Hollanda’da korkulan oldu! Irkçı Wilders....
Güncelleme Tarihi:
Mark Rutte hükümetinin temmuz ayı başında göç politikası konusunda yaşanan anlaşmazlık nedeniyle istifasının ardından erken seçime giden Hollanda’da, aşırı sağcı ve İslam düşmanı Geert Wilders’in partisi PVV yüzde 23.5 oy alarak birinci oldu. Aşırı sağcıların Meclis’teki sandalye sayısı 41 oldu.
HOLLANDA’da dün yapılan erken seçimin galibi aşırı sağcı Geert Wilders oldu. Yabancı ve İslam karşıtı Özgürlük Partisi (PVV) yüzde 23.5 oy oranıyla 150 sandalyeli Meclis’te 37 milletvekili çıkardı. PVV, 2021 seçimlerinde 17 milletvekiliyle Meclis’e girmişti. Wilders gibi aşırı sağcı olan Thierry Baudet liderliğindeki Demokrasi için Forum Partisi (FvD) 3, yine aşırı sağcı JA21 Partisi de 1 milletvekili ile parlamentoya girdi. Böylece bir önceki yasama döneminde 28 olan Hollanda Meclisi’ndeki aşırı sağcıların toplam sandalye sayısı 41’e çıktı. Avrupa Birliği (AB) Komisyonu’nun eski başkan yardımcılarından Frans Timmermans’ın liderliğindeki İşçi Partisi (PvdA) ve Yeşil Sol (Groenlinks) ittifakı 25 milletvekili ile ikinci sırayı aldı. Türkiye kökenli Dilan Yeşilgöz-Zegerius’un lideri olduğu Özgürlük ve Demokrasi için Halk Partisi (VVD) 24 milletvekili çıkararak üçüncü, Yeni Sosyal Sözleşme Partisi (NSC) 20 sandalye ile dördüncü oldu. VVD’nin bir önceki sandalye sayısı ise 34’tü. Türk ve Müslüman kökenlilerin ağırlıkta olduğu DENK Partisi ise 3 milletvekiliyle Meclis’e girmeyi başardı. 1126 aday ve 26 partinin 150 sandalye için yarıştığı seçime katılım yüzde 78.2 oldu. Oyların ise yüzde 98’i sayıldı.
Yabancı ve İslam karşıtı açıklamalarıyla tanınan Wilders, kampanya sırasında oyunu artırmak için ılımlı bir görüntü çizmeye çalıştı. Dini, kökeni, cinsiyeti ne olursa olsun herkesin başbakanı olacağını söyledi. Ancak liderliğini yaptığı PVV’nin programı ise çok farklı şeyler söyler ve bu da ülkede yaşayan yabancıların tepkisini çekiyor. Parti programında “Sığınmacılar yolcu gemilerinin görkemli ücretsiz büfelerinde ziyafet çekerken Hollandalı aileler yiyecekten tasarruf etmek zorunda kalıyor” ifadeleri yer alırken, İslami okulların, Kur’an’ı Kerim’in ve camilerin yasaklanması vadediliyor, hükümet binalarında başörtüsünün yasaklanması savunuluyor. Aynı zamanda AB karşıtı olan 60 yasındaki Wilders, Hollanda’nın AB’den ayrılması anlamına gelen ‘Nexit’i de savunuyor. Ayrıca sınırların kapatılmasını, mültecilerin ve işçi göçmenlerin ülkeye girişinin durdurulmasını ve iklim korumanın siyasi bir hedef olmaktan çıkarılması da Wilders ve partisinin talepleri arasında.
Wilders’ın seçimlerden zaferle çıkmasının ardından Hollanda’da aşırı sağ tedirginliği başladı. İlk sonuçların ardından bir açıklama yapan Wilders, diğer partilere seslenerek koalisyon çağrısı yaptı. Ülkeyi kendi partisinin yönetmesi gerektiğini belirten Wilders, “Artık kampanya bitti ve seçmen sözünü söyledi. Hollandalı seçmenlerin şu anda gönderdiği sinyal, bir şeylerin değişmesi gerektiğidir. Şimdi benzer yanlarımızı aramalı ve birlikte çalışmalıyız. Hollandalıların yeniden birinci sırada olmasını istiyoruz ve bunu sağlayacağız” dedi. Ancak seçimlerden önce bazı partiler Wilders’la koalisyon yapmayacaklarını açıkladığı için müzakerelerin çok zor geçmesi ve bu nedenle Hollanda’da hükümet kurma süresinin uzaması bekleniyor. 150 sandalyeli parlamentoda hükümeti kurmak için hiçbir parti çoğunluğu elde edemezken, en az üç partili olması beklenen koalisyonun kurulması için de 76 milletvekili sayısına ulaşmak gerekiyor. Ülkede 1 Aralık’tan sonra resmi sonuçların açıklanmasıyla koalisyon görüşmelerinin başlaması bekleniyor.
VVD Lideri Dilan Yeşilgöz-Zegerius
KOALİSYON SEÇENEKLERİ
Yeni kurulan ve seçimlerde 20 milletvekili kazanan NSC’nin lideri Pieter Omtzigt, seçim akşamı Wilders’ın partisiyle birlikte çalışmaya hazır olduğunun sinyallerini verdi. Aynı şekilde VVD’nin Türkiye kökenli lideri Dilan Yeşilgöz-Zegerius da Wilders’le koalisyona kapıları kapatmadı. Topun artık Wilders’ın sahasında olduğunu söyleyen Yeşilgöz-Zegerius, “Bunu parlamento grubunda dikkatle değerlendireceğiz. Sonra da nereye varacağını göreceğiz” dedi. Seçimlerin ardından, Wilders’ın yükselişe geçmesinden Dilan Yeşilgöz-Zegerius’un sorumlu olduğu yorumları da yapıldı. Mark Rutte’nin ardından VVD Genel Başkanı seçilen Yeşilgöz-Zegerius’un, Wilders’i toplumsal olarak kabul edilebilir hale getirdiği eleştirileri yapıldı. Rutte’nin Wilders’la ittifaka kesin karşı çıktığı, ancak Yeşilgöz-Zegerius’un koalisyona açık bir dille karşı çıkmadığı belirtildi.
PvdA Lideri Frans Timmermans
‘KAPIMIZ SİZLERE AÇIK’
AB Komisyonu’nun eski başkan yardımcılarından ve İşçi Partisi (PvdA) Lideri Frans Timmermans ise seçimlerin ardından yaptığı açıklamada demokrasiyi ve hukukun üstünlüğünü savunma zamanı olduğunu söyledi. Hollanda’da herkesin eşit olduğunu ifade eden Timmermans “Hollanda’dan kimsenin gitmesine izin vermiyoruz. Dünyanın savaş olan ülkelerindeki mağdurlara sesleniyorum. Savaştan ve şiddetten kaçtığınız takdirde kapımız sizlere açık” dedi. DENK Partisi Lideri Stephan van Baarle da Wilders’ın seçimlerden birinci parti çıkmasının birçok kişide korkuya yol açtığını söyledi. van Baarle, “Yılmayacağız, aşırı sağ söylemlere karşı siper olup ilk günden itibaren yaptığımız gibi bu ülkedeki azınlıklar için mücadele edeceğiz. Irkçılığa ve ayrımcılığa karşı mücadelede DENK’e her zamankinden daha fazla ihtiyaç var” diye konuştu.
AfD Eş Genel Başkanı Alice Weidel
İLK TEBRİK AŞIRI SAĞCILARDAN
Wilders’a seçim zaferinin ardından Avrupa’daki aşırı sağcı partilerden tebrik mesajı geldi. Almanya’nın özellikle doğu eyaletlerinde oylarını artıran aşırı sağcı parti AfD Eş Genel Başkanı Alice Weidel, ‘X’ hesabından yaptığı paylaşımda, “Bu büyük başarı için tebrikler. Tüm Avrupa siyasi bir dönüş istiyor!” diye yazdı. Macaristan Başbakanı Viktor Orban ve Fransız sağcı milliyetçi Marine Le Pen de Wilders’ı kutlayanlar arasında. X hesabından yaptığı paylaşımda Wilders’ı kutlayan Le Pen, seçim sonucunun ‘ulusal kimliklerin savunulmasına yönelik artan desteği teyit ettiğini’ yazdı. Wilders ve partisini kutlayan Orban da Hollanda’daki sonucu ‘değişim rüzgârı’ olarak tanımladı.
ŞİMDİ GÖZLER ALMANYA’DA
Son dönemlerde Avrupa ülkelerinde İslam ve AB karşıtı partiler giderek güçlenirken, Hollanda’daki seçim zaferinden sonra bir eşik aşılmış oldu. Şimdi gözler Almanya’daki aşırı sağcı parti AfD’nin seçimlerde ne kadar oy alacağına çevrildi. Gelecek yıl üç doğu eyaletinde seçimler yapılacak. Özellikle doğu eyaletlerinde güçlü olan AfD, Thüringen ve Saksonya’da yapılan anketlerde birinci sıraya kadar yükseldi. Gelecek yıl eylül ayında Thüringen’de yapılacak eyalet seçimlerinde AfD’nin yüzde 40’ı aşarak tek başına iktidar olmasından bile endişe ediliyor. Almanya’da 2025 yılında yapılacak genel seçimlerde de AfD’nin ikinci parti olması bekleniyor.