yabancı ülke makamlarınca verilmiş olan kimlik belgesi ya da pasaport ibraz edilmek suretiyle müracaat edebilirsiniz. Bunun dışında herhangi bir belge talep edilmeyecektir.
Mavi Kart’ı, uyruğunu taşıdıkları diğer ülke makamlarınca düzenlenmiş kimlik kartı veya pasaport ile başvurulduğunda yurt içinde ilçe nüfus müdürlükleri, yurt dışında ise dış temsilcilikler vermeye yetkilir.

Türkiye’deki işyerimi bildireyim mi
Erol K. - Büdingen / Almanya

TÜRKİYE’de 1992 yılında sigortaya tabi üç ay çalışmanızla emekli olamazsınız. Sigorta başlangıcınız sizin emeklilik şartlarınızı belirlemeye yarıyor. 4/a sigorta kolundan emekli olmak için 53 yaş ve 5 bin 600 gün şartlarına tabisiniz. Ama bunun için Türkiye’de en son 4/a sigorta kolunda, yani eski adıyla SSK’lı olarak çalışmış olmanız gerekiyor. Yurtdışındaki sigortalı günlerinizi borçlanmak suretiyle, eksik gününüzü tamamlayabilirsiniz. Üç ay çalıştığınıza göre eksik süreniz 5 bin 510 gün eder. Haziran sonuna kadar başvurursanız, 70 bin 639 lira yatırmanız gerekir. Bu parayı yatırırsanız, 53 yaşında emekli olmaya hak kazanırsınız.
İKİ YÖNDEN BAKILMALI
Türkiye’de kendi üzerinize kayıtlı olan bir işyerinizin olduğunu yazmışsınız. “Bu durumu Alman makamlarını bildirmem gerekiyor mu?” diye soruyorsunuz. Şimdi öncelikle şunu belirteyim; Eğer Almanya’da tam vergi mükellefi iseniz, ki öyle gözüküyor, o zaman yurtdışındaki tüm gelirlerinizi yaşadığınız ülkedeki maliyeye, beyan etmeniz gerekiyor. Bu işin mali yönü. Diğer yönü de sosyal güvenlik yönüdür. İkili sosyal güvenlik sözleşmesi uyarınca, iki ülkedeki hizmetler birbirinin devamı niteliğinde olması gerekiyor. Bu uygulamanın kapsamı, Kasım 2013 tarihinde yürürlüğe giren bir genelgeyle genişletilerek, fiilen Türkiye’de bulunulduğu sıradaki sigortalı süreler geçerli sayılacak şekline dönüştürüldü. Yani siz Almanya’da sig

ortalı olduğunuz sırada, Türkiye’de işveren olarak fiilen bulunduğunuz sıradaki sigortalılık süreleriniz geçerli sayılacak, Almanya’ya döndükten sonraki süreler ise dikkate alınmayacak. Türkiye’de fiilen bulunduğunuz süreleri göz önünde bulundurarak, Bağ-Kur’da kayıtlı ve geçerli olan sürelerinizi tespit edebilirsiniz.
Eğer Türkiye’de son olarak tabi olduğunuz kurum Bağ-Kur ise ve yurtdışı borçlanma işlemi yapmadan önce yeniden bir SSK girişi yapmazsanız, o zaman Almanya’daki sigortalı sürelerinizi ancak Bağ-Kur’a borçlanabilirsiniz. Bu durumda, yukarıda saydığım emeklilik şartları geçerli olmaz. Bağ-Kur’dan ya 15 yıl ve 5 bin 400 gün şartlarına göre kısmi, 25 yıl ve 9 bin günle de tam aylık almaya hak kazanırsınız.

Bağ-Kur’dan kısmi emekli olabilir miyim
Orhan Nayır – Fransa

BAĞ-KUR’dan kısmi emekli olabilmek için 5 bin 400 gün ve 15 yıl sigortalılık süresine sahip olmanız gerekiyor. Dokuz yıl Bağ-Kur süreniz olduğuna göre, eksik olan altı yılı yurtdışı sürelerinizden borçlanarak tamamlayabilirsiniz. 30 Haziran’a kadar başvurursanız günlük 12.82 TL karşılığında 69 bin 228 TL yatırmanız gerekir. 1938 doğumlu olduğunuz için yaş şartına takılmadan, hemen emekli olabilirsiniz.

En uygun şartlarda nasıl emekli olurum
Safa Kalaycı – Karlsruhe/Almanya

EN uygun şartlarda emekli olmak için 4/a sigorta koluna tabi (eski adıyla SSK) bir işyerinde kısa bir süre de olsa fiilen çalışmanızda fayda var. Bunun için de fiilen Türkiye’de bulunmanız gerekiyor. Bu yolla yurtdışında geçen ev kadınlığı sürenizi borçlanarak, SSK’dan emekli olabilirsiniz. 1971 yılında geldiğiniz Almanya’da 8 Eylül 1981’den önce sigortalı bir işte çalışmaya başladıysanız, 3 bin 600 gün karşılığında 46 bin 152 lira ödeyerek hemen emekli olabilirsiniz.
Bağlı olduğunuz Alman belediyesindeki nüfus bölümünden (Einwohnermeldeamt) Almanya’daki ikamet sürelerinizi gösteren (Meldebescheinigung) alıp, bunu konsolosluğa onaylattıktan sonra, bunu borçlanma formuna ekleyip, Türkiye’de ikamet adresinizin bulunduğu şehirdeki Sosyal Güvenlik Kurumu İl Müdürlüğü’ne posta yoluyla göndermelisiniz. Size 2-3 ay içinde yatırmanız gereken borç miktarı bildirilecektir. Bu bildirimi aldığınız tarihten itibaren üç ay içinde parayı yatırır yatırmaz, eğer Almanya’da da çalışmıyorsanız, hemen aylık talebinde bulunabilirsiniz. Çalışıyorsanız, emekli olacağınızı bildirdiğiniz Şubat 2018 tarihine kadar aylık talebi konusunda beklemeniz gerekecektir.

Sigorta numarasını forma yazayım mı
Gülsen Yıldırım – Fürth/Almanya

TÜRKİYE’de yaptığınız kısa süreli çalışmanız, Almanya’daki maluliyet aylığınızı etkilemez. Çünkü Almanya’da malulen de emekli olsanız günde en az üç saate kadar çalışma ve yan gelir elde etme hakkınız var. Ne kadar yan gelir elde etme imkanına sahip olduğunuzu, bağlı olduğunuz emeklilik sigortasından öğrenebilirsiniz. Türkiye’deki sigortalı çalışmanızı da üç saati geçmeyen bir iş olarak gösterebilirsiniz. Ayrıca SGK’dan alacağınız hiçbir evrakta sigortalı olarak kayıtlı olan sürelerinizde günde kaç saat çalıştığınıza dair bir bilgi yer almaz.
Almanya’da 29 Temmuz 1973’te sigortalı işe başladığınıza göre, Türkiye’de 3 bin 600 günle emekli olabilirsiniz. Ödemeniz gereken borç miktarı 46 bin 152 lira tutar. Bağlanacak aylık da bugünün şartlarına göre yaklaşık bin 100 - bin 200 lira olacaktır.
Borçlanma formunu doldururken, Almanya’da işe başladığınız tarihten itibaren 10 yıllık sigortalılık süresini koyun üzerine. Bu yolla tespit edeceğiniz iki tarih arasındaki 3 bin 600 günü borçlanabilirsiniz. Eğer aralıksız çalıştıysanız, 29 Temmuz 1973 ile 29 Temmuz 1983 tarihlerini yazabilirsiniz.
Türkiye’de iki hafta çalıştığınız için size verilen sigorta numaranızı, borçlanma formuna yazmanızda hiçbir sakınca yok, aksine yazmazsanız, yurtdışındaki süreleriniz SSK yerine Bağ-Kur’a gider.