HÜRDANIŞ

Emekli olduktan sonra yardım alabilir miyiz
Ahmet Kapıcı – Frankfurt/Almanya

TÜRKİYE’ye borçlanarak emeklilik hakkınız doğduktan sonra Almanya’da sosyal yardım almaya devam ederseniz, SGK aylığınızı bağlamaz. Zaten aylık talep dilekçesi gönderirken SGK sizden aktüel tarihli hizmet cetveli veya çalışmadığınıza dair bir evrak isteyecektir.
Kaldı ki, SGK’ya bildirimde bulunmadığınız için aylığınız bağlanmış olsa bile, bu hem Türkiye hem de Almanya açısından sakıncalıdır. Çünkü Türkiye’den bağlanan aylık, bir tür gelir olduğu için aldığınız aylık oranında Hartz IV yardım paranız kesilir. Bu uygulama, yaş haddinden veya malulen emekli de olsanız, geçiminize takviye amaçlı yardım aldığınız sürece geçerlidir.

Çocuğumun doğumu sigorta başlangıcı kabul ediliyor mu
Rumuz WH – Almanya

ALMANYA’da dünyaya getirdiğiniz ve hizmet cetveline işlenen çocuğunuzun doğum tarihi, Türkiye’de sigorta başlangıcı sayılıyor. Ancak

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) bu sigorta başlangıcınızı eski adıyla SSK olan 4/a sigorta kolunda değil, eski adıyla Bağ-Kur olan 4/b sigorta kolunda yapılmış olarak kabul ediyor. Dolaysıyla, SSK’ya tabi bir işte çalışmadan, yurtdışında geçen ev kadınlığı ve/veya çalışma sürenizi borçlanırsanız, bu süreleriniz Bağ-Kur’a gidecektir.
SSK’dan yani 4/a sigortalısı olarak emekli olmak istiyorsanız, yurtdışındaki sürelerinizi SSK’ya borçlanabilmek için, bu kurum son defa tabi olduğunuz kurum olmalı. Bu da ancak bizzat Türkiye’ye gittiğinizde 1-2 hafta bile olsa bir süreliğine 4/a sigorta koluna tabi bir işyerinde çalışmayla mümkün.
Türkiye’den emekli olmak için 3 bin 600 gün borçlanmanız yeterli. 54 yaş şartını da zaten 2010 yılında yerine getirdiğiniz için, parayı öder ödemez emeklilik hakkınız doğar. Üç yıl sonra Almanya’da emekli olmayı düşündüğünüz için, 46 bin 152 TL tutarındaki borcu şimdiden yatırıp, Türkiye’den de üç yıl sonra aylık talebinde bulunmanızı öneriyorum.

Bağ-Kur’a borçlanırsak çok prim öder miyiz
Rumuz CH-M/İsviçre

EŞİNİZİN Bağ-Kur’dan emekli olabilmesi için 7 bin 200 gün karşılığında 92 bin 304 TL ödemesi gerekirken, SSK’dan emekli olmak içinse, ki bunun için de Türkiye’de sigorta girişi yapıp kısa bir süre de olsa sigortalı olarak çalışması gerekiyor, 3 bin 600 gün karşılığında 46 bin 152 TL ödemesi yeterli olacaktır.
Görüldüğü üzere eski adıyla SSK’dan emekli olmak daha ucuza mal olduğu gibi, SSK’nın aylık bağlama oranı, Bağ-Kur’unkinden daha yüksek olduğu da sır değil artık.

9 yıl 8 ay hizmetle emekli olabilir miyim
Kamil Ak – Almanya

EMEKLİ Sandığı’na tabi 9 yıl 8 ay hizmetinizle bu kurumdan tam aylık alacak şekilde emekli olamazsınız. Bunun için ya 25 yılı tamamlamanız veya 61 yaş ve 15 yıl hizmet şartlarını yerine getirmeniz gerekiyor. 3 bin 600 günle Emekli Sandığı’ndan tam aylık alamazsınız. Verdiğiniz bilgilere göre Emekli Sandığı’ndan ancak kısmi aylık talebinde bulunabilirsiniz. Bunun için ama Almanya’da geçen sigortaya tabi çalışmanız ile Türkiye’de geçen hizmetlerinizin toplamı 25 yıl olması ve 54 yaşında olmanız gerekiyor. Ancak emekli aylığınız sadece Türkiye’de geçen hizmetlerinize karşılık bağlanacaktır. Aylık miktarı, bıraktığınız derece ve kademeye göre hesaplanıyor.
883 GÜNÜNÜZ EKSİK
SSK’dan emekli olabilmeniz için en az 883 gün borçlanmalısınız. Verdiğiniz bilgiye göre 1977-1986 yıllar arasında Emekli Sandığı’nda 9 yıl 8 aylık hizmetten sonra SSK’ya tabi 377 çalışmışsınız. İki kurumdaki hizmetleriniz birleştirildiğinde son 3.5 yıl, yani bin 260 günün SSK’da kayıtlı olması gerekiyor ki, bu kurumdan size aylık bağlanabilsin. Bin 260 günü tamamlamak için 883 gün borçlanıp karşılığında 11 bin 321 TL ödemelisiniz.

Kısmi aylığınız tam çevirirseniz elinize daha fazla para geçer
K.E. / Almanya

TÜRKİYE’de iki şirkette 25 yıl çalışmış olmanıza rağmen sadece ilk şirket tarafından 10 yıl sigorta primi yatırıldığını, iflas eden ikinci şirketin ise 15 yıl prim yatırmadığını belirtiyorsunuz. Bunun üzerine başvurduğunuz İşçi Sigortaları Genel Müdürüğü’nden gelen cevapta, 15 yıllık primi yatırmanız halinde tam aylık alabileceğiniz bildirilmiş. Sizin de bu parayı ödeme gücünüz olmadığı için size 30 yıl önce bağlanan 25 Lira tutarındaki kısmi aylığın, bu geçen süre zarfında 210 liraya çıktığını kaydediyorsunuz. Aylığınızı artırmak için yaptığınız tüm girişimlerinizin de boşa çıkmasına gösterdiğiniz tepkiyi anlamamak mümkün değil.
NEDEN TAM DEĞİL
Priminizi yatırmayan işyeri iflas ettiyse, o zaman SGK’nın geri dönük primlerinizi tahsil etme şansı yok. Primlerinizin yatıp yatmadığını vakti zamanında kontrol etmeliydiniz. Maalesef bu konuda benim de size tavsiye edebileceğim bir çözüm yolu yok.
Ancak dikkatimi çeken tek konu, 10 yıl üzerinden bağlanan kısmi aylığın çok düşük olması. Bu konuda belki SGK’ya başvurup, aylığınızın tekrar hesaplanması talebinde bulunabilirsiniz.
Aslında, sigorta başlangıcınızın çok eski tarihli olması nedeniyle size 10 yılın karşılığında tam aylık bağlanmalıydı. Eğer 3 bin 600 günden daha prim yattıysa, o zaman 3 bin 600 günü tamamlayacak şekilde yurtdışı borçlanması yaparsanız, kısmi aylığınızı tam aylığa çevirebilirsiniz. Böylelikle aylığınızı yükseltme şansınız da doğar.