HÜRDANIŞ

Eşiniz önce çalışsın sonra borçlansın
Murat Kocaarslan – Almanya

ÖNCE eşinizle ilgili sorularınızı tek tek yanıtlayalım.
1- Eşiniz, istediği zaman Türkiye’de usulüne uygun çalışma yapabilir. Ancak borçlanma işlemlerini sigortalı çalışmasından sonra yaparsa, yurtdışındaki süreleri Bağ-Kur yerine eski adıyla SGK’ya gider. Size de zaten bunu tavsiye ediyorum. Yani eşiniz Bağ-Kur’a borçlanma yerine, önce Türkiye’de 4/a sigorta koluna tabi bir işyerinde çalışa

rak bir sigorta girişi yapmalı, ondan sonra, yazınızda da belirttiğiniz gibi, 1990 sigorta başlangıcı olan kadınların tabi olduğu kademedeki 46 yaş ve 5 bin 375 gün şartlarına göre yurtdışı sürelerini borçlanmalı. Sigortalı bir işte çalıştığı sürede eşinizin fiilen Türkiye’de bulunduğunu belgelemek için bağlı olduğunuz emniyet müdürlüğünden yurda giriş-çıkış kaydı almanız gerekecek. Eşinizin Türkiye’de çalışması için ‘Mavi Kart’ veya Türkiye Cumhuriyeti kimlik kartının dışında bir evraka ihtiyacı yok.
SON 1.260 GÜN SGK’YA
2- Eşiniz için yaptığınız şu hesap doğrudur; 5 bin 375 gün – 4 bin 115 gün = bin 260 gün. Yani son yedi yılın yarısından fazla süreyi ki, bu da bu 260 gün yapıyor, SGK’ya borçlanırsa, Bağ-Kur’daki 4 bin 115 günü SGK’ya aktarılır ve bu kurumdan da emeklilik hakkı doğar.
3- 4 bin 115 günü Bağ-Kur’a borçlanıp son 3.5 yılı SGK’ya borçlanmak yerine, doğrudan 5 bin 375 günü SGK’ya borçlanmanız daha doğru bir yöntem olacaktır. Günlük borçlanma miktarı açısından sizin uygulamayı düşündüğünüz bu yöntem daha karlıysa, o zaman bu şekilde de işlemlerinizi sonuçlandırabilirsiniz. Hangi yöntemi seçerseniz seçin, eşiniz 5 bin 375 günü tamamlayacak şekilde borçlanırsa, bugünün şartlarına göre bin 100 - bin 200 TL civarında aylık alır.
4- Size SGK tarafından tebliğ edilecek borç tahakkuk cetvelinde yazan borcu, yurtdışında herhangi bir Ziraat Bankası şubesi üzerinden SGK’nın Türkiye’deki hesabına havale edebilirsiniz.
Sizin sorularınıza gelince;
1- Hayır, 01.08.1987 tarihi Türkiye’de sigorta başlangıç sayılmaz, çünkü bu tarihte henüz 18 yaşını doldurmamış oluyorsunuz. Dolayısıyla sigorta başlangıcınız, 18 yaşı doldurduğunuz 15.04.1988 tarihi olacaktır.
2- Türk vatandaşı olarak 1988 ile 2008 yılları arasında çalışmış olduğunuz 20 yıllık sigortalılık süresi, yurtdışı borçlanması için yetiyor. Almanya’daki sigorta başlangıcınız itibariyle Türkiye’den emeklilik için 50 yaş ve 5 bin 375 gün şartlarına tabisiniz. 25 yıllık sigortalılık süresi şartı da sigorta başlangıcı ile sigorta bitimi arasında geçmesi gereken süredir. Yani bir tür sigortalı olarak bekleme süresidir (Wartezeit), yani bu süre, fiili prim ödeme süresi değildir. Sigorta süresi şartını 2013 yılında yerine getirmiş oluyorsunuz zaten.
3- 2008 yılından bu yana artık, yurtdışındayken Türkiye’de isteğe bağlı prim yatıramıyorsunuz. İsteğe bağlı prim yatırmak için Türkiye’de ikâmet etme koşulu aranıyor.

Kira yardımı alanların aylıkları durdurulur mu
Hoyrat Gölü – Almanya

TÜRKİYE’den emekli olanların, Almanya’da ‘Wohngeld’ adı aldında kira yardımı alıp alamayacağını sormuşsunuz. Bu konuda net bir uygulamanın olmadığını söyleyebiliriz. Şöyle ki, SGK, işsizlik yardımı, hastalık parası gibi sosyal ödeneklerden yararlanların emekli aylıklarını kesiyor. Ancak şu ana kadar, aldığı kira desteğinden dolayı Türkiye’den emekli aylığı kesilenlerin olduğunu ne duydum ne de tanık oldum. Kaldı ki, söz konusu olan kira yardımı, sosyal yardım dairesi (Sozialamt) tarafından değil, ‘Wohnungsamt’ adında, belediyeye bağlı konut idaresi tarafından ödendiği için bu kurumun yaptığı ödemeler sosyal yardım kapsamına girip girmeyeceği de hukuken tartışmalıdır.

3.600 gün borçlanırsanız 1.200 TL aylık bağlanır
Mehmet Avşar – Almanya

ALMANYA’da 1973 yılından, Alman vatandaşlığına geçtiğiniz 1998 yılına kadar kesintisiz çalıştığınız için, yurtdışı borçlanması yapmak suretiyle Türkiye’den de emekli olabilirsiniz. Almanya’da 1973 yılında sigortalı işte çalışmaya başladığınız için 3 bin 600 gün şartına göre emekli olabilirsiniz. 30 Haziran 2015 tarihine kadar borçlanma başvurusunda bulunup 3 bin 600 gün karşılığında 46 bin 152 TL ödemeniz ve eğer çalışıyorsanız Almanya’daki işinizden ayrılmanız, işsizseniz işsizlik ödeneğini durdurmanız şartıyla da hemen emekli aylığı bağlattırabilirsiniz. Elinize geçecek emekli aylığı da şu an itibariyle bin 200 TL civarında olacaktır.

Yurtdışı süreleriniz son çalıştığınız Bağ-Kur’a gidecektir
Muhundur Utan – Almanya

ALMANYA’da 01.09.1983 tarihindeki iş başlangıcınız dikkate alındığında Türkiye’de 47 yaş ve 5 bin 150 gün şartlarına tabi olursunuz. 01.05.1994’ten sonra Türkiye’de 4 yıl 4 ay Bağ-Kur’lu olarak çalıştığınıza göre, yurtdışı borçlanması yapmanız halinde, Almanya’daki sigortalı sürelerini Bağ-Kur’da değerlendirilecektir. Bağ-Kur’daki emeklilik şartlarına gelmeden önce verdiğiniz bilgilere bir göz atalım: 1983-1994 yılları arasında Almanya’da 10 yıl 6 ay 16 gün çalıştınız. Daha sonra 1994-1998 arasında 4 yıl 4 ay Bağ-Kur’da hizmetiniz var. Ardından 1998-2001 arasında da yeniden Almanya’da 3 yıl 1 ay çalışıp Kasım 2001’de Alman vatandaşlığını aldınız.
Bağ-Kur’dan emekli olmak için 25 yılı, yani 9 bin güne sahip olmanız gerekiyor. 01.06.2002 tarihi itibariyle 25 yılı tamamlamak için eksik kalan süreniz 8 yıl ve daha az olacağı için 48 yaş şartına tabi olursunuz. 4447 sayılı kanunun yürürlüğe girdiği 1 Ekim 1999 yılı itibariyle yurtdışı borçlanmasıyla birlikte 15 yıl prim ödeme gün süresine sahip olacağınız için, kısmi aylık alma hakkınız doğuyor. Bunun için yurtdışında çalıştığınız süreden 10 yıl 8 ay (3 bin 830 gün) Bağ-Kur’a borçlanıp karşılığında 49 bin 229 TL yatırmanız gerekiyor.