HÜRDANIŞ

Almanya'da özel sağlık sigortalısıyım SGK tedavilerimi karşılar mı
Özhan Gezici – Almanya

ALMANYA’da özel sağlık sigortası üyesi olduğunuzu, hem Türkiye hem Almanya’dan emekli olduğunuzu belirterek, Türkiye’de bulunduğunuz sırada sağlık tedavi masraflarınızın SGK tarafından karşılanıp karşılanmayacağını bilmek istiyorsunuz.
Bu konu öncelikle şu genel bilgiyi aktaralım; Almanya ile Türkiye arasındaki İkili Sosyal Güvenlik Sözleşmesi’ne göre, emekli olan kimse, bir yılın yarısından fazla hangi ülkede ikamet ediyorsa, o ülkenin sosyal güvenlik kurumu sağlık giderlerinizi karşılamakla yükümlü. Bu genel hüküm yasal sağlık sigortası üyeleri için geçerli. Ancak özel sağlık sigortasına üye olan bir kişi, üyesi olduğu özel sağlık sigortasına başvurup, yurtdışında belirli bir süreyi aşan ikamet sırasında vuku bulacak sağlık sorunlarının giderilmesinde uygulanacak tedavi masraflarının karşılanmasına ilişkin özel bir anlaşmanın olup olmadığını öğrenmelidir. Eğer böyle bir özel hüküm yoksa, gerekirse ek prim ödeyerek sigorta kapsamını yurtdışı sağlık tedavilerini içerecek şekilde genişletilmeli.
Kişi uzun süredir Türkiye’de yaşadığını beyan etmesi halinde, SGK tarafından sağlık tedavileri karşılanacaktır.

Öğrencilik yıllarımın emekliliğe etkisi olur mu
Serkan Yılmaz – Almanya

Almanya’da yaklaşık 12 yıl süren yüksek tahsil döneminizin, Türkiye’deki emekliliğe bir etkisi yok. Fakat, 16 yaşından sonraki lise ve yüksek öğrenim dönemleriniz, Almanya’dan bağlanacak emekliliğe etki eder, hatta ileride bağlanacak aylık miktarını artırıcı bir etkisi bile var.
Hazır konu açılmışken, buradan gerek Türkiye’de gerekse Almanya’da eğitim görenler, 16 yaşını doldurduktan sonraki eğitim sürelerini bağlı oldukları Alman Emeklilik Sigortası’na bildirmelerini önermeye çağırıyorum. Bunun için sigortanıza başvurup Kontenklärung (eksik sürelerin tespiti) talebinde bulunmalısınız. Türkiye’deki eğitim kurumlarından alacağınız diplomaların tasdikli tercümelerini sigortaya göndermeniz, eğitim sürelerinizin ibrazı için yeterli. Böylelikle, hem sigorta cetvelindeki eksik kalan süreler tamamlanmış hem de ilerde bağlanacak emekli aylığa olumlu katkıda bulunmuş olunur.
BİLGİLER ÇOK EKSİK
Şimdi tekrar Serkan Bey’in emeklilikle ilgili sorularına dönelim. SGK’ya borçlanma yoluyla emekli olup olamayacağınızı öğrenmek istiyorsunuz. Maalesef sizi umutlandıracak bir cevap veremeyeceğim. Bunu size şöyle izah edeyim; Yüksek öğreniminiz sırasında Almanya’da bir kaç ay sigortalı bir işte çalıştığınızı, 1994 yılında da Türkiye’de sekiz hafta bir devlet kurumunda stajyerlik yaptığınızı belirtiyorsunuz. Türkiye’deki stajyerlik döneminizde namınıza prim yatıp yatmadığını, Almanya’da da hangi tarihte sigortalı işe başladığınızı da yazmamışsınız. Bu iki bilgi, emeklilik şartlarınızın belirlenmesinde önemli. Almanya’daki iş başlangıcınız bildirmediğiniz için hangi tarihte Türkiye’de kademeli emeklilik sistemine girip, hangi emeklilik şartlarına tabi olduğunu belirleyemiyorum.
SÜRENİZ YOK
Bunun ötesinde, Emekli Sandığı’na adınıza prim yattıysa, yurtdışı borçlanmada süreleriniz bu kurumda değerlendirilecektir. Sandıktan emekli olmak için 25 yılı doldurmanız gerekiyor. Ama asıl sizin emekli olmanızı engelleyen mesele, borçlanmak için yeterli sigortalı sürenizin olmamasıdır. Almanya’da 1 Haziran 2001’den bu yana yaklaşık 13 yıl 8 aydır sigortalı bir işte çalışıyorsunuz, ancak bu süreyi 1998’de Alman vatandaşlığına geçtiğiniz için borçlanamıyorsunuz. Dolaysıyla sizin, üniversite yıllarında çalıştığınız birkaç ayın dışında borçlanabileceğiniz süreniz yok. Dolaysıyla şu aşamada Türkiye’den emekli olmak için aranan koşulları taşımıyorsunuz.
Yurtdışı borçlanması yapabilmek için ya Türk vatandaşlığına geçip en az 15-16 yıl çalışmanız veya Türkiye’de emekli olmaya yetecek kadar süre çalışmanız gerekiyor.

3 bin 600 gün emekliliği ayrıca belirtilmeli mi
Kamil Aydın – Münih/Almanya

60 yaşına kadar Almanya’da çalışıp, Türkiye’den 3 bin 600 günden emekli olabilirsiniz. Borçlanma başvuru formunda, 60 yaşında 3 bin 600 gün üzerinden emekli olma isteğinizi ayrıca belirtmenize gerek yok. Formda 1985 ile 1995 yılları arasında 10 yılı, yani 3 bin 600 günü borçlanmak istediğinizi belirtmeniz yeterli olacaktır. Size SGK tarafından tebliğ edilecek 46 bin 152 TL tutarındaki borcu ödedikten sonra Almanya’da 60 yaşına kadar çalışıp, 1 Ocak 2021 tarihinde Türkiye’den aylık talebinde bulunabilirsiniz.

Belçika’daki iş başlangıcı SGK sigorta girişi sayıyor
Duran Nart – Belçika

11 Eylül 2014 tarihinde Türkiye’de Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren Torba Yasa’da yer alan kanunlara ilişkin yayınlanan 2014/27 sayılı genelgede, hangi ülkelerdeki iş başlangıçlarının Türkiye’de de sigorta başlangıcı sayılacağı düzenlendi. Buna göre Belçika’daki sigorta başlangıçları da Türkiye’de sigorta girişi olarak kabul ediliyor. Bu önbilgiyi verdikten sonra sizin durumunuza bakalım. 1966 yılında geldiğiniz Belçika’da 1982 yılında sigortalı işe başlamışsınız. İşe 24 Mayıs 1982 tarihinden önce başladıysanız 46 yaş ve 5 bin 75 gün, daha sonraki bir tarihte işe başladıysanız 47 yaş ve 5 bin 150 gün şartlarına tabi olursunuz. Dolaysıyla bu yılın haziran ayının sonuna kadar borçlanma başvurusunda bulunursanız, en fazla 66 bin 23 TL ödemek suretiyle hemen emekli olabilirsiniz. Çünkü, hem 25 yıllık sigortalılık süresi ve 47 yaş şartını (bu iki şartı da 2007 yılında bu şartı yerine getiriyorsunuz) geriye sadece borcu ödemek kalıyor.